Naar het activiteiten overzicht

KNAW-webinar: Nep of niet nep? De geesteswetenschappen en de kennis van de waarheid

Monday 28 June 2021, 15:30

Let op; deze activiteit is verlopen, ga naar het activiteiten overzicht om te zien welke activiteiten gepland staan.

Op maandag 28 juni organiseert de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) de webinar ‘Nep of niet nep? De geesteswetenschappen en de kennis van de waarheid’. Nepnieuws is en blijft een groot maatschappelijk probleem – de samenleving verkeert in een informatievertrouwenscrisis. Binnen de geesteswetenschappen is het bestaan van verschillende perspectieven op de werkelijkheid een natuurlijk gegeven.

Hoe kunnen die geesteswetenschappen burgers helpen om te gaan met een diversiteit aan versies, visies en meningen? Wat zijn de feiten precies, en hoe kan men nepnieuws opsporen en monitoren?

Programma

Een greep uit het programma en de sprekers:

Walter Daelemans, hoogleraar computerlinguïstiek, Universiteit Antwerpen  – Monitoring van antivaccinatie-verhaallijnen in de sociale media
Daelemans beschrijft de antivaccinatiemonitor die in ontwikkeling is bij de CLiPS onderzoeksgroep van de Universiteit Antwerpen en de rol van automatische tekstanalyse daarin. In de monitor wordt bijgehouden wat er aan antivaccinatieboodschappen verschijnt in Twitter en Facebook en worden de trends in sentimenten, emoties, onderwerpen en “narratieven” van die boodschappen geanalyseerd. Hij gaat bij deze presentatie in op de mogelijkheden, correctheid, maar vooral ook beperkingen bij de ontwikkeling van zo’n monitor in de huidige stand van zaken van Kunstmatige Intelligentie en taaltechnologie.

Petra Hendriks, hoogleraar semantiek en cognitie, Rijksuniversiteit Groningen – Taal tussen waarheid en leugen
In onze dagelijkse communicatie lijken we groot belang te hechten aan de waarheid van uitspraken. Als iemand liegt om er zelf beter van te worden wordt dat vaak negatief gewaardeerd. Naast opzettelijke leugens voor eigen gewin bestaan er echter veel meer vormen van onwaarheid. Denk aan vergissingen, verkeerd herinnerde feiten, het verzwijgen van relevante informatie en verschillende soorten figuurlijk taalgebruik. Wat voor soorten talige onwaarheden bestaan er zoal en hoe wordt hier tegenaan gekeken door wetenschap en maatschappij?

Alexander Pleijter, universitair docent journalistiek en nieuwe media, Universiteit Leiden en (mede)auteur van Nepnieuwsexplosie: desinformatie in de Nederlandse media
Sinds een paar jaar staan nepnieuws en factcheckers in de belangstelling, maar al meer dan tien jaar geleden begonnen Peter Burger en Alexander Pleijter met Nieuwscheckers. Aanvankelijk om met studenten berichten over onderzoek en wetenschap uit de nieuwsmedia te factchecken. Later ook om berichten op sociale media en beweringen van politici te controleren. Alexander zal uitleggen hoe Nieuwscheckers is ontstaan en hoe het factchecken in zijn werk gaat.

Praktische informatie

Op maandag 28 juni van 15.30 tot 17.00 uur vindt de gratis webinar online plaats via Zoom. Aanmelden kan via deze link. Voor meer informatie bezoek de website van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.