Disruptie door technologie: verander of verdwijn

Door: ernomijland

Zelfstandig adviseur

Website: http://twitter.com/ernomijland

Interesses: onderwijs, digitale didactiek, e-learning, mediawijsheid, sociale netwerken, learning communities

vrijdag 20 juni 2014

VINT, het VerkenningsInstituut Nieuwe Technologie onderdeel van het IT-bedrijf Sogeti, organiseert jaarlijks een symposium van een dag waarin verschillende sprekers een blik in de nabije toekomst werpen. Dit jaar was het thema ‘Design to disrupt’. Locatie: Spant! in Bussum op 17 juni. Een kort verslag…

Technologie verandert alles. En we leven in een periode waarin dat snel gebeurt, heel snel. Exponentieel in plaats van lineair. Organisaties kunnen kiezen: veranderen of verdwijnen. Individuen kunnen kiezen: meedoen of de boot missen. Technologie biedt ons geweldige mogelijkheden. Maar er zitten ook risico’s aan. Zo kan het publiek met gebruik van het internet op allerlei manieren meehelpen bij het opsporen van criminelen. Dat levert verrassend goede resultaten. Maar tegelijk bestaat het risico op schending van privacy van verdachten, eigenrichting en ‘group think’, waarbij de mening van de massa het zicht op de waarheid kan wegnemen. Aldus Arnoud de Vries van TNO.

Wat kan, gaat gebeuren
Tijdens het symposium maakte het publiek kennis met vele nieuwe manieren van zakendoen. Zoals Uber, dat de taxiwereld op zijn kop zet met auto’s, soms bestuurd door particulieren, Airbnb doet dat met de hotelwereld: logeren bij iemand thuis! Daarnaast was er aandacht voor al die nieuwe mogelijkheden die de technologie ons biedt: een woonhuis met 260 apparaten die via een website op afstand te bedienen zijn. Mooi, zo’n smart home! Hoef je nooit meer thuis te zijn. (Dan kun je dus je huis verkopen.) Of een vibrator die op afstand aangestuurd wordt door de man van je leven (of iemand anders) via de hereneditie van de set. En ja, binnenkort voeren we gesprekken via Skype met mensen die een andere taal spreken. De bijna real time vertaling op basis van spraakherkenning zorgt ervoor dat de taalbarrière, uh… geen barrière meer is. Wat kan, gaat gebeuren.

Innoveren
Ondernemingen staan voor een grote uitdaging: hoe blijf je meedoen? KLM en ABN AMRO verzorgden presentaties over hun aanpak. Respectievelijk met onder andere sociale media en apps. In deze verhalen miste ik de echte vernieuwing. Kennelijk is uitsluitend willen overleven als organisatie een slechte raadgever voor echte innovatie. Het gaat om lef, hyperefficiëntie, grote ideeën. Wees snel en onorthodox, werk samen en zoek naar de Wow-factor, aldus futurist Gerd Leonhard. Creativiteit begint volgens hem als je je vooronderstellingen echt durft los te laten: ‘Asume less, discover more’. Kunstenaar Daan Roosegaarde doet niets anders. Hij begon zijn inspirerende praatje met de vraag: ‘Waarom kun je jezelf niet kietelen?’ Ofwel: we hebben elkaar nodig om verrast te worden! Ook schetste hij de fases waar je als creatief ondernemer doorheen moet: kan niet, mag niet, bestaat al. De voorbeelden van zijn projecten spreken boekdelen (een 1.0-begrip, waarvoor excuus). Met als hoogtepunt het verhaal van een smog-absorberend park, waarbij de opgezogen deeltjes samengeperst worden tot diamantjes. Verwerkt in ringen levert het afval geld op om te investeren in uitbreiding van de technologie.

Mens en machine
De vraag ‘Waar de mens blijft met al die technologie’, was een andere rode draad in het programma. Nog een quote uit het symposium: ‘Machines are for answers, humans for questions.’ Als professioneel vragensteller hoor ik dat graag. Bedoeld wordt natuurlijk dat we ons als mens zouden moeten focussen op waar we uniek in zijn, op onze toevoegde waarde ten opzichte van wat machines kunnen. Journalist en historicus Rutger Bregman vindt dat we als mens eindelijk de vruchten eens moeten gaan plukken van de vooruitgang: minder werken, een basisinkomen. Moet toch kunnen als robots al het werk gaan doen? Een onderhoudend verhaal, dat met wat meer inhoud over nieuwe gedachten voor de economie voor mij voedzamer was geweest… Volgens Leonhard moeten we ons voortdurend de vragen stellen: waarom willen we deze technologie en wat draagt die bij aan het mens zijn?
Onderwijs
De vraag die altijd op het puntje van mijn tong ligt (en er gelukkig ook af en toe afrolt): wat betekent dit verhaal voor het onderwijs, voor wat we kinderen moeten meegeven? Een paar gedachten naar aanleiding van het symposium. Als technologie deels taalbarrières weghaalt, zou je kunnen stellen dat het leren van een taal alleen zin heeft als je er talent voor hebt. Anders word je toch niet beter dan wat technologie op kan lossen. Laat dan maar vallen dat vak en wordt beter in waar je goed in bent. Laat leerlingen verder nadenken over de impact van technologie, bijvoorbeeld door dat thema te koppelen aan het programmeren. Wat is ethisch, hoe kunnen we de grote problemen oplossen met technologie? Voed de creativiteit in alle betekenissen van het woord. En leer ze onafhankelijk denken. Om ‘group think’ te voorkomen en om tijdig de risico’s van technologische ontwikkelingen te kunnen zien.
Volg de blog van VINT om op de hoogte te blijven van actuele ontwikkelingen op dit terrein.
Dit artikel verscheen eerder op alleskanaltijdbeter.blogspot.nl.
Bron foto bovenaan artikel: vint.sogeti.com
[Noot van de redactie: VINT is niet meer actief]

Reacties 1

  1. roelandsmeets

    Dat vind ik een mooie quote:”‘Machines are for answers, humans for questions”. Als je dat als uitgangspunt neemt voor het aanleren van informatievaardigheden, dan gaat er een wereld voor je open.

    Bibliothecarissen gaan er van oudsher van uit dat zij degenen zijn die anderen dichter bij de juist informatie moeten brengen, dichter bij het antwoord op een vraag of de oplossing voor een probleem. Misschien moeten zij juist vaker vragen of problemen voorleggen aan mensen en het vertrouwen hebben dat die mensen samen of alleen in staat zijn tot antwoorden of oplossingen te komen.

    Reageer

Laat een reactie achter

Vul je e-mailadres in om op de hoogte te blijven van reacties (je e-mailadres wordt niet gepubliceerd).

Reacties worden eerst goedgekeurd door de redactie.