18.06 uur. Net terug van vakantie, zit je vol goede voornemens om je grenzen wat beter te gaan bewaken, maar je wordt meteen meegezogen in de ratrace van de werkvloer: meetings die elkaar in rap tempo opvolgen, amper tijd om te lunchen en je collega die op dat stuk wacht dat je gisteren al zou sturen. Aan het eind van de dag heb je eindelijk tijd om het af te ronden. Je klikt op ‘Verzenden’ en met een zucht klap je je laptop dicht. Gauw naar huis

19.13 uur. Je opent de voordeur, gooit je tas op de grond, je jas op de kapstok en loopt naar de keuken waar je vriend al staat te koken. Je vertelt hoe druk je dag was, maar dat je dat stuk eindelijk af hebt en dat je zin hebt om samen een film te kijken.

21.15 uur. Halverwege zet je de film even een pauze om een kopje thee te zetten. Terwijl je wacht tot de waterkoker klaar is, pak je gedachteloos je telefoon: een gemiste oproep van je collega aan wie je dat stuk net hebt doorgestuurd.

Je opent Whatsapp en ziet dat hij je heeft gevraagd zijn mail zo snel mogelijk te checken. Je opent je werkmail en leest dat hij nog wat aanvullingen heeft. Of je het stuk zo snel mogelijk kunt aanpassen zodat hij het naar jullie baas kan doorsturen. Tsja, je was er ook al laat mee natuurlijk, dus je voelt je verplicht om je collega niet nog meer vertraging op te laten lopen. Daar gaat je filmavond.

Herkenbaar?

Door onze smartphone zijn we altijd en overal verbonden met de mensen om ons heen. Niet alleen met onze vrienden en familie, maar ook met collega’s. Dat is gemakkelijk, maar soms ook best stressvol. Zeker als die smartphone ervoor zorgt dat je ook buiten werktijd nog met werk bezig bent.

Veel mensen voelen de druk om continu bereikbaar te zijn en hebben het gevoel dat van hen wordt verwacht dat ze snel op berichten moeten reageren. Terwijl het juist ook zo belangrijk is om los te koppelen van werk en zo op te laden voor de volgende werkdag. (1)

Iedereen gaat anders om met die druk. Sommigen kunnen het niet laten om ’s avonds en in het weekend hun werkmail te checken, anderen vinden juist dat werk geen deel hoort uit te maken van hun privétijd. Maar wat doet dat smartphonegebruik in privétijd nu eigenlijk met ons welzijn? En hoe beïnvloedt het bijvoorbeeld de relatie met je partner?

Het wetenschappelijk onderzoek naar de afhankelijkheid van technologie en de gevolgen hiervan staat nog maar in de kinderschoenen. Hoe meer we weten, hoe beter we weten hoe we onszelf kunnen beschermen tegen werkstress. Aan de bak dus!

Onderzoek

Binnenkort start de Alliantie Digitaal Samenleven in samenwerking met dr. Ivana Vranjes van Tilburg University en Unpluq een onderzoek onder werkenden naar werkgerelateerd smartphonegebruik in privétijd. Daarmee gaan we na hoe dat samenhangt met het welzijn. Door bepaalde apps minder gemakkelijk toegankelijk te maken d.m.v. Unpluq, kijken we of dit de afleidende werking van die apps vermindert.

Mogelijk helpt minder afleiding om op te laden van een drukke werkdag en heeft het ook een positief effect op de relatie met een partner. Ook kijken we of het hebben van een hoge werkdruk en het ervaren van druk van de organisatie om beschikbaar te zijn dit positieve effect vermindert.

Dr. Ivana Vranjes wil deze vragen in haar onderzoek graag beantwoorden. Ze vertelt dat er op dit moment onvoldoende bekend is over het effect van disconnecten bij werkenden. Bij jongeren zien we gemengde resultaten, omdat zij vaak ook heel veel voordelen ervaren bij het gebruiken van hun telefoon. (2) Ze gebruiken apps voor hun plezier en hun smartphone is een onmisbare manier om verbonden te blijven met vrienden.

Werkenden gebruiken hun smartphone helaas ook veel voor werk, terwijl eerder onderzoek heeft aangetoond dat het constant verbonden blijven met werk heel stressvol en schadelijk kan zijn. (3) Er is dus genoeg reden om uit te zoeken of disconnecten van werk voor werkenden een goede manier is om hier beter mee om te gaan.

Help ons aan zoveel mogelijk deelnemers!

We proberen zoveel mogelijk deelnemers te werven. Daarmee kunnen we straks waardevolle resultaten presenteren die alle werkgevers en werknemers weer verder helpen om hierover, gefundeerd, in gesprek te gaan. Zie je kans hierover een LinkedIn-post te delen? Of de oproep in je eigen organisatie uit te zetten? Graag!

Als deelnemer mag je drie maanden lang gratis de Unpluq-app gebruiken na je deelname en je maakt ook kans om een bon van 50 euro te winnen van Bol.com.

Hoe ziet het onderzoek eruit?

• Je ontvangt een instructie waarin wordt uitgelegd hoe het onderzoek verloopt en hoe je de Unpluq app gebruikt voor het beperken van werk-gerelateerde notificaties en toegang van bepaalde apps tijdens en na werktijd.
• Je test Unpluq (gratis) voor een periode van twee weken van 17 t/m 30 oktober, of je bent onderdeel van de controle-groep en gebruikt je smartphone zoals gewoonlijk.
• Je vult tussen 16 oktober en 6 november vier korte enquêtes (ongeveer 15 min.) in waarin wordt gevraagd naar je algemene smartphonegebruik, persoonlijkheid, welbevinden en productiviteit.

Wanneer kan je deelnemen?

• Je werkt fulltime of parttime;
• Je bent in het bezit van een smartphone (Android of iPhone);
• Je bent in staat de ingebouwde Android-functie Digital Wellbeing of de iPhone-functie Schermtijd te gebruiken (voor het aflezen van de gemiddelde tijd die je spendeert aan verschillende apps);
• Je beperkt je smartphonegebruik nog niet actief met deze functie of een andere schermtijdtoepassing;
• Je bent bereid om gebruik van bepaalde zelfgekozen smartphone applicaties te beperken voor een periode van twee weken van 17 t/m 30 oktober.

Meedoen?

Schrijf je dan hier in. Wil je meer weten? Mail naar onderzoeker Ivana Vranjes via I.Vranjes@tilburguniversity.edu.

Wellicht vind je dit ook interessant

• Hoe start je het nieuwe schooljaar digitaal gezond?
• Factsheet: FOMO speelt cruciale rol in sociale-mediagebruik jongvolwassenen
• Educatief gezelschapsspel ‘Back To 1 Hour’ laat kinderen nadenken over mediagebruik
• April op Stil: zo vergaat het mij zonder smartphone

1. Singh, P., Burke, R. J., & Boekhorst, J. (2016). Recovery after work experiences, employee well-being and intent to quit. Personnel Review.
2. Radtke, T., Apel, T., Schenkel, K., Keller, J., & von Lindern, E. (2021). Digital detox: An effective solution in the smartphone era? A systematic literature review. Mobile Media & Communication, 20501579211028647
3. Piszczek, M. M. (2017). Boundary control and controlled boundaries: Organizational expectations for technology use at the work–family interface. Journal of Organizational Behavior, 38(4), 592-611.