Vorige week dinsdag 7 januari was het dan zover, de eerste aflevering van het “omstreden tv-project” De School (BNN) werd uitgezonden. Met opnames van 40 (onbemande) camera’s wil BNN het échte leven op een middelbare school weergeven. Aanvankelijk werd dit idee niet overal juichend ontvangen. Of een school nu wel een plek is om camera’s op te hangen en of de leerlingen wel weten wat ze mogelijk staat te wachten, stonden daarbij centraal. Ook vroeg men zich af wat er zou gebeuren op sociale media en of BNN daar de veiligheid van de leerlingen zou kunnen waarborgen.

De voorlopige balans
Nu de eerste aflevering is uitgezonden kunnen we een voorlopige balans opmaken: waren de zorgen over de activiteit op sociale media wel nodig? En is de aanpak van BNN op het gebied van voorbereiding van de betrokkenen, omgang met de media, vorm en inhoud van het programma en de eigen activiteit op sociale media effectief? Op basis van de Tweets rondom het programma en de aansluitende liveshow kunnen we het volgende zeggen (Twitter-data verzameld en beschikbaar gemaakt door Remotely.tv (red, bedrijf heet op dit moment Mediasynced):

De eerste indruk: neutraal tot positief
Kijkend naar een word cloud gegenereerd uit alle Tweets rondom de uitzending is te concluderen dat de meest gebruikte woorden neutraal of positief van aard zijn. Het veelvuldig gebruik van het woord ‘Kijken’ doet vermoeden dat mensen twitteren dat zij het programma kijken of gaan kijken, een ‘check-in’ zoals dat ook genoemd wordt. Daarnaast is er veel gezegd over de docenten, leerlingen en één van de hoofdpersonen van de aflevering in het bijzonder: Mathijs. Als we de word cloud nader bestuderen is zelfs op te maken dat er geen enkel negatief woord te vinden is.

Bij het genereren van deze word cloud hebben we de woorden en tekens ‘De School’, ‘DeSchool’, ‘omroepBNN’, ‘BNN’, ‘programma’, ‘Ned3’, ‘RT @’, ‘TV’, ‘#’, (allen met en zonder kapitalen) verwijderd, omdat deze in verhouding zo groot waren dat zij de interessante termen onzichtbaar maakten.

Zoveel mensen, zoveel perspectieven en belangen
Opvallend zijn de vele tweets vanuit het onderwijsveld. Docenten roepen op te kijken zodat men kan zien wat zij nu eigenlijk doen elke dag. Dat de meeste woorden neutraal of positief van aard zijn betekent niet dat er helemaal niet negatief of kritisch getwitterd is. Veel professionals in het onderwijsveld delen hun vaak kritische mening, maar er wordt ook vaak bewondering uitgesproken voor het docentschap. De meningen over de hoofdpersonen lopen uiteen, maar zijn zelden heftig te noemen. Er zijn jongeren die ingaan op de make up van Isabelle én er zijn jongeren die hun respect uitspreken over haar doorzettingsvermogen. Ook wordt het verhaal van Mathijs op verschillende manieren benaderd: van “eigen schuld dikke bult” tot “moest dit wel op tv komen?”.

Bewust van de risico’s
BNN is zich bewust van aanwezige risico’s. Zoals Marc Adriani aangaf in een interview met ons wegen ze altijd af of iets kan of niet gezien hun doelgroep en hoe zij bepaalde zaken moeten behandelen. De School is hierom aangevuld met een liveshow om direct te kunnen reageren op wat er gebeurd is in de aflevering én op sociale media. Ook was het Twitter-account van De School erg actief na de eerste aflevering (en ook buiten de uitzending om). Zij reageerde op zowel positieve als kritische berichten waarop niet zelden een reactie terug volgde. Uit vele tweets is op te maken dat de liveshow als welkome aanvulling ervaren is. Zo werd bijvoorbeeld een mening over het programma publiekelijk bijgesteld.

Wat op Twitter gezegd wordt zegt niet alles over wat het programma nu en in de toekomst voor de deelnemers betekent. Wel kunnen we zeggen dat een zeer negatieve tendens op Twitter gelukkig is uitgebleven. Of dit komt door de vorm en inhoud van het programma, de liveshow of de wijze waarop BNN met sociale media omgegaan is, of een combinatie hiervan zal altijd in het midden blijven. Desondanks is het door positieve reacties op de webcare en liveshow duidelijk dat dit in ieder geval een positieve bijdrage heeft geleverd.

Vanavond, dinsdag 14 januari, is de tweede aflevering te zien om 20:25 op Nederland 3. We zijn benieuwd naar de verhaallijnen van deze week én wat dit teweeg brengt op Twitter. Ook zijn we benieuwd naar jullie reacties: zijn De School en de aanpak van BNN wat jullie betreft geslaagd?

Whitepaper social TV
De School heeft een belangrijke rol gespeeld tijdens het Mediapark Jaarcongres afgelopen zomer, de expertsessie Jongeren, tv en social media op 21 november 2013 en een reeks onderzoeken rondom het thema Mediawijsheid van mediamakers. Dit was het laatste artikel over jongeren en social TV. Het uitgebreide Twitteronderzoek loopt nog en wordt met de eerdere artikelen en de conclusies uit de expertsessie gecombineerd tot een whitepaper. Dit whitepaper is eind januari 2014 op deze website te vinden. Wil je per mail het volledige verslag ontvangen? Stuur dan een mailtje aan Floortje Jansen via fjansen@beeldengeluid.nl.

» Lees hier de samenvatting van de expertessie: Mediamakers over social TV en jongeren.
» Bekijk hier een overzicht van de onderzoeken op het gebied van social TV.
» Bekijk hier twee cases over de impact van een tv-programma op jongeren.
» Lees hier over onderzoeken omtrent online risicogedrag bij jongeren.