Tijdens de Cinekid Media Awards die woensdagavond 25 oktober in het Westergastheater in Amsterdam werden uitgereikt, viel de app ‘Een Verre Reis’ in de prijzen. De makers van de app – die gebaseerd is op het klassieke verhaal van Toon Tellegen – gingen naar huis met de Gouden Guppy 2017: de vakprijs voor de beste app voor peuters en kleuters t/m 6 jaar. Daags na de uitreiking spreken we met Paul Bierhaus, art director en sound designer bij YipYip en illustrator Gwen Stok.

Gefeliciteerd met het winnen van de Gouden Guppy 2017! Wat betekent deze prijs voor jullie?

Paul Bierhaus: “Ik zie de prijs echt als de ultieme erkenning voor de ambitie die we met het maken van deze app hadden. We wilden heel graag een app maken die lezen stimuleert, maar dan via een digitaal medium. Het is mooi om te zien dat het zo aanslaat.”

Gwen Stok: “Het is natuurlijk geweldig om een prijs te winnen voor een project waar je met z’n allen zo hard aan hebt gewerkt. Geweldig als dat op die manier bekroond wordt.”

Hoe is ‘Een Verre Reis’ tot stand gekomen?

Gwen: “Ik raakte een paar jaar geleden geïnspireerd door de verhalen van Toon Tellegen. Toen ben ik schetsen gaan maken, om te kijken of ik een eigen visie op zijn verhalen kon creëren. Puur voor mezelf, misschien ooit voor een prentenboek. Uiteindelijk raakte ik met de mannen van YipYip aan de praat, met wie ik bij een eerder project al had samengewerkt.”

Paul: “Wij zagen de schetsen en waren meteen heel enthousiast. Gwen wilde ze op dat moment voor een traditioneel prentenboek gebruiken en toen hebben wij voorgesteld om er een app van te maken. Nadat ook Querido Kinderboeken enthousiast bleek, ging het balletje snel rollen. Rikke Korswagen en Elma Plaisier van de band Half Way Station sloten aan voor de soundtrack. En niet geheel onbelangrijk: Toon Tellegen kwam aan boord als stem van het verhaal.”

Gwen: “De financiële steun van het Letterenfonds die we tijdens het proces nog ontvingen, heeft ook erg bijgedragen aan het eindresultaat. Het maken van zo’n app is een heel intensief proces. Er gaat echt veel tijd in zitten.”

Met welke uitgangspunten zijn jullie vervolgens aan de slag gegaan?

Paul: “Voor ‘Een Verre Reis’ wilden we alle ruis en drukte die normaal in dit soort apps zitten eruit halen, zodat de focus echt op het lezen zou komen te liggen. Met dat in het achterhoofd hebben we de app qua gevoel heel ontspannen en rustig gemaakt. Dat past ook goed bij het dromerige verhaal van Toon Tellegen.”

Gwen: “Voor mij was het heel belangrijk dat de app een heel authentiek en warm karakter zou krijgen, ondanks dat je een digitaal product aan het maken bent. Tegelijkertijd wilden we heel graag gebruik maken van alle technische mogelijkheden die een tablet te bieden heeft. Zodat we niet alleen een interactief prentenboek zouden maken, maar echt een interactief verhaal.”

Er zijn enorm veel verschillende apps op de markt, waardoor het voor ouders soms lastig kan zijn om door de bomen het bos nog te zien. Waar kunnen ouders het beste op letten voordat ze een app kiezen?

Paul: “Ik ben zelf geen ouder, maar heb wel vaak nagedacht over hoe ik dit zou aanpakken. Ik zou in ieder geval alle apps screenen voordat ik mijn kind ermee aan de slag laat gaan. Ook zou ik letten op de veiligheid van de app: wat gebeurt er allemaal met de data die worden verzameld, moet de camera aan, dat soort werk. De industrie is dan wel steeds verder in het ontwikkelen van goede standaarden voor apps, maar er zitten er nog steeds tussen die toch proberen om gebruikers ongemerkt op kosten te jagen of data te verzamelen. Daar zou ik me als ouder wel bewust van willen zijn.”

Gwen: “Ik ben in ieder geval geen voorstander van in-app aankopen. Je moet als maker de kinderen meenemen in de wereld van de app. Reclames of dat soort aankopen zijn daarbij een storende factor. Verder kan ik me inderdaad voorstellen dat het voor ouders soms lastig is om tussen alle apps te kiezen. Er is zoveel aanbod, en dat maakt het lastig om de juweeltjes er tussenuit te halen. Verder is ieder kind natuurlijk anders, en vindt ieder kind daardoor ook iets anders leuk. Of dat een populaire of een kunstzinnige app is, maakt daarbij niet uit. Als de app maar goed werkt, de kinderen meeneemt in een nieuwe wereld, en ze het liefst ook nog een beetje aan het denken zet. Ik hoop dat dit ook met onze app is gelukt: dat kinderen na het spelen met hun ouders in gesprek gaan en praten over wat ze allemaal hebben beleefd.”

Wat vinden jullie van het aanbod van kinderapps in Nederland?

Paul: “Ik vind dat de kwaliteit van Nederlandse kinderapps vrij hoog is. We hebben hier natuurlijk ook een rijke cultuur aan op kinderen gerichte boeken, televisieprogramma’s en films en dat zie je terug in de kwaliteit van de apps. Maar de markt is wel vrij klein en dat merk je als maker. Je moet de ouders zien te bereiken met je app en dat is lastig tussen al het gratis aanbod dat je in de appstore tegenkomt. Sommige ouders zijn heel proactief bezig met het zich verdiepen in wat hun kinderen allemaal met media doen, maar er zijn ook genoeg ouders die hun kinderen gewoon vrij laten. Dat mag natuurlijk, maar het heeft wel consequenties. Apps die populair zijn, komen zo makkelijk bovenaan te staan in de appstore. En apps die misschien veel beter zijn – ook voor de ontwikkeling van het kind – blijven onderaan bungelen terwijl ze dat eigenlijk niet verdienen. Dat is zonde.”

Gwen: “Ik denk dan ook dat het belangrijk is dat de kwalitatief goede apps een groter podium krijgen, zoals nu bijvoorbeeld met de Cinekid Media Awards. Volgens mij is daar onder ouders veel behoefte aan. En verder hebben we het natuurlijk over een vrij jonge markt, die zich nog verder gaat ontwikkelen. Dat zal ook gevolgen hebben voor de manier waarop de appstore is ingericht en aan welke voorwaarden apps moeten gaan voldoen. Dus misschien is de markt nu een beetje verzadigd, maar kristalliseert zich dat nog wat uit.”

Tijdens de uitreiking benoemde de jury expliciet het ‘klimaat in Nederland’. Apps leveren doorgaans weinig geld op en er zijn weinig financiële middelen beschikbaar. Volgens de jury zorgt dit er onder meer voor dat het moeilijk is voor makers om op grote schaal kwalitatief goede en creatieve apps voor kinderen te maken. Hoe ervaren jullie dit?  

Gwen: “Het maken van een app is een behoorlijk intensief project, waar een hoop tijd in gaat zitten. ‘Een Verre Reis’ begon vooral als een passieproject, maar uiteindelijk zijn we er wel drie jaar mee bezig geweest. Dat beseffen mensen volgens mij niet altijd: hoeveel werk er in gaat zitten. En daarmee dat het eigenlijk heel normaal zou moeten zijn om dan ook wat voor zo’n app te betalen. Je merkt toch dat mensen dat niet gewend zijn, wat je ze eigenlijk niet kwalijk kan nemen met dat enorme gratis aanbod.”

Paul: “Ik heb op dat vlak de goede hoop dat ouders steeds mediawijzer worden en zich dus ook steeds meer gaan verdiepen in wat voor media het beste voor hun kinderen is. En ik verwacht dat er in het verlengde daarvan steeds meer goed bezochte platformen komen waar ouders advies krijgen over welke media kwalitatief in orde, leuk om mee te spelen en goed voor de ontwikkeling van het kind zijn. Dat zou volgens mij al enorm helpen.”

Hoe zou jullie ‘droomklimaat’ eruit zien?

Paul: “Als ik een beetje mag dromen dan hoop ik dat in de toekomst een nog betere samenwerking ontstaat tussen bijvoorbeeld de uitgeverijen van kinderboeken en appontwikkelaars. Zo’n kruisbestuiving is prachtig, dat hebben we met dit project wel gemerkt. De uitgeverijen hebben geweldige schrijvers en illustratoren onder hun hoede en zijn al jaren gewend om mooie verhalen te maken. Als je dat combineert met wat ontwikkelaars allemaal kunnen, dan gaat dat heel veel bijzonders opleveren.”

Gwen: “Ik zou graag zien dat er meer aandacht voor de appwereld an sich komt. En dat het daardoor straks niet langer raar is om voor een app te betalen. Misschien helpt het al om beter inzicht te geven in het proces achter het maken van zo’n app. Dat mensen zich er meer bewust van zijn hoeveel werk er in gaat zitten. Een prentenboek kost tenslotte ook geld. Waarom zou je dan niet een paar euro voor een goede en met liefde gemaakte app betalen?”

Veel dank voor jullie tijd! Kunnen jullie tot slot nog iets vertellen over de volgende projecten waar jullie mee bezig zijn?

Paul: “Met YipYip werken we vooral in opdracht van klanten. Maar we blijven ook nog wel een tijdje bezig met ‘Een Verre Reis’. We zijn nu op zoek naar een buitenlandse uitgever, zodat we de app hopelijk ook in andere landen kunnen gaan uitbrengen. In Engeland of de Verenigde Staten. Dat zou heel gaaf zijn.”

Gwen: “En ik ben opnieuw bezig met een project met Toon Tellegen en Querido. Hopelijk is het resultaat daarvan in 2019 te zien.”