Digitale veiligheid is tegenwoordig van levensbelang, ook voor kinderen. Ze zijn immers steeds jonger actief op internet, met de bijbehorende accounts en wachtwoorden. In lesprogramma’s wordt gelukkig aandacht besteed aan online veiligheid. Maar er missen twee belangrijke handvatten. Met dit artikel wil ik leraren, makers van lesmateriaal en (professionele) opvoeders oproepen om kinderen deze alsnog aan te reiken.

Veel kinderen hebben tegenwoordig – of dat nu wel of niet mag volgens de Europese privacywetgeving GDPR – accounts op sociale media. WhatsApp wordt veel gebruikt, evenals Snapchat en Instagram. Maar kinderen nemen hier lang niet altijd de juiste beveiligingsmaatregelen voor.

Volgens het Nationaal Cybersecurity Bewustzijnonderzoek 2017 (pdf) gebruikt een kwart van de kinderen altijd hetzelfde wachtwoord voor alle websites. Onveilig, want als een wachtwoord lekt, kan een hacker direct op alle accounts inloggen. Gelukkig zijn er tegenwoordig lesprogramma’s die hier aandacht aan besteden. Ook op basisschoolleeftijd. Zo leren kinderen hoe ze phishing moeten herkennen en wat wel en geen sterk wachtwoord is. Belangrijk, want ook op het gebied van cybersecurity geldt: jong geleerd is oud gedaan.

Twee simpele maatregelen met groot effect

Opvallend genoeg krijgen deze kinderen geen handvatten aangereikt om het maken en bewaren van sterke wachtwoorden eenvoudiger te maken. En ze leren ook niets over tweestapsverificiatie. Juist deze middelen kunnen ervoor zorgen dat de groep kinderen die nog wel hetzelfde wachtwoord gebruikt voor websites, kleiner wordt. Je kunt van een kind van elf jaar oud immers niet verwachten dat hij twintig compleet verschillende sterke wachtwoorden maakt en die ook nog onthoudt. Maar een wachtwoordmanager maakt die wachtwoorden voor je, en onthoudt ze. Jij hoeft nog maar één goed wachtwoord aan te maken en dat te onthouden. Een eenvoudige manier om je online identiteit veiliger te houden.

Tweestapsverificatie zorgt voor nog een extra laag bescherming. Probeer je in te loggen op je account, dan moet je naast een wachtwoord ook een apart naar je telefoon verzonden code invoeren. Probeert een hacker in te loggen, dan krijg je die code ook. Maar de hacker niet. Zo weet je direct dat er iemand probeerde in te loggen op je account (en je dus je wachtwoord moet wijzigen), en komt de hacker er niet in.

Deze twee maatregelen zijn ontzettend eenvoudig om in te zetten en te gebruiken. Maar dan moet je wel weten dat ze bestaan, hoe ze werken en hoe jij ze kunt benutten. Als kinderen dat niet leren, zullen ze er naar alle waarschijnlijkheid nooit gebruik van maken. En dat is een groot verlies voor henzelf en hun eigen veiligheid.

Wees volledig

Er valt nog veel te winnen op het gebied van cybersecurity en de lesprogramma’s over dit onderwerp. Zo worden de lesprogramma’s nog niet op iedere school ingezet, wat ontzettend jammer is. Cybersecurity is tegenwoordig immers van levensbelang.

Maar ook op het gebied van die handvatten valt er dus nog veel te winnen. Leren wat veilige en onveilige wachtwoorden zijn, is slechts het begin van cybersecurity. Maar uitleggen op welke eenvoudige manieren je die wachtwoorden opslaat en hoe je kunt voorkomen dat iemand met een gelekt wachtwoord je account in kan komen, biedt kinderen zoveel meer.

Oproep: ga dat stapje verder

Daarom een oproep. Een oproep aan leraren, makers van lesmateriaal, (professionele) opvoeders en ouders. Neem de tijd om kinderen dit uit te leggen. Geef kinderen niet alleen de uitleg over wat veilig is en wat onveilig, maar wijs ze ook op de concrete – en vaak eenvoudige – stappen waarmee ze hun cybersecurity op kunnen schroeven. Dan zijn ze nu en in de toekomst zoveel veiliger.

Wil je eens bespreken wat waardevolle aanvullingen kunnen zijn op jouw lesmateriaal? Ik denk graag mee. Of biedt jouw organisatie lesmateriaal waar het wel in terugkomt? Ik ben benieuwd! Laat hieronder een reactie achter of mail me via: eveline@evelinemeijer.nl