Veel scholen vragen zich af hoe zij mediawijsheid in hun onderwijs kunnen integreren. De vaardigheid van leraren en docenten speelt daar een grote rol bij. Het digitaal vaardig maken van leerlingen, vraagt om digitaal vaardige leraren. Om schoolbesturen te helpen duidelijk te krijgen hoe ze hun teams kunnen professionaliseren, heeft Kennisnet drie online workshops ontwikkeld.

De online workshops zijn voor leerkrachten uit het basisonderwijs of docenten uit het voortgezet onderwijs in de onderbouw. In de workshops worden praktische voorbeelden gegeven en wordt er verwezen naar partijen die je kunt inschakelen om het schoolteam verder te professionaliseren. De workshops zijn gemaakt in samenwerking met SLO, de Koninklijke Bibliotheek en Mediawijzer.net.

Er zijn drie workshops, elk gericht op een specifiek thema:

1. Computational thinking

Computational thinking is een van competenties uit het model van de 21e eeuwse vaardigheden. Van het zetten van koffie naar het programmeren van je smartphone; bij veel dagelijkse bezigheden ben je bezig met computational thinking. Maar wat is het nu eigenlijk?

Veel leraren vinden programmeren en computational thinking ingewikkelde onderwerpen en weten niet hoe ze er met leerlingen mee aan de slag kunnen in de klas. De workshop is bedoeld om leraren en docenten bewust te maken van het thema. Na het volgen van de workshop weten ze wat computational thinking is en ze zijn bekend met de belangrijkste termen en concepten van programmeren.

Zie deze workshop als een opstapje: als schoolteams deskundiger willen worden op dit vlak, dan zijn er allerlei aanbieders waarmee ze in zee kunnen.

» Naar de online workshop Computational thinking

2. Informatievaardigheden

We leven in een complexe wereld waarin heel erg veel informatie op ons af komt. Zeker voor kinderen is het lastig om de juiste informatie te kunnen filteren en te weten wanneer iets waar of niet waar is. Door op een gestructureerde manier met dit onderwerp aan de slag te gaan, kunnen leraren of leerlingen makkelijker informatie vinden en analyseren. Dit is informatievaardigheid; een van de competenties uit het model van de 21e eeuwse vaardigheden.

In de online workshop over informatievaardigheden leren leraren en docenten informatie verwerken. Dit vergt veel verschillende vaardigheden en kennis van zaken. In deze online workshop krijgen zij concrete handvatten en een helder stappenplan om in de les aandacht te besteden aan informatievaardigheid.

Eén van de video’s uit de workshop informatievaardigheden over ‘information overload’

Een belangrijke rol in deze workshop speelt Saskia Brand-Gruwel, hoogleraar onderwijswetenschappen aan de Open Universiteit. Volgens haar is het zeker in deze tijd vol digitale informatiebronnen van belang dat leerlingen goed leren omgaan met informatie, zodat ze de informatie kunnen vinden die zij nodig hebben voor wat zij willen bereiken.

Na het doen van deze workshop weten leraren en docenten wat informatievaardigheden zijn en kunnen zij aan de hand van het zogeheten ‘big six’ model informatie doorgronden. Daarnaast maakt de workshop duidelijk hoe informatie tot stand komt en hoe leraren en docenten dit samen met leerlingen kunnen oefenen. Er worden ook tips meegegeven over partijen die scholen verder kunnen helpen om met dit onderwerp aan de slag te gaan.

» Naar de online workshop Informatievaardigheden

3. Beeldgeletterdheid

Om mee te kunnen doen in de samenleving vol media is mediawijsheid onmisbaar. Eén van de aspecten van mediawijsheid is beeldgeletterdheid; ook wel ‘begrijpend kijken’ genoemd. Kinderen zien eindeloos veel beelden voorbij komen; in het nieuws, maar ook op sociale media, zoals YouTube. De online workshop Mediawijsheid – Beeldgeletterdheid biedt leraren en docenten handvatten die zij nodig hebben om op een goede manier met leerlingen te kunnen praten over deze beelden.

Bij beeldgeletterdheid gaat het om het vermogen om de gedachtegang en de bedoeling van de makers van beelden te doorgronden. Na het volgen van de workshop weten leraren en docenten wat beeldgeletterdheid is en hoe je met een eenvoudig analysemodel naar beelden kunt kijken. Daarnaast helpt de workshop om de betekenis van stilstaande of bewegende beelden sneller te begrijpen en hoe leraren en docenten dit aan leerlingen kunnen leren.

Eén van de video’s uit de workshop beeldgeletterdheid

Hans Aarsman, fotograaf, schrijver en onder meer werkzaam voor de Volkskrant, speelt een belangrijke rol in deze workshop. Hij vertelt in video’s waarom het belangrijk is om beeldgeletterd te zijn, wat dat volgens hem betekent en wat daar allemaal bij komt kijken.

» Naar de online workshop Mediawijsheid – beeldgeletterdheid

Het doel van bovenstaande workshops is om de hele school enthousiast te maken om met mediawijsheid en digitale vaardigheden aan de slag te gaan. Het zijn opstapjes om het team professioneler te maken. Heb je vragen, feedback of ideeën, dan hoor ik die graag.

Lees ook

Op Mediawijsheid.nl, de betrouwbare wegwijzer in veilig en slim gebruik van (digitale) media, staan beknopte dossiers met meer informatie over mediawijsheid onderwerpen, nieuws, filmpjes en een overzicht van mediawijze producten, diensten en organisaties. Bekijk ter inspiratie voor de drie workshops de volgende dossiers:

• Digiwijsheid: dit dossier legt uit wat digiwijsheid is, computational thinking en andere begrippen in relatie tot mediawijsheid.
• Informatievaardigheden: in dit dossier staan voorbeelden van zoekresultaten voor kinderen, video’s en veelgestelde vragen over informatievaardigheden.
• Invloed van de media: wat moet je weten over de invloed van de media? Lees meer informatie, wat je zelf kunt doen en bekijk de video’s.
• Programmeren: in dit dossier staan verschillende initiatieven en lespakketten op een rij, zowel Nederlandstalig als Engelstalig, voor in de klas, bso of nso.
• Lesmateriaal: als het gaat om lessen op het gebied van media en mediawijsheid, is er voor scholen nogal wat te kiezen. Bekijk hier leerlijnen, lesmateriaal en tools.
• Schoolleiding- en bestuur: Hoe geef je mediawijsheid een vaste plek binnen de school? Lees hier meer informatie, veelgestelde vragen brochures en organisaties die je op weg kunnen helpen.