Een jaar lang publiceerde kunstenaar Bruno van den Elshout al zijn uitgaande e-mail. En daarna… ging hij ermee door. Groeten uit 2013 werd Groeten uit 2014, en voor de rest veranderde er niets. Maar waarom zou je dat willen? Mediawijzer.net voelt Bruno aan de tand. Niet per e-mail, maar in real life.
Hoe reageren mensen op de regel ** Ook dit emailbericht is onderdeel van kunstproject Groeten uit 2014 ** boven al je e-mails?
“De meeste mensen aan wie ik mail, reageren daar in het geheel niet op. Van de meesten weet ik niet of ze het wel lezen. Sommige mensen hebben verklapt dat ze wel eens op het linkje geklikt hebben om te zien of de mail aan hen inderdaad op de website stond. En dan ook nog een paar mailtjes naar beneden scrollen. Om vervolgens tot de conclusie te komen dat er niet zo gek veel spannends gebeurt.”
Zijn er ook mensen die er niet zo blij mee zijn?
“Ja, een goede vriend van mee heeft het project wel eens ‘onsmakelijk’ genoemd. Dat ik hem voor het voldongen feit stelde dat mijn e-mail aan hem online stond, zonder dat hij dat vooraf wist of er toestemming voor had gegeven. Hij vroeg zich ook af of ik hém gemaild had, of de wereld – vía hem. We hebben er een paar mooie discussies over gevoerd. Veel anderen vinden het grappig, sommigen moedig.”
Hoe ben je op dit project gekomen?
“Ik was ooit op zoek naar een assistent(e), maar het leek me heel ingewikkeld om uit te leggen hoe ik dingen doe en waarom. En dus wilde ik iemand betalen om eens een week mee te lezen. Alleen dacht ik daarna: waarom zou ik daar iemand voor betalen? Ik kan ook gewoon alles online zetten en dan zien we wel wie zich meldt.
Bovendien is het een mooie mogelijkheid om het maakproces van mijn boek NEW HORIZONS zo transparant mogelijk te maken. Precies te laten zien hoe dat boek uitgroeit van idee tot kunstwerk en wat daar allemaal bij komt kijken.”
Wat is je doel met dit project?
“Nadenken over privacy. Wat betekent dat nog, nu blijkt dat iedereen elkaar kan afluisteren. Wat verandert er als je er vanuit gaat dat het universum meeluistert?
Nadenken ook over de waarde van een technologie waarvan we de magie vergeten zijn. Ik weet nog hoe het was om voor het eerst e-mail te gebruiken. Zo gaaf! Heel anders dan hoe mensen nu tegen e-mail aankijken. Ik beschouw mijn e-mails als individuele kunstwerkjes. Zoals de briefcorrespondentie van Vincent van Gogh met zijn broer dat 150 jaar na dato is. Maar dan nú. Het tijdsbeeld van nu vangen, zoals mensen daar over 150 jaar weer nieuwsgierig naar zullen zijn.”
Heeft dit project je manier van e-mailen veranderd?
“Ik ben me wel bewuster geworden van wat ik schrijf en hoe ik dat doe. Ik let erop dat mijn berichten constructief zijn en aansturen op actie. Zodra ik vermoed dat iemand persoonlijk nadeel van een bericht kan ondervinden, denk ik er extra over na hoe ik dat bericht formuleer – en of er geen andere of betere manier is om mijn punt te maken.”
Is het geen enorm risico om zoveel informatie over jezelf vrij te geven?
“Ik denk dat dat risico erg overschat wordt. Toegang hebben tot wat iemand schrijft en er een betekenis aan geven, zijn twee verschillende dingen. Om uit de brei aan informatie die Groeten uit 2014 oplevert iets zinnigs te halen, moet iemand zich persoonlijk in mij verdiepen. Volgens mij bijna net zoveel aandacht als het kost om ouderwets live kennis te maken.
Sterker nog, zoveel zelf geregisseerde informatie kan ook als bescherming werken. Het zal niet zo makkelijk gebeuren dat een kwaadwillend iemand iets over mij online zet dat direct zichtbaar is in Google. Ben je digitaal onvindbaar en doet iemand dat, zie er dan maar weer eens vanaf te komen.”
Wat wil je met de mails gaan doen?
“Ik zou het mooi vinden om ze in boekvorm uit te geven. En om tijdens de resterende looptijd van het project een printer te installeren in het Museum van Communicatie waar de e-mailtjes real-time uitgeprint worden. Groeten uit 2014 is een ideaal project om mensen uit te nodigen na te denken over hoe zíj e-mail gebruiken. Zodat ze het hopelijk ook op een plezierigere manier gaan gebruiken. Dan wordt je inbox weer leuk, net zoals het nu leuk is om een handgeschreven brief in je brievenbus te krijgen.”
Op Groetenuit2014.nl (red, link is verwijderd wegens defect) vind je alle uitgaande mail van Bruno. Wat vind jij van zijn project?
Reacties 1
Ik ken Bruno persoonlijk en merkte dat ik – zeker in begin 2013 – hem soms liever via andere kanalen benaderde dan via de mail. Alleen al omdat ik niet weet wat er met de verzameling gaat gebeuren en ik het gevoel dat ik ervan krijg – namelijk dat ik geen controle heb over waar de onderwerpen die wij met elkaar bespreken uiteindelijk in deze wereld belanden – niet prettig vind. Eigenlijk is dat nog steeds zo. Ik mail met hem liever niet over persoonlijke zaken en ik hoop stiekem dat hij dat ook niet doet. Als ik hem wel “even snel mail” dan denk ik daar vaak nog even “ok, nouja, we zien wel wat er met deze boodschap gebeurd” bij. Want alhoewel mijn bericht niet online komt, komt zijn reactie op mijn mail weer wel online. Zonder uitzondering.
En toch – in een lichte variant van zijn eigen proces – zet hij mij met zijn project ook aan het denken over de niet-vergankelijkheid van mijn communicatie.
Dat hij het initiatief heeft genomen begrijp ik wel. Bruno onderzoekt op een heel praktische wijze nieuwe ontwikkelingen in de samenleving. Het is de kunstenaar in hem die het experiment wil aangaan en ik vind het neveneffect – namelijk dat hij beter is gaan nadenken hoe hij boodschappen formuleert – mooi. En misschien dat de toevallige toeschouwer van dit project zich weer even realiseert dat alles wat we online knallen van blijvende aard is èn dat dit boodschappen zijn die we eenmalig kunnen formuleren.
Reacties worden eerst goedgekeurd door de redactie.