Het afgelopen schooljaar 2014-2015 is Digital Playground van start gegaan met het project ‘Slim, Verstandig en Handig met Media’. Het project is gericht op een relatief kwetsbare groep jongeren: leerlingen uit de onderbouw van het praktijkonderwijs.
Het is nieuw om op deze schaal en specifiek voor deze doelgroep vraaggericht mediawijs aanbod te ontwikkelen. Het belang hiervan is groot, omdat deze doelgroep extra kwetsbaar is. De kennis die uit het project naar voren komt, kan voor iedereen die in het voortgezet onderwijs werkt in het algemeen en in het praktijkonderwijs in het bijzonder van waarde zijn. Het kan als basis dienen voor een gevarieerder aanbod.
Huidige situatie: weinig of slecht passend aanbod
Jongeren in het praktijkonderwijs vormen een aparte groep binnen het voortgezet onderwijs. Voor deze leerlingen is relatief weinig of slecht passend aanbod op het gebied van mediawijsheid, terwijl er binnen het praktijkonderwijs een grote vraag bestaat.
Media vormen voor deze jongeren een belangrijk onderdeel van hun leefwereld, maar zij zijn naïever in hun gebruik en zij hebben een beperkte kennis hierover in vergelijking met andere leeftijdsgenoten binnen het voortgezet onderwijs. Leerlingen delen persoonlijke informatie ondoordacht en vinden het lastig een onderscheid te maken tussen echt en onecht. Zij zijn hierdoor zeer gevoelig voor beïnvloeding door bijvoorbeeld (online) reclames of videoclips.
Ogenschijnlijk eenvoudige zaken zoals het aanmaken van een goed wachtwoord of het afschermen van hun sociale mediaprofiel zijn geen vanzelfsprekendheid. Leerlingen beschikken bovendien meestal niet over de vaardigheden om media strategisch in te zetten voor het vergroten van hun maatschappelijke kansen. Deze constateringen worden eveneens onderschreven in het rapport van Kennisnet LVB-Jeugd en Sociale Media.
Leerlingen gaan zelf aan de slag
De reguliere workshops van Digital Playground die zich richten op het bewust omgaan met media en het slim inzetten van media sluiten, ondanks de aanpassingen, niet altijd volledig aan op het niveau van deze leerlingen.
Met een praktische aanpak die aansluit op de doelgroep en met herkenbare onderwerpen en voorbeelden uit hun dagelijks leven, zoals gebruikelijk is binnen het praktijkonderwijs, worden de kansen en gevaren van media voor hen inzichtelijk gemaakt. In Module 2 staat bijvoorbeeld cyberpesten centraal, iets wat grote impact heeft op het dagelijks leven van jongeren. In een theorieles kijken leerlingen naar een interactieve film, maken ze oefeningen waarbij ze uit hun eigen ervaringen putten, waarna dit klassikaal met de docent wordt besproken. Om het geleerde toe te passen, maken de leerlingen tijdens de workshoplessen een poster tegen cyberpesten.
Centraal in dit project staat de campagne ‘Slim, Verstandig en Handig met Media’ waar leerlingen zelf mee aan de slag gaan. Op de projectwebsite promediawijsheid.nl wordt al het lesmateriaal gedeeld. Dit materiaal kan kosteloos worden gebruikt door andere docenten. Uitgangspunt van de campagne en startpunt van elk nieuw te behandelen onderwerp vormt het dagelijkse mediagebruik en gedrag van de leerlingen.
Vervolgens wordt, afhankelijk van het thema, de vraag gesteld of dit slimmer, verstandiger of handiger kan. Tijdens het maken van de campagne komen niet alleen de gevaren, maar ook de kansen van media ruim aan bod.
Het aanbod van dit project ondersteunt docenten in het mediawijzer maken van praktijkschoolleerlingen. Erik Roth van Accent Praktijkonderwijs Capelle aan den IJssel, één van de mentoren wiens klas deelnam aan het project, beschrijft het treffend:
”Dit project zorgt voor een rijk aanbod van zowel mediawijsheid als maatschappelijke leerinhoud voor een kwetsbare doelgroep. Zij zetten deze kennis in rond onderwerpen die voor hun ontwikkeling van belang zijn.”
Creativiteit en actualiteit in vier lessen
Het project bestaat uit een mix van mediawijze competenties op zowel het gebied van begrip, communicatie, gebruik en strategie. Samen met docenten van de deelnemende scholen is gekozen om gedurende vier projectperiodes tijdens het schooljaar de volgende thema’s aan bod te laten komen:
- Veilig met Media
- Cyberpesten
- Seksualiteit
- Media en Echt/Onecht
De leerlingen worden aangemoedigd om kritisch te kijken naar de manier waarop ze media gebruiken.
Iedere module bestaat uit vier lessen waarin theorie en activiteit worden afgewisseld. Twee theorielessen waarin de docent het onderwerp met de klas behandelt en twee actieve, digitale praktijklessen waarin een workshopleider van Digital Playground op school een opdracht zoals een fotostrip of een commercial op de iPad met de leerlingen maakt.
De school en Digital Playground zijn in deze vorm complementair, doordat de school het project opneemt in het curriculum en Digital Playground de praktische tools, begeleiding, aanpak en inhoud levert. Belangrijk onderdeel van deze methode is de overdracht van kennis aan de docenten van de deelnemende scholen, aangezien zij de theorielessen geven.
Bewust mediagedrag
Het project is gefinancierd vanuit de Programmaregeling Kijk op Media van Fonds 21 en heeft als doel praktijkschoolleerlingen bewust te maken van hun mediagedrag. Leerlingen worden gestimuleerd na te denken over hoe zij omgaan met verschillende media door zelf te werken aan een campagne over mediawijsheid. Op deze manier kunnen de maatschappelijke kansen en de weerbaarheid van jongeren worden vergroot.
Heb je vragen over de methode, dan hoor ik ze graag. Je kunt mij mailen via sophia@digitalplayground.nl.
Reacties worden eerst goedgekeurd door de redactie.