Zijdelings hoorde ik weleens over kunstmatige intelligentie of artificiële intelligentie. Maar als je mij toen zou vragen om er iets zinnigs over te zeggen, dan was mij dat niet gelukt. En dat terwijl er gezegd wordt dat AI meer verandering teweeg gaat brengen dan het internet. Het zit verweven in alle aspecten van ons dagelijks leven, maar leidt nog regelmatig tot discussie. Wat is AI eigenlijk precies? En hoe ver willen we gaan met de ontwikkelingen? Wat is er allemaal mogelijk? En hoe ga je hiermee om in de klas? Bestaat er al lesmateriaal? Tijd om er eens in te duiken, vonden we bij Stichting FutureNL. Met als gevolg een vijfdelige lessencyclus, die we gratis beschikbaar stellen voor het primair en voortgezet onderwijs.

Ondanks de indrukwekkende ontwikkelingen, staat de technologie van AI nog in de kinderschoenen. Door de hele samenleving te betrekken, kan AI een technologie worden van en voor ons allemaal. AI heeft namelijk impact op ons allemaal. Door te leren hoe het in elkaar steekt, welke toepassingen en kansen er zijn empower je jezelf van consument naar kritisch burger die zich bewust is van de invloed die AI heeft en kan gaan hebben. Wie weet daagt het je wel uit zelf iets te bedenken met AI.

Slimme systemen in het dagelijks leven

Een voorbeeld van deze vernieuwende technologische ontwikkeling: kijk je wel eens Netflix of luister je wel eens muziek via Spotify? Dan krijg je suggesties op jouw persoonlijke voorkeur. Handig toch? Dat wordt mogelijk gemaakt door kunstmatige intelligentie! Zo zetten online winkels en supermarkten deze techniek ook al in om je te voorzien van de juiste producten op basis van wat je eerder hebt gekocht. En door deze techniek kun je ook al kassaloos winkelen.

Ongetwijfeld maak je ook weleens gebruik van een chatbot. Eén en al kunstmatige intelligentie. Zo’n chatbot kan eenvoudige antwoorden geven over een specifiek onderwerp. Anne van IKEA kan bijvoorbeeld vragen beantwoorden over de meubels die IKEA verkoopt en Billie van bol.com kan alles vertellen over de bezorgkosten van de boeken. Maar wat zou er gebeuren als je hen vraagt over wat voor weer het morgen wordt? Of wat Anne en Billie ervan vinden dat er dieren worden mishandeld? Wat zou er dan gebeuren?

Welk kunstwerk is zelfstandig gemaakt door een computer? En mag je een schilderij gemaakt door kunstmatige intelligentie ook kunst noemen? Hoe kan dat eigenlijk? Leer er met leerlingen meer over in de Nationale AI cursus Junior. Schrijf je klas hier in. (Het goede antwoord is A)

Nog eentje: welk kunstwerk is zelfstandig gemaakt door een computer?
(Het goede antwoord is A. Op een veiling in Engeland is een schilderij verkocht voor 380.000 euro. Wat is er zo bijzonder aan: de computer heeft zelf het schilderij ‘bedacht’.)

Ontvang je zorg-, huurtoeslag of kinderbijslag? De eerste persoon die daar iets mee te maken heeft, is de postbode die de envelop in jouw brievenbus gooit. Slimme systemen rekenen alles uit en bepalen waar jij recht op hebt. Net zoals de boete voor te hard rijden die mogelijk op de deurmat kan vallen.

Zo gebruikt Schiphol AI bij de paspoortcontrole en kun je met dezelfde techniek je telefoon ontgrendelen met gezichtsherkenning. De app Skinvision voorspelt met behulp van AI de kans op huidkanker. De voorbeelden van kunstmatige intelligentie zijn eindeloos en dit is nog maar het begin. Wat als jij de keuze zou hebben om je oog te laten controleren door een arts of door een computer? Ik moest er twee keer over nadenken. In India wordt AI ingezet om preventief een oogziekte te detecteren. Met groot succes. Er kan met behulp van deze technologie zelfs zoveel data geanalyseerd worden, dat systemen patronen ontdekken die getrainde mensen hoogstwaarschijnlijk zouden missen. Op basis van deze patronen maken slimme systemen zulke accurate voorspellingen, dat ze het vrijwel altijd bij het rechte eind hebben.

Kunstmatige intelligentie in de klas

Vaak genoeg hoor je uitspraken dat robots misschien onze banen over gaan nemen. Of de wereld zullen overnemen. Maar is dat echt zo? Het bouwen van een intelligente machine in de kunstmatige intelligentie is het hoogst haalbare. Maar wat betekent dat eigenlijk, om intelligent te zijn? Is er verschil in slim zijn en slim doen (alsof)? Wat betekent dat? Want de chatbots Billie en Anne komen niet verder dan de vragen beantwoorden over één specifiek onderwerp.

Bovenstaande voorbeelden en vragen lenen zich uitermate goed om met elkaar in gesprek te gaan. En om een mening te vormen over wat deze techniek is, wat er allemaal mogelijk is en hoe wij ons er, als mensen, tot verhouden. Dat kan voor iedereen verschillend zijn. En dat is prima.

Voor Stichting FutureNL reden om een lessencyclus te maken van vijf Digi-doeners waarin kunstmatige intelligentie centraal staat. Leraren gaan samen met de leerlingen op avontuur binnen de wereld van kunstmatige intelligentie.

De belangrijkste praktische zaken voor leraren die mee willen doen:

• Leer samen met de klas alles over kunstmatige intelligentie – Voor po en vo
• Het betreft een complete lesmodule inclusief docentenhandleidingen, lesbrieven en digi-slides op het digibord in de klas
• Het lesmateriaal is gekoppeld aan andere kernvakken, aan de leerlijn digitale geletterdheid van SLO en je werkt aan 21e eeuwse vaardigheden
• De voorbereidingstijd is maximaal 15 minuten
• Deelname is gratis. Uiterlijk twee weken van tevoren ontvangen deelnemers het lesmateriaal
• Het lespakket bestaat uit vijf gratis lessen. En gratis blijven ze voor altijd :-).

Na de succesvolle lancering op 4 september in het primair onderwijs, met koningin Máxima, organiseren we op 11 oktober de grootste AI-les voor het voortgezet onderwijs in Nederland. Docenten kunnen zich nu inschrijven en meedoen met de lancering van de Nationale AI cursus Junior in het vo. De lesmodule is geschikt voor kinderen van 10 t/m 14 jaar. Zo wordt AI een technologie van en voor ons allemaal.

Het complete lespakket voor het primair onderwijs staat al online.

Kun je niet wachten? Doe dan alvast de Nationale AI cursus voor volwassenen. Ook een aanrader!

Meer weten over AI?

» De toekomst met kunstmatige intelligentie
» Artificial Intelligence en de herwaardering van menselijk contact