Het dagelijkse gebruik van de traditionele media – het kijken naar televisie, luisteren naar radio en lezen van papieren dagbladen – blijft dalen. Dat blijkt uit de Mediamonitor 2023 die door het Commissariaat voor de Media is gepubliceerd. Met name jongeren maken steeds minder gebruik van traditionele media. Hun mediagebruik speelt zich steeds meer online af op platforms van grote internationale spelers.
De Mediamonitor volgt jaarlijks ontwikkelingen in de Nederlandse mediasector. Het doel is om beleidsmakers op het gebied van (internationaal) mediabeleid te voorzien van informatie en adviezen. De uitdaging voor zowel mediabeleid als de mediasector is om onafhankelijk en divers media-aanbod te blijven waarborgen in het licht van deze ontwikkelingen. En om een nieuwe generatie in een online omgeving in contact te laten komen met kwaliteitsmedia en professionele journalistiek. Daarom is het belangrijk dat beleidsmakers nadenken over zichtbaarheid van professionele journalistiek, met name in de online omgeving.
Een aantal belangrijke bevindingen uit het onderzoek
- De Mediamonitor 2023 laat zien dat de kloof tussen het mediagebruik van jongeren en oudere leeftijdsgroepen steeds groter wordt. Waar 65-plussers met name lineaire televisie, radio en dagbladen gebruiken, zijn sociale media, online kijken en online luisteren bij jongeren de belangrijkste mediatypen.
- Het gebruik van TikTok, en ook van Instagram en Snapchat, neemt verder toe. Jongeren gebruiken TikTok ook steeds vaker voor nieuws. In het geval van lineaire televisiezenders zien we dat het gebruik niet toeneemt als de gebruiker ouder wordt. Dat jongeren steeds minder gebruik maken van traditionele media, is dan ook geen leeftijdseffect te noemen, maar een generatie-effect.
- Verder gaat de inzet van AI een steeds grotere rol spelen bij nieuwscreatie en nieuwsgebruik. Bijvoorbeeld in de vorm van generatieve AI voor de creatie van tekst, beeld, video en audio. Dit biedt kansen, maar er zijn ook risico’s.