Een tijdje terug ging de discussie rond. Is het nu ‘Facebook’ of ‘Fakebook’? Veel mensen zijn van mening dat er op Facebook alleen verslag wordt gedaan over de geweldige, hippe dingen die we met z’n allen doen. De één beleefde een nog mooiere vakantie dan de ander. Als sociaal psycholoog weet ik dat het heel gezond is om jezelf wat mooier voor te doen dan je bent. Je weekend was altijd net iets spannender dan de werkelijkheid en jij hebt natuurlijk het mooiste en knapste kind van de wereld gebaard, waar je dan ook graag over schrijft.

Vorige week zag ik een special over sociale media bij EenVandaag. Ook daar werd de precaire kant van online media aangestipt. Er zijn mensen die bewust een andere identiteit aannemen op internet en een vals account op Facebook aanmaken. Dat gaat even iets verder dan dat we onszelf wat mooier voordoen.

Een fake-account op Facebook

Een fake-account op Facebook is vaak van iemand die geen beste bedoelingen heeft met anderen. Krijg je een uitnodiging van iemand die je niet kent, dan is het belangrijk een fake-account te herkennen. Ziet de profielfoto er te gelikt uit of denk je dat je deze eerder hebt gezien? Sleep de foto dan in Google-afbeeldingen. Je ziet dan of deze foto op meerdere plaatsen op internet wordt gebruikt en dan wordt snel genoeg duidelijk of het fake is. Kijk goed naar de informatie die in het profiel staat. Als deze niet consistent is, weet je vaak ook al genoeg. Je kunt ook nog de naam invullen op Google en kijken wat daar uitkomt.

Blokkeren!

Zelf heb ik ook wel eens uitnodigingen gehad. Of een bericht met de woorden: ‘I saw you’re picture and you looked nice’. Ik ga tegenwoordig helemaal niet meer op onderzoek uit, maar ik blokkeer het Facebookaccount dan meteen.

‘Of daar nou niet wat aan gedaan kon worden?’, vroeg Bas van Werven van EenVandaag. Een geïnterviewde had de indruk dat het niet zo moeilijk kon zijn voor Facebook om hier iets aan te doen. We zouden bijvoorbeeld alleen een account mogen aanmaken met onze identiteitskaart. Ik vind het goed om in mogelijkheden te denken, maar deze optie komt voor mij niet in de buurt van een oplossing. Sociale media zijn laagdrempelig. Dat haal je daarmee meteen weg. Bovendien heeft Facebook dan ook nog eens onze ID-gegevens. Willen we dat?

Verder denk ik dat we zelf mediawijzer moeten worden. We moeten leren om slim om te gaan met de media die we tegenwoordig voorhanden hebben. Bovendien zie ik om me heen vaak dat collega-schrijvers accounts aanmaken voor personages uit hun boeken. Natuurlijk vind ik het belangrijker om wat tegen het leed van de fake-accounts te doen, maar toch. Ik word graag vrienden met personages uit boeken.

Tools voor docenten

Tegenwoordig zijn er leuke tools voor docenten om hun leerlingen te leren omgaan met Facebook. Zo kunnen ze een facebookpagina aanmaken voor een historisch figuur. Ik zou dat geweldig hebben gevonden als dat in ‘mijn tijd’ kon. En ik heb Fakebook bekeken. Hiermee kunnen leerlingen een nep Facebookpagina maken. Fakebook is ontwikkeld door ClassTools.net.

Tijdens de uitleg van Fakebook kan er een gesprek ontstaan waarin leerlingen en docent uitwisselen wat zij wel en niet op het platform zetten en waarom niet.

Denkt u nu: ach, dat weten mijn leerlingen allemaal al? Ik denk het niet. Afgelopen zomer heb ik weer vakantiekiekjes voorbij zien komen, ik wist precies waar en wanneer iedereen op vakantie was en wanneer ze terug zouden komen en ik heb weer een heleboel foto’s gezien waarvan ik zeker weet dat de plaatser ze achter een slotje had bedoeld.

Dikke like!

Gelukkig weet ik ook dat 80% van de Nederlandse ouders hun kind begeleid op het internet. De meeste ouders zijn betrokken en stellen grenzen in het aantal uren schermgebruik per dag. En ook het onderwijs doet hier al veel in. Ik hoorde zelfs dat er plannen zijn om mediawijsheid structureel te integreren in het onderwijs. Dat idee krijgt van mij in elk geval een dikke like!