Moord en doodslag is van alle tijden. Archieven, musea en wij als Bibliotheek herbergen dan ook een schat aan spannende geschiedenis. Tijdens mijn werk zie ik dat dit onderwerp jongeren erg aanspreekt. Hier ligt dus een mooie kans om jongeren te interesseren voor lokale geschiedenis én om ze mediawijzer te maken. Het project Crime Scene verbindt namelijk mediawijsheid, cultuureducatie en informatievaardigheden met elkaar.

Analoog moordspel in Gouda

Crime Scene is gebaseerd op het (analoge) Moordspel van BAM (Bibliotheek, Archief en Museum) dat ontwikkeld is door collega’s in Gouda. Met dit Moordspel gaan brugklassers in teams op pad om waargebeurde, historische moorden uit de 17^e en 18^e eeuw op te lossen. Hierbij vinden ze verschillende aanwijzingen in archiefstukken, tussen bibliotheekboeken en op schilderijen. Als een echte Sherlock Holmes reconstrueren ze de historische cold case!

Digitaal moordspel in je broekzak: Crime Scene

Wij waren erg onder de indruk van het succes van het Moordspel in Gouda. Daarom besloot wij, de Bibliotheek Rijn en Venen (Alphen aan den Rijn e.o.), met onze partners een digitale variant van het succesvolle Moordspel in Gouda te ontwikkelen gericht op leerlingen van de brugklas vmbo, maar zeker ook geschikt voor havo/vwo. Samen met Gemeentearchief Alphen aan den Rijn (content) en books2download (techniek en realisatie) werd de digitale variant uitgewerkt: Crime Scene.

Crime Scene is een location-based app (iOS en Android), die zowel op smartphones als tablets is te gebruiken. Officieel is Crime Scene een app voor smartphones, maar deze is qua opzet en resolutie ook op tablets te spelen. Leerlingen beginnen hun zoektocht naar de moordenaar bij de lokale Bibliotheek, waarna ze middels een kompas op hun smartphone langs verschillende plekken in de stad worden geleid. Naarmate ze dichter bij de juiste locatie komen, loopt de pijl steeds verder vol met een groene kleur. Als ze de plek hebben gevonden, lezen ze op hun smartphone de bijbehorende tekst en vragen.

Voorbeelden uit de app Crime Scene

Leerlingen zijn op deze manier bezig met digital storytelling, waarbij ze hun misdaad stukje voor stukje ontrafelen. Ze komen onder meer langs de locatie waar de misdaad heeft plaatsgevonden, waar het slachtoffer heeft gewoond en waar de dader is berecht.

Het gehele pakket bestaat uit drie lessen:

• In de eerste les spelen de leerlingen een interactieve quiz in de klas over de verschillen tussen het archief en de Bibliotheek, rechtspraak in de 17^e en 18^e eeuw en informatievaardigheden.
• Tijdens de tweede les gaan de leerlingen op pad met hun smartphone of tablet.
• Ten slotte presenteren ze in de klas tijdens de derde les hoe het met hun misdaad is afgelopen.

Trailer Crime Scene

On- en offline gecombineerd
Hoe verbindt dit project mediawijsheid, cultuureducatie en informatievaardigheden met elkaar? Crime Scene richt zich op het verbinden van on- en offline elementen. Tijdens hun tocht door de stad komen de leerlingen in contact met cultureel erfgoed, zoals monumenten, de Bibliotheek, het museum en het archief. Ook dienen zij voor het beantwoorden van vragen bijvoorbeeld een foto uit het archief te vergelijken met de huidige situatie. Op deze manier komen ze op eigentijdse wijze in aanraking met cultuureducatie.

Daarnaast is Crime Scene gericht op het trainen van informatievaardigheden. In de introductieles is ruimschoots aandacht voor het zoeken, vinden en beoordelen van (historische) informatie. Tijdens het spelen van de app dienen de leerlingen relevante informatie uit de teksten op te schrijven in hun notitieblok. Ze kunnen in de app namelijk niet terug in de tekst om het juiste antwoord op de vragen op te zoeken. Bovendien moeten ze voor de eindopdracht in de Bibliotheek informatie opzoeken in gescande archiefstukken en in de krantenbank van de KB.

Het project Crime Scene sluit aan bij de volgende kerncompetenties van Mediawijzer.net:

• G1 – Apparaten, software, en toepassingen gebruiken
• C1 – Informatie vinden en verwerken

Meer over het Mediawijsheid Competentiemodel vind je hier.

Blauwdruk: zelf de app vullen met lokale content

Spannende geschiedenis is in elke stad te vinden. De volgende stap is om deze content te ontsluiten en op een mediawijze manier aan te bieden aan jonge doelgroepen. Daarom hebben we samen met bovengenoemde partijen besloten om een blauwdruk te maken van de app. Dit betekent dat geïnteresseerde partijen de app gemakkelijk volgens een vaste structuur kunnen vullen met lokale content. Hierdoor hoeft het wiel niet opnieuw te worden uitgevonden door collega’s: het concept en de techniek bestaan immers al. En bovendien brengt dit voor jullie een financieel voordeel met zich mee!

Inmiddels zijn er vier versies van Crime Scene: Nieuwkoop, Hazerswoude, Oudshoorn en Alphen junior. [De apps zijn niet langer beschikbaar – red.]

Ken jij projecten waarbij jongeren met hun smartphone of tablet buiten bezig zijn met cultuureducatie? Dus een project waarbij on- en offline met elkaar worden verbonden?