Hoe leer je jongeren kritisch beelden te lezen? Vier inspirerende voorbeelden

woensdag 25 april 2018

We leven in een beeldmaatschappij. Overal waar we komen of kijken hebben we te maken met een niet aflatende stroom foto’s en video’s. Van stories op Instagram tot aan nieuwsfoto’s in de krant en van beelden in het journaal tot aan vlogs op YouTube. Daarom is het goed om stil te staan bij wat je ziet. Wie heeft dit beeld gemaakt en wat is de boodschap? Is het echt of juist bewerkt? Omdat beeld zo’n grote rol speelt in de levens van jongeren, vinden wij het bij Fonds 21 belangrijk dat jongeren deze beelden kritisch kunnen lezen. Als onderdeel van ons thema Mediawijsheid steunen wij daarom projecten die het mediabegrip van jongeren vergroten, zodat zij beschikken over de competenties die nodig zijn om deel te kunnen nemen aan de steeds verder medialiserende samenleving. Eerder deelden we al enkele inspirerende voorbeelden. Intussen zijn er weer mooie projecten bij gekomen, waarover hieronder meer.

Helpen begrijpen & wegwijs maken

Onder ‘media’ verstaat Fonds 21 alle uitdragers van informatie, dus van de krant tot aan ‘slimme’ gebruiksvoorwerpen die zijn verbonden met internet. Ook mediawijsheid definiëren we ruim: de kennis, vaardigheden en mentaliteit die nodig zijn om bewust, kritisch en actief om te kunnen gaan met media. We steunen projecten die jongeren leren begrijpen hoe algoritmen bepalen wat ze te zien krijgen, projecten die jongeren wegwijs maken in het gebruik van media om bijvoorbeeld een (bij)baan te vinden, projecten die jongeren helpen hun online veiligheid te waarborgen en projecten die jongeren leren hoe ze snel bruikbare informatie kunnen vinden.

Leren kijken door te maken

Een van de manieren om jongeren te leren om beelden beter te begrijpen is door ze onderdeel van het maakproces te maken. Een voorbeeld van een project dat we hebben ondersteund is het project ‘Metropolis’ van Stichting Bekijk ’t, waarin vmbo-leerlingen een mini-documentaire maken over een lokale ondernemer. Eerst verdiepen ze zich in de elementen van een goede reportage en krijgen ze les in filmen en interviewen. Daarna trekken de jongeren de buurt in met een camera, waarna ze hun filmpjes zelf monteren. Zo krijgen ze inzicht in de werking van media. Ze leren dat het perspectief van de camera, de keuze voor muziek en de montage de boodschap van het beeld kunnen beïnvloeden.

fonds21

‘Mediatraject Bijlmer Style’: jongeren maken zelf documentaires

Ook van de projecten ‘Wat is waar? Nieuws!’ van De Frisse Blik en ‘Mediatraject Bijlmer Style’ van Netwerk Amsterdamse Helden werden we blij. De Frisse Blik geeft les op middelbare scholen en laat jongeren hun eigen nieuwsitem maken. Daarbij ligt de nadruk op het interpreteren van beelden en het analyseren van de mogelijkheden om beelden te manipuleren. ‘Mediatraject Bijlmer Style’ laat jongeren uit Amsterdam Zuidoost in hun vrije tijd een reeks korte documentaires maken van hun rolmodellen. De videoportretten worden uitgezonden op de Amsterdamse zender AT5.

Met beeld kun je ook jezelf op een krachtige manier neerzetten. Onlangs sloot de Nationale Jeugdraad het project ‘Frame’ af. Dit liet jongeren met een chronische aandoening zichzelf op een positieve manier profileren. Onder leiding van professionele documentairemakers maakten zij filmpjes waarin ze op een authentieke en positieve manier lieten zien wie ze zijn. Niet alleen leerden de jongeren hierdoor de werking van media beter begrijpen, het project vergrootte ook hun autonomie en zelfvertrouwen.

Op zoek naar steun voor jouw (mediawijsheid)project?

Fonds 21 is een ondernemend en maatschappelijk betrokken fonds dat door het steunen van projecten  op het gebied van Kunst & Cultuur en Jongeren & Maatschappij een positieve bijdrage wil leveren aan de samenleving van nu. Binnen Jongeren & Maatschappij steunen we projecten die de maatschappelijke kansen van jongeren tussen de 12 en 30 jaar vergroten. Ze helpen hen bij het omgaan met geld, vergroten hun taalvaardigheid, hun mediawijsheid en/of dragen bij aan de ontwikkeling van een ondernemende houding. Als Fonds 21 ondersteunen we graag projecten waarbinnen de aanpak, methodiek of vorm vernieuwend is. Of waarbij jongeren worden betrokken  in het organiseren van (onderdelen van) het project. Speciale aandacht hebben we voor projecten waarbij cultuur het middel is om jongeren te laten groeien.

Fonds 21 behandelt doorlopend aanvragen. Organisaties kunnen dus het hele jaar voorstellen indienen voor financiële ondersteuning. Meer weten? Bezoek onze website, benader ons op de  Mediawijsheid Netwerk Experience (MNX) op 15 mei waar wij zichtbaar aanwezig zullen zijn of neem contact met mij op via rianne.koelmans@fonds21.nl.

Laat een reactie achter

Vul je e-mailadres in om op de hoogte te blijven van reacties (je e-mailadres wordt niet gepubliceerd).

Reacties worden eerst goedgekeurd door de redactie.