Fear of Missing Out cruciale rol in sociale-mediagebruik jongvolwassenen

Het gebruik van digitale media is de afgelopen jaren enorm toegenomen. Zeker voor adolescenten gaat er geen dag voorbij zonder gebruik te maken van digitale media, zoals videogames en sociale media. Naast de voordelen van sociale-mediagebruik voor de ontwikkeling van adolescenten kan overmatig gebruik van sociale media ook negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid van deze groep. Met mijn afstudeeronderzoek voor de master Youth Studies heb ik daarom geprobeerd om meer inzicht te krijgen in factoren die van invloed zijn op intensief en problematisch gebruik van sociale media onder adolescenten (16 – 25 jaar).

Veel adolescenten ervaren in meer of mindere mate de angst dat anderen plezier hebben terwijl de persoon die de angst ervaart niet aanwezig is, ook wel de Fear of Missing Out (FOMO). Individuen die meer FOMO ervaren willen continu verbonden zijn met anderen en willen op de hoogte blijven van wat anderen doen. Daarom verwachtte ik dat adolescenten met meer FOMO hun psychologische behoeften om sociaal contact te hebben zullen vervullen door in toenemende mate sociale media te gebruiken. Dit omdat deze platforms adolescenten in staat stellen om constant in contact te blijven met anderen. Ook werd verwacht dat adolescenten die gevoeliger zijn voor de groepsdruk van hun leeftijdsgenoten meer FOMO ervaren en daardoor nog meer gebruik maken van sociale media.

Het onderzoek

Voor mijn afstudeeronderzoek werd het sociale-mediagebruik van adolescenten (16 – 25 jaar) onderzocht en in hoeverre FOMO en groepsdruk van invloed zijn op intensief en problematisch sociale-mediagebruik. Een paar opvallende resultaten:

Adolescenten gebruiken sociale media voornamelijk passief en maken niet zo actief gebruik van sociale media.
49.1% van de adolescenten heeft het afgelopen jaar vaak sociale media gebruikt om niet aan vervelende dingen te hoeven denken.
Adolescenten gebruiken sociale media gemiddeld 3 tot 4 uur per dag.
Naast adolescenten die meer FOMO ervaren en daarbij intensiever sociale media gebruiken, gaan adolescenten die ook gevoeliger zijn voor groepsdruk eerder over van intensief naar problematisch sociale-mediagebruik.

Conclusie: boost de vaardigheden van adolescenten

Uit mijn afstudeeronderzoek kan worden geconcludeerd dat FOMO een cruciale rol speelt bij intensief en problematisch sociale-mediagebruik onder jongeren. Bovendien, als adolescenten gevoelig zijn voor groepsdruk is de impact van FOMO op problematisch sociale-mediagebruik nog sterker. De bevindingen van dit onderzoek kunnen worden gebruikt om jongeren voor te lichten over FOMO en om bewustwording te creëren over mogelijke risico’s of signalen van (problematisch) gebruik van sociale media. Ook zouden scholen de sociale en communicatieve vaardigheden en zelfeffectiviteit (het vertrouwen van een individu in de eigen bekwaamheid voor het verrichten van een taak) van adolescenten kunnen versterken, om hen zo te helpen om te gaan met groepsdruk.

Download de factsheet met de overige onderzoeksresultaten.