De bedreiging voor persvrijheid en -veiligheid is een veelkoppig monster. Een waaier aan oorzaken, denk aan geweld, polarisatie, asociaal online gedrag en desinformatie, zorgt ervoor dat Nederland in 2022 naar de 28e plaats zakte op de ranglijst van persvrijheid van Reporters Without Borders. De laagste notering ooit. In 2023 klom Nederland weliswaar weer 22 plaatsen naar plek 6, maar de zorgen om veiligheid van journalisten blijven bestaan.
Werk aan de winkel dus. Voor de overheid, die komt met maatregelen tegen bijvoorbeeld doxing en strengere straffen bij (online) bedreiging. Voor de journalistiek, die met investeringen op regionaal en lokaal niveau de banden met het publiek wil versterken. Maar ook voor de burger. Want pas als burgers goed doorhebben welke bedreigingen er zijn, hoe belangrijk vrije journalistiek is en hoe ze (online) bij kunnen dragen aan de bescherming van vrije journalistiek, ontstaat er een klimaat waarin de pers vrij en veilig kan opereren.

Een mediawijs antwoord op een ingewikkeld probleem
Hoewel dit probleem vraagt om meer dan één oplossing, is mediawijsheid in elk geval een deel van het antwoord. Er zijn mediawijze vaardigheden nodig om actief bij te kunnen dragen aan het creëren van een omgeving waarin persvrijheid en persveiligheid worden gewaarborgd en de democratie kan floreren. Denk aan (kennis over) online omgangsvormen, begrijpen hoe sociale media werken, maar ook een kritische blik op de rol van (nieuws)media in onze samenleving.
DichterBijNieuws moet mediawijsheid en persvrijheid samenbrengen. Het helpt burgers, om bewust te worden van de uitdagingen rondom persvrijheid en persveiligheid en stimuleert hen om actief bij te dragen aan een positieve verandering.
Maar hoe zorgen we ervoor dat burgers in actie komen? Hoe zorgen we ervoor dat de vaardigheden en bewustwording ontstaan om de afstand tussen burgers en media kleiner te maken? Die vraag is door het ministerie van OCW in 2022 aan Netwerk Mediawijsheid gesteld. Samen met een aantal partners probeert Netwerk Mediawijsheid nu met het project DichterBijNieuws een antwoord te vinden op die vraag.
Een belangrijke rol voor partners
Binnen dit project wil Netwerk Mediawijsheid maximale impact realiseren door middel van de ‘Mediawijsheid Netwerk aanpak’. Dit houdt in dat de ontwikkeling en uitvoering van alle activiteiten samen met een aantal partners wordt gedaan die specifieke kennis, expertise en een groot netwerk bezitten. Netwerk Mediawijsheid speelt een verbindende, versnellende en versterkende rol van (bestaande) initiatieven met als doel de lange termijn impact te vergroten.
De partners binnen dit project zijn in ieder geval:
Beeld & Geluid: B&G is kennispartner in nieuwswijsheid, persvrijheid en desinformatie, B&G legt de verbinding met de beide publieksdoelgroepen, het onderwijs en de journalistieke sector.

Koninklijke Bibliotheek: De KB is kennispartner digitaal burgerschap, onderzoek, onderwijs en publieksdoelgroepen. De KB legt de verbinding met het landelijke netwerk van bibliotheken.
RPO: De RPO is kennispartner regionale journalistiek en de volwassenen doelgroep, de RPO kan de verbinding leggen met de regionale en lokale media.
Commissariaat voor de Media: Het CvdM maakt onderdeel uit van een breed netwerk van Europese toezichthouders en speelt een adviserende rol in het publieke debat met speciale aandacht voor het beschermen van de vrije meningsvorming van burgers.
Nieuws in de Klas: Nieuws in de klas wil jonge mensen stimuleren om mediabewuste burgers te worden. De organisatie laat hen via het onderwijs actief gebruik maken van journalistieke media.
NLPO: De Stichting Nederlandse Lokale Publieke Omroepen (NLPO) ondersteunt lokale publieke omroepen in Nederland. Zowel in uitvoering, belangenbehartiging en verdere professionalisering van de sector.
Kennisnet: Kennisnet is de publieke organisatie voor onderwijs en ict. Ze zorgen voor een landelijke ict-basisinfrastructuur, adviseren sectoren in het onderwijs en delen kennis met het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs.
Vragen? Neem contact met ons op!
Via updates op deze pagina, sociale media en publicaties op Netwerkmediawijsheid.nl houden we je de komende jaren graag op de hoogte van de voortgang van DichterBijNieuws.