Bouwen aan een inclusief netwerk? De lessen van de learning community 

vrijdag 16 juli 2021

Dit voorjaar kwamen tien professionals uit het netwerk bijeen in de All inclusive Learning community. Zij zetten hiermee de stap om te leren over iets dat lastig concreet te maken is in de praktijk: inclusie. In de learning community kregen zij handvatten om tot actie te komen en vonden zij – vaak pioniers binnen hun eigen organisatie – steun aan elkaar. Het was een spannend en intensief traject, waarbij de deelnemers tot waardevolle inzichten kwamen en eerste stappen zetten binnen hun organisatie. Benieuwd? Lees verder en wie weet heb jij iets aan hun inzichten of start je je binnenkort eigen learning community.

“De all-inclusive community heeft mij niet alleen nog bewuster gemaakt van kansenongelijkheid in Nederland. Het heeft geïnspireerd en me ertoe gezet om zelf een nog actievere rol te pakken om bij te dragen aan een meer inclusief internet voor mensen met een beperking. Bijna activistisch af en toe…” – Niels Bloembergen, zorginnovator

De deelnemers van de Learning community vormen een diverse club uit de media, bibliotheek, educatie en zorg; van kleine start-ups tot grote gevestigde organisaties. Wat ze overeen hebben is de grote toewijding om op duurzame manier werk te maken van inclusie. Hoe betrek ik laagopgeleide scholieren bij mijn workshops? Hoe zorg ik voor meer bewustwording bij collega’s? Hoe bereiken we meer diversiteit op de redactie? En hoe verwerk ik diversiteit en inclusie in mijn mediawijsheid-workshops? Een greep uit de vragen waar zij mee aan de slag gingen.

“Wat de learning community je oplevert is dat je veel daadkrachtiger en gerichter aan de slag gaat met het thema inclusie. Je weet niet alleen wat je wilt en waar je moet beginnen, maar je gaat het ook in de praktijk brengen.” – Mary Berkhout-Nio, programmadirecteur Netwerk Mediawijsheid

Sessies en persoonlijke begeleiding

De leden van de learning community namen deel aan drie groepssessies. Dat gebeurde onder leiding van Kevin de Randamie, oprichter van Cre8tiveRevolution Group (met initiatieven zoals o.a. SPOKEN, Braenworks en Braenstorm) en onderdeel van het topteam Creatieve Industrie. Kevin bleek hiervoor de uitgelezen persoon. De integratie van verschillende visies en ervaringen richting één gedeeld idee staat in zijn projecten centraal. Als sessieleider wist hij bij de deelnemers bewustwording te vergroten, concrete tools te bieden vanuit de marketing en met prikkelende vragen en werkvormen ideeën scherp te krijgen. Hij creëerde een veilige omgeving waarin deelnemers zich kwetsbaar kunnen opstellen en durven te blunderen en leren.

Tussen de sessies door hadden de deelnemers een-op-een gesprekken met programmadirecteur Mary Berkhout-Nio. In de rol van community manager bood zij ruimte om struikelblokken en vragen te bespreken, waardoor de deelnemers voortvarend stappen bleven zetten in hun proces. “De 1-op-1 gesprekken vond ik geweldig leuk om te doen”, vertelt Mary. “Elke deelnemer stond voor een andere uitdaging en de gesprekken waren dan ook uiteenlopend. Het maakt nogal wat uit of je als ZZP-er werkt of onderdeel bent van een grote organisatie. Ook de mate waarin je al bezig bent geweest met het onderwerp maakt verschil. En dan is er de invloed en macht die je vanuit je functie kunt uitoefenen. Het was heel leerzaam om met iedereen meer diepgaand te kunnen sparren.”

In het begin zag Mary bij iedereen een soort gêne om met het thema inclusie aan de slag te gaan. “Er waren veel vragen: weet ik wel genoeg, hoe voorkom fouten, waar moet ik beginnen? Heel begrijpelijk, maar dat werkt ook verlammend en maakt dat je niet de eerste stap durft te zetten. Gaandeweg zag ik dat de deelnemers meer houvast kregen en zélf hun vragen gingen beantwoorden. Dat is een gaaf proces om mee te maken.”

Het begint bij bewustwording en intentie

“Ik had geen idee hoe slavernij nog steeds effect heeft op de mensen van nu. Dat schurende gevoel, die bewustwording wil ik graag terugzien bij mijn collega’s.” – Esther Mieremet, ECP

Hoe werkt het slavernijverleden door in onze huidige samenleving? En waarom wil jij je inzetten voor inclusie? Tijdens de eerste sessie werd ingezet op bewustwording van de urgentie van inclusie en eigen (onbewuste) vooroordelen en persoonlijke drempels. Alle deelnemers hebben het vermogen om iets te creëren of veranderen. Kevin daagde hen daarom uit om na te denken over hun creative intent: vanuit welke intentie willen zij – samen met mensen in hun eigen organisatie – inclusie vergroten?

Kevin: “De mindset is het belangrijkste struikelblok. Daarom gingen we in de eerste sessie aan de slag met een taaloefening en creatieve intenties. Daar vielen veel dingen op hun plaats. Vanaf daar ging het om: oké, wat gaan we daarmee doen?”

Van droom naar concrete doelstelling

De deelnemers kregen allen de opdracht om hun diamond goal te bepalen: wat zou de ultieme uitkomst zijn van je stappen op gebied van inclusie? Een greep uit de doelen:

  • Connectie maken tussen jonge nieuwkomers en bredere professionele media netwerken, zodat zij een mediaopleiding gaan doen en aan werk komen
  • Meer diversiteit op de redactie, dat resulteert in een aanzuigende werking voor meer diverse medewerkers
  • Grotere bewustwording bij collega’s, waardoor de bedrijfscultuur opener kan worden
  • Borgen en vergroten van autonomie bij mensen met een beperking, door het ontwerpen van een keurmerk voor instellingen
  • Inclusieve content ontwikkelen door co-creatie met gebruikers en daarmee het bereik te vergroten en een voorbeeldfunctie in te nemen
  • Collega’s betrekken bij verandering richting een inclusieve organisatie, zodat er meer diversiteit komt in programmering en op de werkvloer

“Mijn droom m.b.t. inclusie is dat het voor iedereen en voor elke organisatie vanzelfsprekend is om oog te hebben voor een zo groot mogelijke diversiteit in elk project dat wordt uitgevoerd. Dat het geen beleidstermen meer zijn, maar dat iedereen het ademt. Specifiek werken wij met jonge nieuwkomers. Ik wil dat zij zich welkom voelen in alle opzichten, zo ook dat zij alle tools en skills hebben om actief en kritisch mee te doen aan onze mediasamenleving.” – Hemmo Bruinenberg, Common Frames

Concrete tools om draagvlak te creëren

Inclusie voelt vaak als een persoonlijke missie – ‘daar heb je hem/haar weer met dat inclusieverhaal’. Die benadering maakt het lastig om hier binnen een organisatie serieuze stappen in te zetten. Daarom gaan de deelnemers tijdens de tweede sessie aan de slag met  beïnvloeding. Ze willen draagvlak creëren voor hun diamond goal binnen hun organisatie. Daarmee wordt het dus iets waarvan je hoopt dat mensen het willen. Om mensen mee te bewegen naar de gewenste uitkomst zullen zij de waarde ervan voor zichzelf moeten herkennen. Dat is waar Value Design en het Value Proposition Canvas kunnen helpen.

“Wat mij is bijgebleven is hoe je zakelijke tools en strategieën zoals de The Value Proposition Canvas kan inzetten om doelen te bereiken in non-commerciële projecten/vraagstukken. Een simpel voorbeeld, waar je niet meteen aan denkt.” – Erico Smit, Digital Playground

De opdracht luidde als volgt: gebruik het Value Proposition Canvas en begin met het invullen van je diamond goal op de value map bij ‘Product & Services’. Je weet immers al dat je daar uit wilt komen. De customer is je gesprekspartner. Door op het canvas vanuit ‘Customer jobs’ (met bijvoorbeeld de verantwoordelijkheden van je gesprekspartner) naar jouw diamond goal te werken creëer je letterlijk en figuurlijk een brug tussen de mensen die je wilt laten meebewegen en je doel. Ook proberen? Download het canvas via deze link.

De kracht van de community

De deelnemers gingen aan de slag met het model en pasten het toe in een gesprek binnen hun praktijk. Sommigen spraken met hun leidinggevenden, anderen gingen in gesprek met nieuwe samenwerkingspartners. Kevin: “Het is vaak een akward gesprek en daarom oefenden we tijdens de sessie. Wanneer je een gesprek oefent zijn de emoties echt. Het maakt mensen kwetsbaar, want de uitkomst van het gesprek is onzeker.” Tijdens de sessie werd de waarde van de community voelbaar: door het ongemak te delen en elkaar feedback te geven, vinden de leden steun aan elkaar. Leden houden elkaar een spiegel voor, leren van elkaar en inspireren elkaar.

“Dat wat ik leer van andere netwerkpartners neem ik mee naar ECP. Zo mooi om te zien hoe je met een bepaalde zakelijke aanpak om je doel te bereiken, gecombineerd met het concreet maken van je ideaal, echt vooruitgang kan boeken.” – Esther Mieremet, ECP

Ook helpen gesprekken tijdens de sessies om de limitaties van het eigen perspectief in te zien. Kevin: “Met een paar simpele vragen laat ik deelnemers inzien: ‘Ja waarom denk ik eigen zo. Daar had ik nog niet over nagedacht’. Door elkaar vragen te stellen wordt er nagedacht over alternatieven en ontstaat er verdieping en verbreding”. We zagen regelmatig een doorbraakmoment in iemands proces. “Een deelnemer ontdekte bijvoorbeeld al pratend dat hij niet op het goede spoor zat: ‘Oh wauw, ik zat hier, maar eigenlijk moet ik me daarop richten’. Of iemand merkte dat haar doelstelling best breed was. Met een paar vragen wisten we dat dan te verleggen naar iets praktisch.”

“De learning community forceerde mij om stil te staan bij dat wat we doen, met een noodzakelijke focus op inclusie. Het gaf mij praktische tools om een doel te formuleren, te volgen en in de praktijk te brengen. Ik leerde en besprak methodes die ik in de toekomst zeker nog vaker ga inzetten. Het was heel waardevol om dat te doen samen met andere organisaties uit de sector en daar onze ervaringen en struggles te delen.” – Hemmo Bruinenberg, Common Frames

Een olievlek in het netwerk

“Een inclusieve werkomgeving zou geen uitzondering moeten zijn, maar de standaard. Iedereen kan daarin een verschil maken.” – Elsie Vermeer, HUMAN

De All inclusive Learning community 2021 laat zien wat de kracht is van een gedeelde ervaring en concrete begeleiding. Iedere deelnemer bewandelde een eigen pad en ontdekte eigen valkuilen en struikelblokken. Sommigen ontdekten dat plannen te ambitieus zijn of buiten hun invloed liggen. Anderen ontdekten juist hoe veel verandering er al kan optreden, met maar een kleine stap. De gemene deler is dat alle deelnemers hun eigen visie scherper hebben gekregen en een handelingsperspectief hebben om concrete stappen te zetten.

Er kan een duurzame beweging ontstaan. “De optelsom van al die diamond goals gaat zorgen voor een olievlek”, zo voorspelt Kevin. Alle stappen en successen, hoe klein ook, verdienen aandacht. Zo blijven we elkaar inspireren om te blijven werken aan een inclusieve toekomst. Aan het netwerk heeft Kevin de oproep: “Kijk naar jezelf, dit kan ook binnen jouw organisatie. Selecteer de ‘willers’ binnen je organisatie, creëer ruimte voor ze en help ze hun doelen te realiseren. Verandering begint van binnenuit. Als dit van binnenuit gebeurt, ontstaat er van buitenaf ook veiligheid om je aan te sluiten.”

Learning community 2022

Mary: “Wat me vooral trof in de gesprekken met de deelnemers was hun moed, betrokkenheid en creativiteit om daadwerkelijk bij te dragen aan een inclusievere samenleving. Dit geeft mij veel hoop voor volgende learning communities: we kunnen zo met elkaar echt iets in gang zetten dat het verschil maakt en impact heeft op inclusie.”

In 2022 gaat (onder voorbehoud) dan ook weer een nieuwe Learning community van start. Hier zijn geen kosten aan verbonden. Wel vraagt het je inzet en betrokkenheid (maar dat levert dan wel heel wat op). Heb je interesse in deelname? Stuur een mail naar [email protected].


Benieuwd wat Netwerk Mediawijsheid nog meer doet?

» Deze organisaties kregen de stimuleringsbijdrage voor hun inclusieve initiatieven
» Bekijk het inspiratiedossier met concrete tips en kennis om werk te maken van inclusie & mediawijsheid
» Dit was de MNX21 over All inclusive – hoe doen we dat?

Laat een reactie achter

Vul je e-mailadres in om op de hoogte te blijven van reacties (je e-mailadres wordt niet gepubliceerd).

Reacties worden eerst goedgekeurd door de redactie.