Netwerk Mediawijsheid liet in het kader van de Week van de Mediawijsheid onderzoek doen naar hoe Nederlanders denken over online grensoverschrijdend gedrag. Waar ligt de grens? Wie overschrijden de grens? En wat is de norm? De antwoorden op deze vragen lees je in dit onderzoek.

Het onderzoek richt zich op de grenzen in kwetsend en schadelijk gedrag online. Waar ligt de grens voor grensoverschrijdend gedrag online? En zijn er groepen Nederlanders te onderscheiden die de normen voor grensoverschrijdend gedrag anders interpreteren?

In opdracht van Netwerk Mediawijsheid heeft Motivaction International bv met een online survey gegevens verzameld onder Nederlanders tussen de 12 en 75 jaar. Het veldwerk heeft plaatsgevonden van 16 tot en met 28 augustus 2023. De duiding op dit onderzoek is geschreven door Assistant Professor Sara Pabian van Tilburg University.

Een aantal belangrijke bevindingen uit het onderzoek

• Het merendeel van Nederland ervaart online kwetsend gedrag als een groot probleem
• Slechts een kwart van de Nederlanders spreekt iemand anders aan op online kwetsend gedrag of maakt er een melding van bij een online platform
• Een groot gedeelte van de Nederlanders (40%) negeert online grensoverschrijdend gedrag wanneer het henzelf of een ander overkomt
• Online gedrag dat te ver gaat maakt vooral boos (51%), maar het zorgt ook voor afschuw (42%) en verdriet (31%)
• Nederlanders vinden over het algemeen alle typen schadelijk en immoreel gedrag grensoverschrijdend, maar wraakporno en shame sexting vindt men het ergst
• Sommige gevallen is men vaker normaal gaan vinden omdat dit er volgens hen ‘nou eenmaal’ bij hoort. Het gedrag in het specifieke voorbeeld nemen zij dan eigenlijk niet meer serieus, zoals in het voorbeeld van haatzaaien
• Mannen en 16 tot en met 24-jarigen zijn vaker oké met dit soort online gedrag
• 16% van de Nederlanders geeft aan zich in het afgelopen jaar weleens schuldig te hebben gemaakt van één van de soorten grensoverschrijdend gedrag