Een peuter met een tablet: het is een steeds vertrouwder beeld. Ouders, opa, oma en de oppas schaffen massaal leuke en educatieve apps aan omdat ze denken dat het goed is voor de ontwikkeling van het ukkie. Maar liefst 70% van de ouders meent dat digitale media goed zijn voor later op school en twee derde denkt dat kinderen er van leren, blijkt uit Iene Miene Media 2014. Maar is dat ook zo?

Dit was een van de vragen die centraal stond op de expertsessie van 17 februari 2014. Het leverde een interessante whitepaper (red. niet meer beschikbaar) op, onderschreven door een keur van Nederlandse wetenschappers. De uitspraken over het educatieve aspect van apps zijn opmerkelijk:

• baby’s 0-2 jaar kunnen van een app niets leren: de ‘hardware’ van hun hersens is daar nog niet aan toe. Baby’s ontwikkelen hun brein door ervaringen op te doen in de 3D wereld, iets wat een app (plat scherm, vrolijke geluidjes en kleur) niet kan bieden. Jammer dus voor alle ouders die trots zijn op hun swipende baby: het is ontzettend lief om te zien maar draagt niet bij aan de breinontwikkeling, het is niet educatief. En dat hoeft natuurlijk ook niet voor een baby.
• kleintjes 2-6 jaar leren waarschijnlijk ook niets van een app, tenminste als we onder leren het ‘schools leren’ verstaan: het lezen van letters, woorden en cijfers. De hardware in het brein van peuters en kleuters kan dat pas aan vanaf een jaar of 5/6. We zien allemaal dat kleine kinderen veel plezier beleven aan apps en dat de betere apps de nieuwsgierigheid, fantasie en creativiteit van kinderen prikkelen. Maar daarbij blijkt vooral het gebruik van taal essentieel: zonder het gebruik van taal hebben media op deze leeftijd geen enkele zin. Alleen via de taal namelijk komen de voor ontwikkeling benodigde verbindingen tussen de rechter- en linkerhersenhelft tot stand.

De enige steekhoudende reden om een app voor een klein kind aan te schaffen is het grote plezier dat je er samen aan zult beleven en het praten eromheen. Wat niet in de whitepaper staat maar wel op de expertsessie werd vermeld, is dat een computerstem of een leuk pratend cartoonfiguurtje helaas ook niet werken: de verbindingen in de hersenen komen pas tot stand als een kind iemand ziet praten. Hier ligt dus een mooie nieuwe uitdaging voor app bouwers!

Lees ook:
» Terugblik symposium ‘Ukkies, hun brein en mediaopvoeding’
» Ingezonden brief Trouw: Tablets en kleine kinderen een goede combinatie? We weten het (nog) niet!
» Onderzoek: Goed omgaan met digitale media belangrijk voor breinontwikkeling van jonge kinderen