De jongeren bij jou in het buurthuis, in de wijk of op het pleintje zullen het beamen: online zijn is net als zuurstof. Een leven zonder internet, games, apps en sociale media is ondenkbaar. Dat is ook niet zo gek, aangezien deze kinderen en jongeren, geboren in de afgelopen 15 jaar, opgroeien met al deze digitale mogelijkheden. We noemen ze ook wel digital natives. Geboren en opgegroeid in het rijk der digitale media, sociale media en allerlei toffe apps en games.
Dit artikel is een vervolg op De 5 redenen waarom je als jeugdwerker aan de slag moet met mediawijsheid
Wij jeugdwerkers daarentegen, noem ons digital immigrants, kennen een heel andere tijd van opgroeien waarin de digitale wereld nog heel klein en onbekend was en geen onderdeel van ons dagelijks leven. En daardoor kijken wij met een compleet andere bril naar deze mogelijkheden. En veel jongeren vinden dat ‘weird’!
Dus ben jij ook nog van het pre-internet tijdperk? En kun je ook wel wat inspiratie gebruiken over hoe je bewust en actief aan de slag kunt met mediawijsheid? Hopelijk ben je enorm geholpen met deze tips:
1. Neem een kijkje in de online wereld van je doelgroep
Er wordt niet van je verwacht dat je alles weet. Wat er stiekem wel van je verwacht wordt is dat je interesse hebt in ‘hun’ online leefwereld en deze net zo serieus neemt als alles in onze fysieke wereld. En er open minded over in gesprek gaat. Dus stel eens de vraag ‘Hoe was je dag online?’, of ‘wat was het grappigste filmpje dat je vandaag hebt gezien?’. Ook een goeie: ‘wat is je lievelingsgame?’. Geloof me: jongeren willen hier heel graag over vertellen. Sterker nog, vaak willen ze het laten zien of je iets leren.
Dus start een laptop op en kijk samen TikTokvideo’s, stel een vraag aan ChatGPT of speel Minecraft. Alles is mogelijk, zolang jij maar interesse toont, zónder oordeel.
2. Leren door te doen
Jijzelf – maar je doelgroep nog meer – leert door te doen. Dus ga experimenteren met apps en leerzame games. Bij jou in het buurthuis kunnen jongeren op een online avontuur gaan, met jouw begeleiding. En tegelijkertijd kun je meer vertellen over bijvoorbeeld veiligheid, zoals leren hoe je een sterk wachtwoord maakt met de wachtwoordkraak-test op Veiliginternetten.nl.
Jongeren zijn de ervaringsdeskundige als het gaat om de online wereld, dus grote kans dat ze jou nog wat nieuws leren.
3. Ga zelf ook online
De digitale wereld is een online vindplaats geworden voor jeugdwerkers. Je kunt niet meer verwachten dat jongeren wel naar jou toekomen. Jij moet naar hen toe, ook als dat online is.
“Zorg ervoor dat jongeren zich veilig voelen en dat ze weten dat ze bij jou terecht kunnen, in het buurthuis maar ook online.”
Bedenk van tevoren goed welk platform je hiervoor wilt gaan gebruiken, bijvoorbeeld Instagram, Snapchat of Discord. Maak hier intern goede afspraken over, of nog beter, vraag je organisatie naar beleid. En als je dan eenmaal online bent is het helemaal van nu om een Instagram Live-sessie te doen over online geld of nepnieuws.
4. Ondersteun jongeren bij eigen content maken
Als jeugdwerker weet je maar al te goed wat je moet doen om jongeren te ondersteunen met hun talent of een creatief idee. Doe dit ook als het gaat om het creëren van online content. Help jongeren bij het maken van video’s, podcasts of vlogs. Zo ondersteun je niet alleen talentontwikkeling maar je helpt jongeren ook bij het ontwikkelen van hun digitale vaardigheden, te reflecteren op eigen mediagebruik en uiteindelijk dat iedereen een mediamaker kan zijn.
5. Maak een veilige en inclusieve digitale omgeving
Zorg ervoor dat jongeren zich veilig voelen en dat ze weten dat ze bij jou terecht kunnen, in het buurthuis maar ook online. Als jeugdwerker ben je een betrouwbare en laagdrempelige gesprekpartner voor jongeren. Door online aanwezig te zijn, mee te kijken en te luisteren, is het voor veel jongeren nog makkelijker om naar jou toe te komen met vragen of een probleem. Neem hen en hun online leefwereld serieus.
Met deze 5 tips ben je als jeugdwerker iets meer uitgerust om mediawijs aan de slag te gaan met online media. Maar te allen tijde blijft de kracht van dialoog zegevieren. Door in gesprek te blijven gaan over de online leefwereld, afspraken te maken en te benoemen wat je daarin ziet gebeuren, zowel negatief als positief, blijf je ook online de vinger aan de pols houden. Want juist als het normaal is om hierover te praten, zullen jongeren eerder hun negatieve ervaringen met je delen.
En kun je zelf nog wel wat creativiteit gebruiken als het gaat om gespreksvoering, kijk dan eens naar een leuk kletskaartenspel zoals MediJApraat.
Reacties worden eerst goedgekeurd door de redactie.