Femke Cools (35) doet dit jaar voor het eerst met haar groep 7/8 mee aan MediaMasters. Cools is leerkracht en ICT-coördinator bij Montessori Nijmegen. Onlangs werd zij uitgeroepen tot Leraar van het Jaar voor het basisonderwijs. Ik interviewde haar over mediawijsheid in de klas en haar deelname aan MediaMasters.

Waarom heb je besloten deel te nemen aan MediaMasters 2014?

“Vorig jaar gaf ik nog les aan groep 6/7, volgde de Training Excellente Leerkracht Sociale Media van Innofun en probeerde het hele jaar al wel zoveel mogelijk gebruik te maken van sociale media in mijn lessen. Inmiddels zitten mijn leerlingen een groep hoger en sluit MediaMasters mooi aan op wat ze al weten.”

Hoe introduceer je sociale media in je klas?

“Ik maak vooral veel gebruik van Twitter en Padlet. Daaraan gaan altijd lessen mediawijsheid vooraf. Ik wil dat leerlingen er op een veilige manier gebruik van maken en weten wat de risico’s zijn. Daar praten we ook veel over met elkaar. Ze willen altijd meteen beginnen, maar dan zeg ik: ‘Over drie weken gaan we ermee aan de slag, ik wil dat jullie eerst weten wat het is’.”

Op welke manier leer je ze mediawijs te worden?

“Ik vertel ze allereerst dat ze zich respectvol moeten gedragen. Dat ze niets op internet moeten doen wat ze in het dagelijks leven ook niet zouden doen. Door dat gesprek met ze aan te gaan, behandel je automatisch ook thema’s als privacy – wat laat je zien en wat niet – en cyberpesten. THINK before you post, daar komt het op neer; is wat je post True, Inspring, Helpful, Necessary en Kind? Ik laat ze ook zien wat je kunt vinden als je mij googelt, dat alles terug te vinden is. Daardoor leren ze letten op hun woordkeus en spelling. Ik schrijf bijvoorbeeld wel eens een tweet op het digibord waarin ik expres een spelfout stop. Ook probeer ik ze zoveel mogelijk onderzoek online te laten doen, zodat ze effectief informatie leren zoeken en leren omgaan met bronvermelding, het risico van plagiaat en auteursrecht.”

Je leerlingen zijn nog best jong. Zaten ze al op Twitter?

“Nee, ze zijn het pas gaan gebruiken naar aanleiding van mijn introductie. Ik heb ouders erover geïnformeerd en vervolgens de kinderen zélf toestemming laten vragen als ze een eigen account wilden. Ik vertel ouders waarom en waarvoor ik Twitter in de klas gebruik en ik probeer ze te stimuleren het gesprek aan te gaan met hun kind en interesse te tonen voor de sociale media die hun kind wil gebruiken. Ik heb de ouders vooraf geïnformeerd en ze gevraagd om toestemming. In tegenstelling tot bij Facebook, waar de leeftijdsgrens 14 is, mag je gewoon op Twitter zodra je ouders dat goed vinden. Niet alle ouders hebben toestemming gegeven. Dat geeft niets, het is niet verplicht.

Overigens merk ik dat via WhatsApp veel meer nare dingen gebeuren dan op Twitter, juist omdat WhatsApp niet openbaar is. Zo ging er vorige week een heel vervelende kettingdreigapp rond op school. Leerlingen moesten die naar vijftien anderen doorsturen anders zou diegene ze ’s nachts komen opzoeken. Veel kinderen waren bang en stuurden de app uit angst door, anderen hadden er nachtmerries van. We werden gelukkig door een ouder gewaarschuwd zodat we het de volgende dag in de kring konden bespreken. Op WhatsApp heb je veel minder controle. Maar gek genoeg zijn ouders vaak aarzelender over een openbaar medium als Twitter.”

Jij kiest juist bewust voor gebruik van Twitter in de klas. Waarom?

“Het is een ideaal medium om snel contact te zoeken met organisaties. Zo waren drie meiden bezig met een project over kanker. Ze benaderden Kika via Twitter, organiseerden een sponsorloop en stelden een digitale enquête op via Google Forms. Je kunt op Twitter veel mooie dingen vinden en het is leuk om te zien dat leerlingen mij volgen en ik hen en dat we tweets van elkaar kunnen delen.”

Begrijp je dat veel leraren al zuchten bij het idee dat ze ook nog aandacht moeten besteden aan mediawijsheid?

“Ja, dat begrijp ik heel goed. We hébben het ook heel druk. Het is niet normaal wat we allemaal in die uren tussen half negen en drie moeten aanbieden. Dan moet er weer aandacht zijn voor techniek, en dan weer voor beweging. Juist daarom denk ik dat je mediawijsheid heel organisch in je lessen moet verweven. Als ze dan toch een werkstuk moeten maken, kun je ze net zo goed meteen leren waar ze online goede informatie kunnen vinden. En als je het dan toch in de kring over pesten hebt, kun je in een moeite door ook cyberpesten behandelen. Bovendien kunnen leerlingen jou juist werk uit handen nemen, wanneer je ze slim inzet door bijvoorbeeld voor jou dingen uit te zoeken.”

Je bent al behoorlijk ver met je groep. Wat verwacht je nog van MediaMasters?

“Ik laat het vooral over me heen komen. Ik heb me voorgenomen wat meer te focussen op andere bronnen dan sociale media. Ik wil niet dat ze hun nieuws alleen van internet halen. Zo heb ik Krant in de Klas aangevraagd zodat ik met de kinderen kan bespreken wat er in de krant speelt. Ik denk dat het een heel waardevol initiatief is, vooral ook voor al die docenten die bij sociale media alleen denken aan Facebook en dan ook nog op een negatieve manier. Wat dat betreft valt er nog een wereld te winnen. Persoonlijk ben ik gewoon nieuwsgierig naar MediaMasters, naar hoe het precies werkt. En ik hoop er achter te komen of ik misschien nog aspecten heb overgeslagen die belangrijk zijn voor de leerlingen.”

Meer weten?

» Neem een kijkje op juffemke.nl en ook specifiek de berichten over digiknap
» Volg @CoolsFemke op Twitter
» Bekijk ook www.netvibes.com/femkecools

Aanmelden voor MediaMasters kan nog t/m 31 oktober 2014 op mediamasters.nl.