Maar liefst 1,5 miljoen mensen in Nederland, meer dan 10% van de totale bevolking, leven met een verstandelijke beperking. Ondanks de omvang van deze groep, wordt in de bredere maatschappelijke discussie over digitaal mediagebruik zelden de mediawijsheid van deze groep besproken. In een tijd waarin nieuwe online technologieën en sociale media ongekende mogelijkheden bieden, is het cruciaal dat deze kwetsbare groep niet alleen in staat is om deze kansen te benutten, maar ook om verleidingen te weerstaan en misleiding te herkennen.
Netwerk Mediawijsheid en Mediajungle lanceerden daarom op woensdag 7 februari een speciale editie van het Mediajungle bordspel, gericht op het bevorderen van mediawijsheid bij mensen met een verstandelijke beperking en leerproblemen. Het spel biedt ondersteuning aan zowel de spelers als hun begeleiders door slimme koppelingen naar leukeronline.nl, een online gids voor professionals in de verstandelijke gehandicaptenzorg.
Unieke aanpak vereist
“Sinds corona zien we dat mensen met een verstandelijke beperking de digitale wereld actief gebruiken om in contact te komen met hun familie en vrienden. Hoewel digitale media een wereld van mogelijkheden en ontdekkingen opent, brengt het tevens zorgen met zich mee, met name voor deze specifieke doelgroep. De potentiële risico’s, zoals onbedoelde interacties met onbekenden, blootstelling aan ongeschikte inhoud en online misleiding, zijn aanzienlijk. Adequate begeleiding en samen afspraken maken is hierbij van cruciaal belang, waarbij maatwerk een sleutelrol speelt,” aldus Anke Donders, mediacoach bij zorginstelling ASVZ.
Sonja Heijkamp van zorginstelling Amerpoort beaamt deze problematiek. “Het begeleiden van deze groep vereist een unieke aanpak in vergelijking met andere groepen. Het vraagt om bijna voortdurende monitoring, omdat het leergedrag van deze groep over het algemeen anders verloopt. Het is niet ongewoon dat onze cliënten herhaaldelijk dezelfde fouten maken, waar andere mensen zich na één of twee keer realiseren dat ze hun aanpak moeten aanpassen.”
Samen verantwoordelijk
“In een wereld die steeds digitaler wordt, zijn online vaardigheden van groot belang. Of het nu gaat om het onderhouden van sociale banden of het omgaan met officiële instanties. Ook de toegang tot online platforms wordt steeds eenvoudiger, maar dat betekent niet automatisch dat iedereen weet hoe ermee om te gaan. Het is niet acceptabel om tegen mensen die problemen ondervinden met mediagebruik (bijv. vanwege een verstandelijke beperking) te zeggen: ‘dit is niet relevant voor jullie”, aldus Niels Bloembergen van Mediajungle. “We moeten met elkaar verantwoordelijkheid nemen dat niemand buitengesloten wordt. Van beleidsmakers en platform-eigenaren tot en met opvoeders en begeleiders.”
Belangrijk initiatief
Voor Netwerk Mediawijsheid en Mediajungle een belangrijke reden om extra ondersteuning te bieden aan deze specifieke groep. Het Mediajungle bordspel combineert fysieke en digitale elementen, waarbij spelers worden uitgedaagd met kijk-, lees-, luister-, denk-, doe- en praatopdrachten over sociale media. De bijbehorende app op tablet, laptop of digibord biedt niet alleen vragen maar ook minigames en de wijze aap Matanga, die nuttige tips en weetjes deelt.
Uniek aan het spel zijn de integraties met leukeronline.nl, waar begeleiders in de gehandicaptenzorg antwoorden kunnen vinden over hoe ze hun cliënten online kunnen ondersteunen. Het doel is om het gesprek over mediawijsheid tussen begeleiders en cliënten te stimuleren en zo een veilige online omgeving te creëren. Het spel is ontwikkeld in samenwerking met de zorgorganisaties ASVZ, Amarant en Amerpoort.
“Er is een aanzienlijke vraag naar lesmateriaal. Deze initiatieven zijn van groot belang en ik hoop dat de overheid in de komende jaren niet alleen meer budget hiervoor vrijmaakt, maar ook meer aandacht vraagt. Uiteindelijk dragen we als maatschappij gezamenlijk verantwoordelijkheid voor elkaar,” aldus Sonja Heijkamp.
Reacties 1
Social media is een hot item voor cliënten binnen onze organisatie Cosis.
Reacties worden eerst goedgekeurd door de redactie.