In Nederland is er een traditie van boeken over het opvoeden van kinderen met media en (de invloed van) internet. Justine Pardoen en ik hebben een duit in het zakje gedaan, net als een aantal andere specialisten. Maar laten we niet vergeten dat ook in het buitenland boeken verschijnen waar Nederlandse ouders dankbaar gebruik van kunnen maken. Het onlangs verschenen ‘Mediawijs Opvoeden – hoe zorg je ervoor dat social media, apps en games leuk en veilig blijven‘ is zo’n boek.

Het boek is geschreven door Jodi Gold, een Amerikaanse kinderpsychiater en gerenommeerd specialist op het gebied van opvoeden in het digitale tijdperk. Het boek is in het Nederlands vertaald.

Mediaopvoeding in Amerika

Soms kun je de indruk krijgen dat we in Nederland losser zijn dan in de VS en toleranter tegenover het gebruik van digitale media door kinderen. Wat hier het nieuws haalt is dat de Vereniging van Amerikaanse kinderartsen elk schermgebruik afraadt bij kinderen jonger dan twee jaar. Oudere kinderen mogen niet meer dan twee uur per dag achter schermen zitten. Maar gelukkig laten niet alleen kinderartsen zich uit over dit onderwerp. Er zijn uitstekende specialisten, zoals van het inspirerende Common Sense Media, die genuanceerd adviezen geven. Het land telt tal van onderzoekers die baanbrekend werk verrichten, kijkend naar wat werkt met media en kinderen. Denk aan het Joan Ganz Cooney Center, PEW en Sesame Street Workshop.

De markt voor kinderapps is er groot en overal in het land vinden congressen plaats over hoe digitale content voor kinderen nog beter kan worden gemaakt. Heel inspirerend.

Een Amerikaanse blik met Nederlandse nuchterheid

Jodi Gold hoort thuis bij de inspirerende specialisten, die zoeken naar oplossingen die werken voor ouders, zoveel mogelijk gebaseerd op het laatste wetenschappelijke onderzoek. Waar onderzoek ontbreekt, baseert ze zich op praktijkervaring. Meestal missen vertaalde boeken over mediaopvoeding de ‘Dutch touch’: er komen geen Nederlandse praktijkverhalen aan bod en verwijzingen naar Nederlandse bronnen zijn er niet. Dit boek verwijst juist wel naar de populaire Nederlandse websites, apps en boeken om verder te lezen. Het meest ‘Nederlands’ is echter haar nuchterheid en haar nadruk op praten met je kind. Geen onderwerp te gek om er een normaal gesprek over te voeren.

Mediawijs opvoeden in fragmenten – Het boek in citaten

Onze kinderen hebben online veerkracht nodig om voor zichzelf te zorgen. Ze hebben digitaal burgerschap nodig om voor de wereld om hen heen te zorgen. (pagina 19)

Het is de voortdurende dialoog over digitale technologie in jouw gezin die het water en het zonlicht vormt die je kinderen nodig hebben om de uitdagingen van het digitale tijdperk aan te kunnen gaan. Jouw eigen angsten en ambivalenties zullen in deze dialogen naar boven komen. Je moet je eigen zorgen herkennen, maar niet doorgeven. (pagina 31)

Kinderen en hun ouders moeten zich als kritische consumenten opstellen en zichzelf de juiste vragen stellen voor ze geld uitgeven aan schadelijke social media sites of slecht ontworpen games. (pagina 75)

Technologie op school mag echt spel, probleem oplossen en kringgesprekken niet vervangen, maar moet als instrument worden gebruikt. In deze overgangstijd hanteren scholen een inconsistente en ongestructureerde aanpak. (pagina 84)

Enkele richtlijnen voor als je kind een smartphone heeft: ouders moeten alle wachtwoorden kennen. Laat berichten de eerste tijd eerst naar jouw apparatuur sturen. Bewaar de telefoon voor je kind als hij zijn huiswerk aan het maken is. (pagina 173) 

Het lezen van de berichtjes van een twaalfjarige jongen is geen inbreuk op de privacy; het is een kwestie van bescherming en educatie. (pagina 175)

Hoe praat je met je kinderen over online porno? Bestraf ze niet als je ze voor het eerst betrapt terwijl ze een ongeschikte website bekijken. Verneder hen niet. Daarmee maak je elk gesprek onmogelijk. (pagina 182) 

Kinderen met ADHD-symptomen lopen een groter risico op problematisch gebruik van digitale technologie. (pagina 220)

De aanbeveling van de American Academy of Pediatrics is hooguit 2 uur per dag. Twee uur staat ver weg van de realiteit, die tussen de 4 en 12 uur ligt, afhankelijk van de leeftijd. Mijn advies is: leg minder nadruk op tijdlimieten en focus meer op content en veiligheid. (pagina 235) 

Hier vind je meer informatie over het boek Mediawijs opvoeden en kun je het bestellen.

Koopadvies?

Kort en goed, dit boek is zeer aanbevelenswaardig voor ouders die werk willen maken van mediaopvoeding. Het enige minpunt is dat het boek wel erg tekstueel is. Meer beeld zou fijn geweest zijn.