Een 3D-ontwerp maken, zelf robots bouwen, een stop motion filmpje maken, lasersnijden of programmeren; sinds een paar jaar zijn deze en vele andere maaktechnologieën voor steeds meer mensen beschikbaar. De Amerikaanse Maker Education-beweging die deze technieken naar het klaslokaal brengt, heeft sinds enige tijd ook in Nederland haar intrede gedaan. Om het maakonderwijs een boost te geven, organiseert Cubiss dit jaar drie MediaLab Festivals en een MAAKweek: een week vol maakonderwijs voor leerlingen, ouders en leerkrachten.

Maker Movement

Het maakonderwijs is ontstaan vanuit de zogenaamde ‘Maker Movement’. Deze beweging begon met de lancering van het Amerikaanse MAKE magazine dat er rond 2005 voor zorgde dat de maaktechnologie niet meer enkel voorbehouden was aan grote industriële werkplaatsen en onderzoekslaboratoria, maar steeds meer in goedkope en toegankelijke vorm beschikbaar werd. Denk bijvoorbeeld aan de 3D-printer, waarmee het nu mogelijk is om zelf een ontbrekend onderdeel van je kast of een miniatuurversie van je huisdier te printen. Bovendien heeft internet het mogelijk gemaakt om eindeloos veel kennis met elkaar te delen. Zo vind je op YouTube steeds meer tutorials waarin makers hun kennis met de rest van de wereld delen. Typ maar eens in ‘Hoe bouw je een robot?’ en YouTube geeft je binnen enkele seconden duizenden hits.

Kennis is macht

Om te voorkomen dat er een maatschappelijke scheiding ontstaat tussen ‘zij die de kennis hebben’ en ‘zij die de kennis niet hebben’, moeten we leerlingen vertrouwd laten raken met moderne technologie. Niet alleen om zo hun kans op een baan te vergroten, maar ook om ervoor te zorgen dat technologische kennis, en dus macht, niet enkel in handen is van grote ‘geheimzinnige’ bedrijven als Google en Facebook. Want als we willen dat leerlingen op een kritische, bewuste, en dus mediawijze manier omgaan met de technologie die hen dagelijks omringt, dan is het van groot belang om hen te leren hun eigen keuzes te maken in plaats van zich te laten leiden door de macht van voorgeprogrammeerde keuzes.

Trial-and-error

Helaas ligt in de huidige digitale wereld voor velen de nadruk op het consumeren van mediatechnologie. Des te belangrijker is het dat leerlingen ook nieuwsgierig worden gemaakt naar de achterkant van deze technologie en dat zij leren om hun eigen creativiteit om te zetten in het maken van een product. Maakonderwijs daagt leerlingen daarom uit om zichzelf niet alleen als gebruiker (consument), maar ook als maker (producent) te zien. Het algemeen vormend onderwijs biedt echter nog weinig aandacht aan ‘maken’ en is in veel gevallen gericht op ‘presteren’. Hierdoor is er weinig ruimte voor ‘trial-and-error’: het proces waarin men met vallen en opstaan telkens nieuwe dingen probeert om uiteindelijk nieuwe technieken aan te leren, creativiteit te ontwikkelen en nieuwe kennis op te doen. Maakonderwijs heeft in Nederland dus nog veel terrein te winnen.

MAAKweek: doe mee!

Om het maakonderwijs een impuls te geven organiseert Cubiss van 13 tot en met 17 juni 2017 de MAAKweek; een week waarin verschillende activiteiten worden georganiseerd om docenten, leerlingen, ouders en bibliotheekprofessionals kennis te laten maken met maakonderwijs. Zo is er een gratis e-learning over maken, programmeren en de inzet van media in het onderwijs. Ook is er een werkatelier LEGO® Education voor docenten en bibliotheekprofessionals waarin wordt geleerd hoe je Storystarter en Mindstorms in kan zetten als workshop voor een klas. Daarnaast organiseert Cubiss samen met Cinekid en de Brabantse bibliotheken voor de tweede keer het tweedaagse MediaLab Festival; een interactieve en digitale speeltuin waarin leerlingen uit groep 6 t/m 8 en leerkrachten kennis maken met techniek, ICT en mediawijsheid door diverse mini-workshops. Ook ouders van basisschoolleerlingen leren op het MediaLab Festival via een Inspiratiesessie meer over ‘de wereld van maken’. In deze sessie laat Astrid Poot, oprichter van Stichting lekkersamenklooien, zien waarom het zo leuk en belangrijk is om ook thuis samen te maken.

Tot slot wordt de MAAKweek afgesloten met een Teacher Maker Camp: een inspirerende tweedaagse training, bestaande uit een set workshops voor bibliotheekprofessionals en leraren uit het po en vo. Tijdens dit Teacher Maker Camp, dat Cubiss organiseert in coproductie met Waag Society, maken deelnemers kennis met nieuwe digitale technieken, zoals 2D- en 3D-ontwerpen, vinyl- en lasersnijden en 3D-printen. Lijkt het je leuk om aan één of meerdere activiteiten tijdens de MAAKweek deel te nemen? Meld je hier dan snel aan!

Kortom, in onze digitale wereld zijn maakvaardigheden belangrijker dan ooit. Laten we dus samen onderzoeken, ervaren, proberen, falen, oefenen en weer doorgaan.  Zo wordt maken iets van ons allemaal en zorgen we ervoor dat leerlingen zich kunnen ontwikkelen tot creatieve, kritische en vindingrijke individuen.  

Foto bij artikel: Frysklab, CC0 1.0

Activiteiten op het gebied van maakonderwijs en Maker Movement

MAAKweek en MediaLab Festivals
Cubiss organiseert drie MediaLab Festivallen:op 15 en 16 juni in het Noordbrabants Museum ’s-Hertogenbosch, 27 en 28 juni bij Automotive Campus in Helmond en 21 en 22 november bij Nieuwe Nobelaer in Etten-Leur. De MAAKweek vindt plaats van 13 t/m 17 juni. Wil je meer informatie of je aanmelden voor een activiteit tijdens de MAAKweek? Ga naar www.cubiss.nl/maakweek

Campagne ABC van het Maken
Maakonderwijs kan helpen om kinderen de juiste vaardigheden bij te brengen in een wereld die bol staat van technologie. Daarom organiseert Platform Maker Education (FabKlas, Frysklab en Waag Society) i.s.m. Mediawijzer.net van 23 t/m 28 mei de campagne ‘ABC van het Maken’ voor meer maakonderwijs in Nederland. Word partner en organiseer een maakactiviteit, en deel je creaties met #watmaakjij. Ga naar netwerkmediawijsheid.nl/agenda/campagne-abc-maken