Veel kinderen zullen zich niet bewust zijn van het bestaan van auteursrecht, terwijl ze hier regelmatig mee te maken hebben. Ze zijn maker, ze maken gebruik van auteursrecht en ze delen foto’s van anderen en van zichzelf met elkaar. KlasseTV biedt in samenwerking met de Federatie Auteursrechtbelangen een gratis lespakket aan voor de groepen 7 en 8 van het basisonderwijs. De kinderen worden ook gestimuleerd zelf creatief te zijn. En welke klas wint een workshop van rapper Gers Pardoel of ‘De Grote Mees Kees Show’?

Het lespakket ‘Dossier Auteursrecht’ bestaat uit zes lessen van gemiddeld één uur. De lessen gaan uit van het kind als maker, maar ook als iemand die het werk van anderen wil gebruiken, waardoor zij zich bewust worden van het belang van auteursrecht. Auteursrecht is ook een van de thema’s van de ontwikkeling van de jeugd in mediawijsheid. Elke les beschikt over lesbrieven en werkbladen. De lessen bestaan uit video’s, discussies en verwerkingsopdrachten. De leerlingen krijgen tevens een informatiebrief mee voor hun ouders, zodat zij weten wat er speelt in de les, bekend worden met het auteursrecht en er thuis verder over gepraat kan worden. Het lespakket is inzetbaar voor groep 7/8 van het basisonderwijs.

De lessen starten elk met een vlog van ‘Vlogger Tobias’, die in aanraking komt met het auteursrecht op muziek, tekst, video’s, foto’s en beeldende kunst, en daardoor – met vallen en opstaan – leert het auteursrecht van de makers te respecteren. Naar aanleiding van deze video’s gaan de leerlingen in discussie en maken ze de verwerkingsopdrachten.

De Kinderboekenweek

De lessen kunnen het hele schooljaar ingezet worden, maar zijn ook uitermate geschikt om in te zetten tijdens projectweken en –dagen. Een voorbeeld hiervan is de Kinderboekenweek. Zo leren de leerlingen dat auteurs de eigenaar zijn van de teksten die zij schrijven en dat je deze teksten niet zomaar over kunt nemen of aan mag passen. Na afloop van de les weten ze tevens wanneer je een bronvermelding moet maken en hoe je iemand kunt citeren. Vervolgens gaan de leerlingen aan de slag met de termen feit en fake en onderzoeken ze of in een tekst de waarheid staat. Ook worden ze zich bewust van het feit dat je als ontvanger beïnvloed wordt door de media en leren ze hoe hiermee om te gaan.

Denk je aan kinderboeken, dan is de kans groot dat de naam van Mees Kees door je hoofd schiet. Tijdens het zwangerschapsverlof van juf Sanne, komt stagiaire Kees voor de klas te staan. Samen met Mees Kees beleven de kinderen uit zijn klas heel veel avonturen. Schrijfster Mirjam Oldenhave zingt, vertelt en musiceert over de avonturen van Mees Kees. Door mee te doen met de prijsvraag, die te vinden is in het lespakket ‘Dossier Auteursrecht’, kunnen klassen ‘De Grote Mees Kees Show’ winnen.

Week van de Mediawijsheid

Het thema van de Week van de Mediawijsheid 2016 is ‘Feit, Fake of Filter: Hoe word jij beïnvloed?’. Om leerlingen – en hun ouders – bewust te maken van het feit dat media ontvangers beïnvloeden, hebben KlasseTV en de Federatie Auteursrechtbelangen één van de lessen van het gratis lespakket ´Dossier Auteursrecht´, dat onlangs live is gegaan, opgedragen aan deze kwestie. Bij een van de opdrachten schrijven leerlingen een verhaal over zichzelf, waarin ze enkele feiten en fabels verwerken. Hoe beïnvloeden ze hun klasgenoten hiermee? En hoe gaan ze hiermee om?

‘Feit, Fake of Filter: hoe word jij beïnvloed?’

Dat is de vraag, die velen zich tijdens de Week van de Mediawijsheid (18 t/m 25 november) hardop zullen stellen. “Tijdens deze week wordt er stilgestaan bij hoe beïnvloeding werkt in onze wereld vol media”, aldus Mediawijzer.net. Ook in klaslokalen dient deze vraag gesteld te worden. Leerlingen kunnen makkelijk beïnvloed worden door hetgeen bijvoorbeeld in teksten staat geschreven. Velen nemen zaken voor waarheid aan, omdat de media het schrijven. En als de media iets schrijven, dan zal dat wel zo zijn. Toch?

Niet dus. Dat bleek eind mei nog, toen de Britse krant The Guardian door het stof ging. Hoofdredactrice Katherine Viner liet in een verklaring weten dat één van haar medewerkers geïnterviewden en citaten had verzonnen. De zaak van The Guardian  is geen incident. Het mag zorgwekkend genoemd worden dat media dezer dagen dermate onder druk staan, dat er te weinig tijd beschikbaar is voor research en factchecking. Zeker in een tijd van sociale media, waar een grote groep gebruikers met één druk op de knop bereikt kan worden en nieuws zich als een lopend vuurtje kan verspreiden.

Het is daarom zaak kinderen bewust te maken van het feit dat ze beïnvloed worden door de media. De vraag ‘hoe kan ik daarmee omgaan?’ mag daarbij niet vergeten worden. Neem je alles klakkeloos over of ben je kritisch op hetgeen je voorbij ziet komen op sociale media of andere communicatiekanalen? ‘Dossier Auteursrecht’ zet leerlingen hier onder andere over aan het denken.