Dit jaar staat het thema Media & Respect centraal tijdens de Week van de Mediawijsheid (20 t/m 27 november). Daar hoort ook het respecteren van de rechten van de makers van creatieve content bij. Daarom organiseert de Federatie Auteursrechtbelangen, met steun van het ministerie van OCW, een aantal onderwijsactiviteiten rondom deze week die gericht zijn op het vergroten van de kennis over auteursrecht bij kinderen en jongeren. Bijvoorbeeld in de vorm van een lespakketten voor het basis- en voortgezet onderwijs.

Betrokkenheid OCW

Op 16 januari 2014 ging de heeft minister Bussemaker van Onderwijs Cultuur Wetenschap onze website thecontentmap.nl gelanceerd: deze website geeft overzicht van het legale digitale aanbod. De minister gaf hierbij aan: “Die content is niet zomaar vanuit het niets op het net verschenen. Daar hebben makers en producenten veel tijd, energie en geld ingestoken. Als we willen dat ze dat blijven doen, moeten we ervoor betalen. Eerlijk is eerlijk.”

De minister heeft dit niet bij woorden gelaten. De Federatie Auteursrechtbelangen ontving eind 2014 een subsidie van 75.000 euro voor een positieve en constructieve campagne die ertoe bijdraagt dat consumenten, met name jongeren, zich bewust zijn van de makers achter de creatieve producten en het belang dat deze hebben om betaald te worden voor hun werk.

Onderwijsactiviteiten gericht op auteursrecht

Voor zowel het basis- als het voortgezet onderwijs zijn lespakketten beschikbaar. Deze lessen behandelen het concept auteursrecht, gekoppeld aan de website thecontentmap.nl en zijn afgestemd op de belevingswereld van de verschillende leeftijden binnen de doelgroep. Bovendien zetten ze – door middel van posters met stellingen en videofilms – aan tot discussie over het onderwerp.

Lespakketten Nieuwsbegrip voor po + vo

CED-Groep heeft nieuwsbegriplessen ontwikkeld op vijf niveaus, voor de groepen 4 t/m 8 van het primair onderwijs en de klassen 1 t/m 4 van het voortgezet onderwijs. De lessen begrijpend lezen gaan over nieuws van de dag.

Bij het lezen van de tekst moeten de leerlingen informatie ordenen en beoordelen, er is een opdracht en een discussievraag naar aanleiding van stellingen op vijf verschillende niveaus. Er zijn twee actuele thema’s: het gebruik van popcorn time en plagiaat met popliedjes.

De lessen worden maandag 23 november beschikbaar gesteld door Nieuwsbegrip via nieuwsbegrip.nl.

Lespakket Media en Auteursrecht voor vo

Teachers in Media (producent), KlasseTV (portal voor het basisonderwijs), LesTV (portal voor het vo) hebben een lespakket ontwikkeld voor jongeren in de leeftijd van 10-14 jaar.

Doelstellingen zijn:

• De leerlingen worden zich bewust van het bestaan en het belang van auteursrecht.
• De leerlingen worden zich bewust van hun eigen keuzes die zij dagelijks maken met betrekking tot auteursrecht.
• De leerlingen leren hoe ze verstandig om kunnen gaan met het verkrijgen en gebruiken van video’s, muziek en afbeeldingen met betrekking tot auteursrecht. Er is een videoclip met een lesbrief, een interactieve verwerkingsopdracht en informatiemateriaal voor de ouders.

De les bestaat uit een video, discussie en verwerkingsopdracht. Tijdens de discussie staat de volgende stelling centraal: Ik vind dat ik alle muziek, filmpjes en video’s mag gebruiken, die ik online kan vinden. Dit is één van de stellingen die op de campagneposter van de Week van de Mediawijsheid staan. Aan de hand van deze stellingen kunnen leerlingen in gesprek over media en hun eigen mediagedrag.

Er is een lesbrief voor po en vo beschikbaar, een werkblad en een ouderbrief. Lespakket Media en Auteursrecht is te vinden op klassetv.nl/pakket/auteursrecht.

Mediawijze missies en stellingen

Een van de andere activiteiten is onze bijdrage als netwerkpartner van Mediawijzer.net aan MediaMasters, het spannende mediawijsheidspel voor groep 7 en 8. Leerlingen gaan tijdens het spel aan de slag zogeheten MediaMissies: opdrachten die te maken hebben met bijvoorbeeld privacy, cyberpesten en het zelf gebruik maken van media. Auteursrecht is een van de thema’s in MediaMasters. Er zijn vijf opdrachten gemaakt over:

• legaal gebruik stimuleert creativiteit
• legaal betekent met toestemming van de makers
• auteursrecht heb je al op het moment dat je iets creatiefs maakt
• niet alles wat op internet staat is zomaar te gebruiken
• auteursrecht beschermt ook jouw portretrecht

Verder staat er op de campagneposter van de Week van de Mediawijsheid twee discussiestellingen voor in de klas die gaan over auteursrecht:

Iedereen mag ongevraagd foto’s en filmpjes van mij op Instagram zetten

Ik vind dat ik alle muziek, films en plaatjes mag gebruiken die je online kunt vinden

Voor toelichting op deze stellingen is er achtergrondinformatie beschikbaar voor leerkrachten.

Auteursrecht.nl duidelijker voor jongeren

Tot slot is de auteursrecht.nl nog beter toegankelijk gemaakt voor jongeren. Onder andere met een animated infographic die in twee minuten uitlegt wat het belang is van auteursrecht en hoe je dat krijgt.

Besteden jullie al aandacht aan auteursrecht, en zo ja op welke manier?