Een werkvloer zonder beeldschermen, kun je het je nog voorstellen? Of twee dagen zonder smartphone? Rutger Wessels, freelancer en communicatiestrateeg, pleit met zijn vrijwilligersorganisatie ‘Collectief Hier’ voor het mijden van smartphones op de werkvloer. Ook organiseert hij smartphonevrije weekenden en recent nog de campagne ‘Mei Social Vrij’. “We zijn gewend dat onze smartphone altijd binnen handbereik is.”

Een smartphonevrije werkvloer

Collectief Hier probeert het onderwerp zo breed mogelijk aan te vliegen. Zo stelt het platform voor om smartphones ook op de werkvloer links te laten liggen. Wessels: “We zien dat de smartphone een grote impact heeft op allerlei vlakken in onze samenleving. We dachten op een gegeven moment: ‘Wat gek dat we het er allemaal over eens zijn dat we op scholen die smartphone willen weren, maar op de werkvloer niet’. De resultaten op middelbare scholen lijken tot dusver positief. Jongeren ervaren meer rust, focus en gezelligheid op school.

De smartphone in z’n geheel verbieden op de werkvloer is niet wat de oprichters willen bereiken. Het uitgangspunt is het gesprek erover te beginnen. Organisaties zouden zichzelf vragen kunnen stellen als: Wat is de rol van smartphones op de werkvloer? Wanneer draagt die wel bij aan het werk en wanneer niet? Een vervolgstap kan zijn de smartphones en laptops te mijden tijdens vergaderingen of de lunch. “Per bedrijf en organisatie zou je moeten kijken wat passend is.”

Smartphonevrije weekenden

Wessels gebruikte zijn smartphone zelf veel, zonder daarmee tevreden te zijn. “Een tijd lang ben ik socialemediamanager geweest voor verschillende organisaties en bedrijven.” Daarvoor heb je natuurlijk die smartphone nodig. Toen dat niet meer essentieel was, merkte Wessels dat hij alsnog veel op z’n telefoon zat. “Dan gooide ik apps van m’n telefoon, maar de gewoonte vond zich dan een andere weg. Mijn tijd vond ik hiervoor te kostbaar, dus ben ik het probleem gaan aanpakken.”

Overal op het internet zijn laagdrempelige tips te vinden om je schermtijd te minderen, maar daadwerkelijke handvatten niet of nauwelijks. Daar is ‘Collectief Hier’ ontstaan. In de woorden van Wessels: “Een club waar je op een toegankelijke manier kan werken aan je schermtijd, relatie met je smartphone en socialemediagebruik.”

Afgelopen november is Wessels smartphonevrije weekenden gaan organiseren. Om mensen een smartphoneloze ervaring te bieden. Er zijn verschillende redenen waarom mensen zich opgeven voor zo’n weekend. “Er zijn mensen die zich aanmelden met een schermtijd van 8 à 9 uur die daar vanaf willen, maar ook mensen die simpelweg niet meer alsmaar ‘aan’ willen staan.” Vrijdagavond wordt het weekend afgetrapt met een videocall en gaan de smartphones uit. “Ik vraag vrijdag altijd aan de groep: ‘Wanneer was de laatste keer dat je twee dagen zonder je smartphone was?’ Het antwoord is vaak ‘voordat ik ‘m had’. We zijn gewend dat onze smartphone altijd binnen handbereik is.”

“Zondagavond delen we elkaars ervaringen in een afsluitende videocall. Ik hoor vrijwel altijd terug dat deelnemers een heerlijk weekend hebben gehad met meer tijd, ruimte én aandacht. Het leven voelt overzichtelijker en behapbaarder. Natuurlijk ontdek je ook de gebreken, zoals geen Google Maps of een reisplanner.”

Mei Social Vrij

Programmeurs van sociale media en digitale producten spelen in op verslavende eigenschappen van ons brein. Een maand lang geen Instagram, Facebook, TikTok, LinkedIn of andere sociale media is voor velen dan ook een uitdaging waar ze liever niet aan beginnen. Toch was de maand mei daar volgens Rutger Wessels en Jan Bruin, mede-oprichter van Collectief Hier, uitstekend voor. Ze introduceerden de campagne ‘Mei Social Vrij’, waarin ze mensen opriepen om gedurende de maand mei geen gebruik te maken van sociale media.

Een maand lang geen sociale media, een smartphonevrij weekend of geen smartphones tijdens vergaderingen zijn geen langetermijnoplossingen. Ze kunnen je wel aan het denken zetten en aansporen tot digiminderen, stelt Wessels. “Het is een proces van volwassen worden in je mediagebruik.”

Vind jij het belangrijk om schermtijd op de werkvloer te verminderen? Kaart het aan bij jouw organisatie en ga in gesprek! Kijk voor meer informatie op Nu.collectiefhier.nl

Meer lezen

• 8 t/m 15 november vindt de Week van de Mediawijsheid plaats, met als thema digitale balans. Hoe kan jouw organisatie bijdragen aan de Week van de Mediawijsheid? Kom naar de online kick-off op 27 juni
• Tijdens de Mediawijsheid Kennisdag was er onder andere een deelsessie over digitale balans. Lees het verslag
• Bekijk het Digitale Balans Model