Groep 7 van basisschool Het Startblok uit Oude-Tonge mag zich dit jaar de ‘Meest mediawijze klas van Nederland’ noemen. De klas streed samen met meer dan 7.000 andere klassen om de felbegeerde titel tijdens de elfde editie van MediaMasters.

De spannende serious game, over de kansen en gevaren van (digitale) media speciaal voor groep 7 en 8, is een initiatief van Netwerk Mediawijsheid. Ricardo Sint Nicolaas, groepsleerkracht groep 7 van Het Startblok: “Ons hoofddoel was om groep 8 in te maken, we hadden nooit verwacht dat we heel Nederland achter ons zouden laten.”

MediaMasters tijdens de Week van de Mediawijsheid

Van 4 t/m 12 november vond de elfde editie van MediaMasters plaats. Een vast onderdeel van de Week van de Mediawijsheid. Aan de landelijke wedstrijd deed een recordaantal van 160.000 leerlingen uit groep 7 en 8 uit het regulier en speciaal basisonderwijs mee. Zij bouwden spelenderwijs basiskennis op over mediawijze onderwerpen. Zoals WhatsApp, privacy, gamen, cybercriminaliteit, online pesten, nepnieuws en meer.

Een week lang probeerden de kinderen op school en thuis zoveel mogelijk bits (punten) te verdienen door samen MediaMissies te volbrengen en mediawijze uitdagingen aan te gaan. Na een spannende finaledag bleken de 24 leerlingen uit groep 7 van basisschool Het Startblok uit Oude-Tonge de meeste bits te hebben verdiend.

Groep 7 van basisschool Het Startblok uit Oude-Tonge viert de overwinning met taart

Kinderen vragen ouders om geen foto’s meer te delen

“De kinderen waren erg gemotiveerd en hebben voor alle opdrachten hun stinkende best gedaan. Ook de moeilijkste.” Vertelt groepsleerkracht Ricardo Sint Nicolaas trots. Dat MediaMasters kinderen in beweging brengt, hebben ze in de klas van Ricardo zelf ervaren. “Na de MediaMissie over privacy heeft een aantal kinderen thuis aan hun ouders gevraagd om niet meer zonder toestemming foto’s van hen te delen op Facebook. Heel knap. De klas heeft daarnaast ook veel opgestoken van simpele tips. Zoals online nooit je echte geboortedatum invullen. Iets wat ik tot vorige week zelf ook nog deed.”

Meest mediawijze klas in het speciaal basisonderwijs

MediaMasters werd ook gespeeld in het speciaal (basis)onderwijs. Alle clusters konden meedoen, waaronder ook dove of slechthorende kinderen uit cluster 2. Speciaal voor hen waren de afleveringen tijdens de Week van de Mediawijsheid ondersteund met gebarentaal en ondertiteling. Daarnaast was er voor slechtziende of blinde kinderen voor het eerst een variant beschikbaar met audiodescriptie. Klas Bovenbouw 2 van de Aventurijn uit Volendam werd de winnaar van de speciaal onderwijs-competitie.

Leren van YouTubers

“Dit is geweldig!”, Reageert groepsleerkracht Martine Bond blij. “De kinderen op onze school zijn niet gewend om ergens het beste in te zijn, maar dit onderwerp ligt ze enorm. Over het thema hacken wisten ze verrassend veel, dat leren ze van YouTubers. Die passen helemaal in hun belevingswereld. Naast het spelen van MediaMasters zelf, hebben we in de klas ook veel en serieus gesproken over onderwerpen als online foto’s delen, fake news en wat wel en niet echt is in de online wereld. Voor deze zaken zijn onze leerlingen over het algemeen wat gevoeliger, dus daar blijven we het hele jaar door aandacht aan besteden.”

Klas Bovenbouw 2 van de Aventurijn uit Volendam werd de winnaar van de speciaal onderwijs-competitie.

Hoopgevende resultaten MediaMasters

“De landelijke spelresultaten van MediaMasters zeggen altijd veel over de basiskennis mediawijsheid van kinderen in groep 7 en 8”, aldus Sarah Hijmans, producent en eindredacteur van MediaMasters. “Sowieso is het fantastisch om te zien hoe enthousiast MediaMasters dit jaar gespeeld is. Qua resultaten zien we dat er overwegend veel goede antwoorden gegeven zijn. Opvallend was bijvoorbeeld dat leerlingen goed doorhadden welke video echt was en welke de deepfake-video gemaakt met de app Wombo. Ze zagen meteen dat er iets mis was met de mond van degene in beeld en dat het haar niet meebewoog met het gezicht. Het is hoopgevend dat een generatie die opgroeit met deze technieken ook beter is in het herkennen van dit soort beeldmanipulatie.”

Aan de andere kant hadden de leerlingen meer moeite met het herkennen van phishing-mails. Sarah: “Niet gek natuurlijk, want ook voor volwassenen is phishing een groot probleem. Heel goed dus dat kinderen al op jonge leeftijd oefenen met het herkennen hiervan. Tot slot zien we ieder jaar dat het onderwerp online gedrag, oftewel ‘nettiquette’ veel oproept bij leerlingen en leraren en dat het belangrijk is te blijven benadrukken dat je geen dingen online moet zeggen die je ook niet in het echt tegen elkaar zou zeggen.”

MediaMasters de rest van het schooljaar

Na de Week van de Mediawijsheid gaat MediaMasters door met individuele ThemaMissies en Klassengesprekken. De ThemaMissies zijn ingebracht door meer dan 50 verschillende netwerkpartners van Netwerk Mediawijsheid. Deze zijn het hele jaar door op ieder moment beschikbaar en dus ideaal om mee te geven als huiswerk of als zelfstandige opdracht op school.