Dinsdag 24 mei 2016 stond in het teken van de versmelting van mens en media. Op de jaarlijkse Mediawijzer.Netwerk Experience ontmoetten oude bekenden én nieuwe gezichten elkaar in het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid in Hilversum voor een dag vol inspiratie rond dit thema. Lees het verslag van #MNX16.

De mogelijkheden van media lijken onbegrensd en de grenzen tussen mens en media vervagen langzaam maar zeker. Media zijn doorgedrongen tot álle aspecten van ons leven: ons huis, op ons werk en zelfs ons lijf. Maar wat betekent dit eigenlijk allemaal en wat moeten we weten? Wat zijn de kansen en risico’s? Bezoekers van de MNX werden met interessante keynotes en workshops uitgedaagd om vooral ook over hun eigen positie ten opzichte van media na te denken. Daarnaast stond het ontmoeten en uitwisselen van ervaringen en kennis met andere netwerkpartners centraal én was er volop gelegenheid om Virtual Reality uit te proberen.

#MNX16: versmelting mens en media

De moderator van de dag is Anic van Damme (NOSop3). Mary Berkhout, programmamanager Mediawijzer.net, heet bezoekers welkom met een korte uiteenzetting van het thema en de bedoeling van de dag. De versmelting van mens en media gaat twee kanten op: enerzijds worden menselijke aspecten zoals gedachten gebruikt in of als media, anderzijds zien we de vermenselijking van de media in bijvoorbeeld interfaces die gebruiksvriendelijker worden of robots die steeds minder van een echt mens te onderscheiden zijn. Dit roept veel nieuwe vragen op, maar ook aloude vragen zien we terugkomen. Vandaag is een mooie gelegenheid om hier met een zeer divers netwerk op te reflecteren en ook een kritische noot te bieden.

» Lees ook het artikel van Mary Berkhout over ‘Hoe zien de volgende 10 jaar mediawijsheid eruit?‘

Lezing @robprass. Toekomst VR bril – gaan we nog op vakantie, museum, bioscoop? Chip in hersenen zodat je kunt schakelen naar VR? #MNX16

— De Jeugdprofessional (@jouwonlinetools) May 24, 2016

Medialisering omhelzen

Verhalenverteller, programmamaker, docent en inspirator Rob Prass (Creative Campfire) geeft aan dat vernieuwing altijd gepaard gaat met weerstand. Maar zouden we, in plaats van dat we ons drukmaken of we alle ontwikkelingen zoals virtual reality wel kunnen bijhouden, de veranderingen niet beter kunnen omhelzen, en de vraag stellen wat ze met onze hersenen en ons gedrag doen? Rob’s advies: betrek de jonge generatie erbij, houd veiligheid in de gaten en blijf onderzoeken en vragen stellen.

Het menselijke aspect terugpakken

Hoe houden we in een digitale wereld een menselijke maat in stand? En waarom hebben we die behoefte eigenlijk? Evelyn Austin (Bits of Freedom) vertelt: technologie wordt softer, maar we gaan ook banden aan met dingen en organisaties zonder dat we de consequenties daarvan volledig overzien. Daardoor wordt het lastiger om ons te verweren. Het terugpakken van de menselijke maat wordt steeds vaker gedaan door een medium of device te ‘verwarren’: bijvoorbeeld door je stappenteller te manipuleren. Evelyn noemt (vaak hilarische én confronterende) voorbeelden als Unfit Bit, The You Museum en Heel Holland Transparant.

Impulsen worden gewoontes

Filosofe en schrijfster Stine Jensen staat stil bij vijf terreinen die in beweging zijn: identiteit, emotie, moraal, tijd en privacy. Een virtueel zintuig kan je flink voor de gek houden, wat ruimte biedt om bijvoorbeeld meer empathie te ervaren. Maar ons mediagedrag kan ook heel ver gaan, bijvoorbeeld wanneer we misdaden of zelfmoord live streamen. “We botsen aan tegen de grenzen van de versmelting.” Impulsen worden gewoontes, en daar ligt volgens Stine een taak voor het onderwijs. Slechte gewoontes afleren is immers veel moeilijker dan het aanleren van goede gewoontes. De versmelting van mens en media is volgens haar niet per se schadelijk, maar belangrijk is wel hoe bewust we ermee omgaan.

De versmelting mens/media is niet goed of slecht; het gaat om hoe we er mee omgaan. #noworiented #mnx16 dank @Stine__Jensen

— Astrid Poot (@astridpoot) May 24, 2016

Inzoomen & aan de slag

‘s Middags kunnen bezoekers kiezen uit zes uiteenlopende sessies. Bij MediawijzerMakers! steken bezoekers de handen uit de mouwen en maken zij kennis met de nieuwste maaktechnologie, onder leiding van Jeroen de Boer, Aan Kootstra, Bertus Douwes en Carola Oldemaat.

Discussies over digitale ontwikkelingen roepen vaak grootse vragen op, maar hoe ga je hiermee om op lokaal niveau, bij jou in de wijk? Mirjam du Cloo en Nural Orucu van Mira Media vertellen over de digitale kloof & diversiteit en zetten de zaal aan het werk met een opdracht rond mediaopvoeding in 2030. [Mira Media is permanent gesloten-red.]  Jongerenwerker Hanae Haddouch: “Verbieden werkt niet – Je moet jongeren vertellen wat ze WEL moeten doen!”

Wie benieuwd is naar de stand van zaken rond het platform Onderwijs2032 kan terecht bij Theo Douma (O2G2) en Mark Weekenborg. Tim van Polen (Podium) en Karel Millenaar (Forcelabs) zetten alles over spelen met VR in het onderwijs op een rij en in de sessie van Henry Vorselman wordt gekeken hoe VR méér wordt dan een consumptieve bezigheid. Ook voor kwesties rondom media & kinderen met een beperking is op deze MNX volop aandacht; Michiel Visser & Helprich ten Heuw (hogeschool Windesheim) en Martine Kroezen & Chantal Voorhuis (Spelwijs) bespreken het gezamenlijke project Media en LVB. Bekijk ook de vlog van Michiel:

De beloftes van VR

Na de inspirerende sessies verzamelt het netwerk zich weer in de grote zaal. René Glas (Universitair docent Nieuwe Media en Digitale Cultuur, UU) vertelt over de beloftes van VR – de verwachtingen zijn hooggespannen, maar betekent dit dat het ook echt iets gaat worden? En is het wel echt een nieuw medium? De wens om ‘ondergedompeld’ te worden uitte zich immer eeuwen geleden al in bijvoorbeeld stereoscopie. “Het moment van uitvinding is wanneer wij beslissen hoe we het kunnen gebruiken,” stelt hij, en met dat nadenkproces zijn we bij VR nog volop bezig – iets dat overigens hartstikke belangrijk is.

In gesprek met een filosoof, een kunstenaar en een producer

In een paneldiscussie onder leiding van Esther van Rijswijk gaan een mediafilosoof (Hans Schnitzler), een mediakunstenaar (Dadara) en een mediaproducer (Reinout te Brake) in gesprek over een aantal prikkelende stellingen rondom het centrale thema van MNX16: de versmelting van mens en media. Wordt de toekomst vol VR, robots en drones prachtig, of zien de panelleden ook minpunten? Zijn nieuwe media van alle tijden, en is technologie een probleem of kan het ook de oplossing zijn? Eén ding is duidelijk: er valt hierover tijdens de borrel nog veel verder te bespreken.

The digital divide zit ook in hoe je technologie gebruikt: om je vrijheid te vergroten of laten afleiden #MNX16 pic.twitter.com/56Xj48LVX9

— Shailoh Phillips (@shylo) May 24, 2016

Kies je wapen

De eer is aan Leslo Wanders (hogeschool Inholland) om de dag af te sluiten. Hij geeft de zaal iets mee om over na te denken: hoe rusten we jongeren uit met de juiste wapens om te zorgen dat zij autonoom blijven in een rap veranderende toekomst?

Benieuwd naar de beelden en de reacties van bezoekers? » Bekijk het sfeerverslag

Interessante mensen ontmoet maar vergeten een visitekaartje te vragen? » Vind ze op de deelnemerslijst

Wil je je nog meer onderdompelen in de wereld van Virtual Reality. » Download de flyer met tips voor leuke apps

» Ook mediawijsheid-fanaat Don Zuiderman was van de partij en schreef na afloop dit artikel over de MNX