Stel: je wilt binnen een school, bibliotheek, zorginstelling of andere organisatie aan de slag met mediaopvoeding en mediawijsheid. Hoe pak je dit handig aan? Hoe ga je om met beleid, het adviseren van collega’s en het leggen van verbindingen en contacten met andere partijen en de samenleving? Hogeschool Windesheim speelt daar op in met een nieuwe cursus Expertcoach Mediaopvoeding. Ik sprak met projectleider Helprich ten Heuw over de inhoud, de uitdagingen én de toegevoegde waarde van deze nieuwe opleiding.

Hoe is het idee voor de cursus Expertcoach Mediaopvoeding tot stand gekomen? Wat ontbrak er nog in het Nederlandse opleidingsaanbod en hoe vult de cursus dit gat op?

“Windesheim biedt al langer verschillende cursussen aan op het gebied van mediawijsheid en mediaopvoeding. De programma’s ‘Online veiligheid op school’ en ‘Mediaopvoeding bij kinderen met een LVB’ zijn hier voorbeelden van. Dit zijn korte cursussen gericht op specifieke onderwerpen. Tijdens het geven van deze cursussen merken we direct dat mensen altijd erg blij zijn met de nieuwe inzichten en kennis die we ze aanreiken. Dit sluit aan bij de kennis die ook al aanwezig is of mooie mediawijze initiatieven die al zijn opgezet. Tegelijk krijgen we altijd de vraag ‘hoe nu verder?’. Hoe geef je mediawijsheid, mediaopvoeding en digitale geletterdheid een stevige plaats in de eigen organisatie? Hoe zet je de initiatieven om in beleid? Hoe stimuleer je collega’s om hieraan deel te nemen? Dat is waar deze nieuwe opleiding op gericht is. Een expertcoach mediaopvoeding heeft deze kennis in huis en kan scherpe analyses maken die je omzet in projecten en initiatieven. Dit alles vanuit het belang van de organisatie, en je bent in staat je collega’s hierin mee te nemen. Leuk om te weten: dit is de eerste opleiding op het gebied van mediaopvoeding die op post-hbo-niveau wordt aangeboden.”

Voor wie is de cursus bedoeld en welke vaardigheden ontwikkelen deelnemers?

“De opleiding is gericht op betrokken professionals in bijvoorbeeld de opvoedondersteuning, het onderwijs, de kinderopvang, verslavingszorg, jeugdzorg, het cultuur- en welzijnswerk of de bibliotheken. Deelnemers leren hoe je als expertcoach mediaopvoeding een sleutelpositie kunt vervullen. Hoe je beleid rond mediaopvoeding en mediawijsheid kunt vormgeven en hoe je in die rol kennis verzamelt en collega’s adviseert, faciliteert en begeleidt. Maar bijvoorbeeld ook hoe je gezinnen en kinderen kunt begeleiden en zorgt voor verbinding met andere organisaties in de branche en de samenleving. Om deze opleiding te volgen moet je al in het bezit zijn van een hbo-diploma.”

De cursus bestaat uit vier modulen. Hoe hangen deze met elkaar samen? Welke mediawijsheidthema’s staan centraal?

“De vier verschillende modulen van de opleiding sluiten op elkaar aan. In de eerste module ligt de nadruk op het herkennen van de behoefte aan mediaopvoeding, het signaleren van kansen en risico’s en de invloed van de digitalisering in de samenleving op kinderen en jongeren. Je leert om een onderbouwd advies te geven op vragen die je in de praktijk tegenkomt.

In de tweede module maak je kennis met verschillende methodieken en interventies. Deze ga je ook toepassen. De nadruk ligt in deze module op het inspelen op de risico’s in mediaopvoeding.

In module drie ontwikkel je een duurzaam mediawijs project dat je binnen je eigen organisatie uitvoert. De uitdaging is om collega’s hiervoor enthousiast te maken en hen hierbij in te zetten. De nadruk ligt vooral op het inspelen op kansen die media bieden. In module vier richt je je op het ontwikkelen van mediawijs beleid en het inzetten van het netwerk bij het vormgeven aan mediaopvoeding en digitale geletterdheid.

Sluit je alle modules voldoende af? Dan behaal je het diploma Expertcoach Mediaopvoeding. Je kunt er trouwens ook voor kiezen om losse modules te volgen, daarvoor ontvang je een certificaat.”

Hoe zit het met de aansluiting van theorie op praktijk?

“Elke module wordt afgesloten met een project. Dit project geef je als student zelf vorm en voer je uit in de praktijk. Je hebt hierin veel vrijheid. Je kunt de kennis die je opdoet dus gelijk inzetten in je eigen organisatie of instelling. Handig toch? Deze projecten kun je ook op je CV zetten om je te profileren als expertcoach mediaopvoeding.”

Als je de cursus hebt afgerond, hoe zou een typische werkdag er dan voor je uit kunnen zien?

“Dat ligt er natuurlijk maar net aan bij wat voor soort organisatie je werkzaam bent. Je bent het centrale aanspreekpunt voor vragen over mediaopvoeding en digitale geletterdheid binnen je eigen organisatie. Je ondersteunt collega’s met vragen, organiseert ouderavonden, ontwikkelt cursusmateriaal, leerlijnen en zet beleid uit. In de meest uitdagende situatie ben je de centrale persoon tussen verschillende organisaties. Je houdt je dan onder andere bezig met het opzetten en uitvoeren van mediawijs beleid binnen de context van bijvoorbeeld een wijk. Hierin stem je de behoeften en mogelijkheden van bijvoorbeeld scholen, sociale wijkteams, kinderopvangorganisaties, politie en bibliotheken op elkaar af.”

Wat moet het netwerk verder nog weten over de cursus? 

“De opleiding start in september 2018. Je kunt je nu al inschrijven via de website. Op 25 april is er een open avond op Windesheim. Hier kun je meer informatie krijgen over de opleiding en in gesprek gaan met docenten. Iedereen die meer wil weten over deze opleiding is hier van harte welkom.”