Ook kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking hebben recht op een leuk online leven en deelname aan de digitale samenleving. Dat is de oproep van Netwerk Mediawijsheid (NL) en Mediawijs (BE) bij de lancering van de korte docu-film ‘Ik ben ook online!’. 

Wat hebben jongeren met een verstandelijke beperking nodig in hun online leven? Hoe kunnen we hen beter begeleiden in hun mediagebruik? En hoe besteden we structureel aandacht aan mediawijsheid en digitale inclusie? Die vragen worden in dit korte drieluik beantwoord door onderzoekers, ervaringsdeskundigen en professionals uit zorg & welzijn en onderwijs uit Vlaanderen en Nederland.

Bekijk hier Ik ben ook online!

Er is nog veel werk aan de winkel

Professionals in het onderwijs, zorg en welzijn merken dat jongeren met een verstandelijke beperking door hun mediagebruik vaak tegen problemen aanlopen. Ze zijn bijvoorbeeld oververtegenwoordigd als slachtoffer en als dader bij misstanden online, zoals cyberpesten, shame sexting en grooming. Ook worden de kansen van de online wereld onvoldoende gezien en benut.

Desondanks hebben de meeste zorg- en onderwijsinstellingen geen structureel plan of beleid voor de begeleiding in mediagebruik. En er is veel handelsverlegenheid onder begeleiders, bijvoorbeeld omdat zij zelf niet zo handig zijn met sociale media. Er is daarom meer aandacht nodig voor de rol die media spelen in het leven van jongeren met een verstandelijke beperking – zowel in de begeleiding als in visie en beleidsontwikkeling.

“Het ontbreekt nog aan goede instrumenten, protocollen en een visie op wat nu belangrijk is binnen de organisatie. Hoe zorg je dat al je medewerkers daar goed over nadenken, daarin geschoold en getraind zijn en dat van nature kunnen aanvliegen? Zoals je kunt praten over seksualiteit en over problemen met geld, zo moet je ook over media kunnen praten.”
– Prof. dr. Peter Nikken, Lector Jeugd & Media, hogeschool Windesheim

Ontwikkel een eigen visie

De film ‘Ik ben ook online!’ is bedoeld voor iedereen die werkt met jongeren met een verstandelijke beperking binnen zorg & welzijn en speciaal onderwijs. Het helpt bij het ontwikkelen van een eigen visie op mediawijsheid en digitale inclusie. Door de kennis en kunde uit Vlaanderen en Nederland te bundelen, willen de makers het werkveld in beide landen versterken.

“Voor onze generatie is opgroeien met digitale media nieuw, maar jongeren van nu weten niet beter. De context verandert. En als wij niet weten hoe we met die context moeten omgaan met onze jongeren, hoe moet die jongere dat dan weten?” – Eszter Vanderhaeghe, Leerkracht Digital Skills op De Passer (speciaal onderwijs)

De drie delen

De film vormt een drieluik. De delen zijn aaneengesloten of apart van elkaar te bekijken. Hierin komen drie belangrijke onderdelen van het vraagstuk aan bod:

1. De jongeren – In deel 1 krijg je inzicht in de online belevingswereld van deze jongeren. Waar lopen zij tegenaan? Waar liggen juist de kansen?
2. Begeleiding – In deel 2 krijg je antwoord op de vraag: Wat hebben jongeren met een verstandelijke beperking nodig van hun ondersteunende omgeving? Wat werkt goed of juist niet in de begeleiding?
3. Visie & beleid – In deel 3 gaan we in op wat er nodig is om structureel aandacht te besteden aan mediawijsheid en digitale inclusie. Wat kan er op beleids- en bestuursniveau gedaan worden binnen zorg en welzijn en onderwijs?

Bekijk hier het eerste deel. Het hele drieluik vind je hier.

Deel de video binnen jouw organisatie

Wil je het gesprek over mediawijsheid en digitale inclusie binnen jouw organisatie of netwerk op gang brengen? Organiseer een gezamenlijk kijkmoment of deel de video digitaal en ga erover in gesprek.

Recht op een leuk online leven

Om aandacht te vragen voor mediawijsheid in zorg & welzijn is Netwerk Mediawijsheid in 2018 het actieprogramma Leuk online leven gestart. Als onderdeel daarvan is Leukeronline.nl tot stand gekomen, dé online gids voor beroepskrachten in de verstandelijk gehandicaptenzorg. De gids geeft direct antwoord op praktische vragen en biedt leidinggevenden in zorginstellingen aanknopingspunten voor het maken van beleid.

Mediawijs werkt aan digitale inclusie

Met het plan Iedereen Digitaal Bovenlokaal maakt het Vlaamse Kenniscentrum Digitale en Mediawijsheid gedurende twee jaar een kickstart om zich verder in te zetten om de welzijnssectoren te ondersteunen beleid te maken rond digitale inclusie. De toolbox ‘Aan de slag met digitale inclusie’ voorziet organisaties van een methodiek en materialen om hiermee aan de slag te gaan.

Hoe kwam de film tot stand?

De film kwam tot stand in samenwerking tussen Netwerk Mediawijsheid en Mediawijs met steun van de Vlaamse overheid. De film werd gerealiseerd door Thomasz Lin van LINe Up Media. Met veel dank aan de bijdragen van de geïnterviewden:

• Charlotte Schreuer
• David Szentpetery
• EdLoket
• Eszter Vanderhaeghe
• Jan De Craemer
• Janthe Verbaenen
• Joyce Spijkerman
• Karen Van De Ginste
• Niels Bloembergen
• Merijn Bartman
• Peter Nikken
• Rogier de Groot