Net als voorgaande jaren faciliteerde Netwerk Mediawijsheid in 2024 een stimuleringsregeling voor diverse projecten om mediawijsheid te stimuleren. Dit jaar was het thema weerbaarheid tegen desinformatie. Zoals een workshop nepnieuws herkennen gericht op senioren, een tool om nieuwswijsheid beter meetbaar te maken of een serie lezingen op Aruba. Hoe verging het deze initiatieven in hun missie om hun doelgroep mediawijzer te maken? Vandaag: Theo Zijderveld van Lectoraat European Impact bij SBO Haaglanden.
Deze partij heeft de stimuleringsregeling ingezet voor onderzoek en de ontwikkeling van een toolkit voor professionals bij gemeenten, ministeries en uitvoeringsorganisaties.
“We merkten dat des- en misinformatie grote impact hebben op onze democratie, maar ook op het werk van mensen in de publieke sector. Denk maar aan dalende vaccinatiecijfers, en soevereinen die denken dat ze rekeningen van de Belastingdienst niet meer hoeven te betalen.””
Hoe zijn jullie op het idee voor dit project gekomen?
“Als docenten bestuurskunde waren we al langer bezig met het onderwerp desinformatie en mediawijsheid. We merkten dat des- en misinformatie grote impact hebben op onze democratie, maar ook op het werk van mensen in de publieke sector.
Denk maar aan dalende vaccinatiecijfers, en soevereinen die denken dat ze rekeningen van de Belastingdienst niet meer hoeven te betalen. We wilden daarom graag iets ontwikkelen voor toekomstige en huidige professionals bij gemeenten, ministeries, en uitvoeringsorganisaties.
Mis- en desinformatie speelt niet alleen in Nederland, het is echt een wereldwijd probleem. We vinden het belangrijk om ook te laten zien wat er op Europees niveau allemaal gebeurt. Ook omdat Nederland niet zomaar zelfstandig afspraken kan maken met bedrijven als Meta en Google.”
“Steeds kwamen we erop dat kritisch nadenken en snappen hoe informatie en nieuws tot stand komt, heel belangrijk is.“
Wat vind je de belangrijkste les die je van dit project geleerd hebt?
“We hebben een eerste versie van onze toolkit getest bij medewerkers van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Ook hebben we onderzoek gedaan bij docenten van de Haagse Hogeschool. Steeds kwamen we erop dat kritisch nadenken en snappen hoe informatie en nieuws tot stand komt, heel belangrijk is. Verder is het zeker voor professionals belangrijk om het gesprek aan te gaan en mensen niet zomaar als ‘wappies’ neer te zetten. Met empathie en begrip kom je veel verder dan met veroordeling, of door meteen te vertellen dat jij het beter weet.”
Hoe hebben jullie de stimuleringsregeling ingezet om jullie project te verbeteren?
“De stimuleringsregeling heeft ons geholpen om ons onderzoek meer ‘smoel’ te geven. Ook hebben we nu meer mogelijkheden om onze toolkit te professionaliseren en te zorgen dat het een goed en aantrekkelijk product wordt waar heel veel studenten en professionals iets aan kunnen hebben. We zijn nu bezig met het verbeteren van onze toolkit, en hopen binnenkort een digitaal platform op te kunnen zetten om onze kennis en inzichten te delen.”
“Ga praten met de doelgroep, ga er niet vanuit dat je het zelf allemaal weet!”
Wat is het advies dat je aan netwerkpartners mee wilt geven als ze zelf met dit thema aan de slag willen?
Ga praten met de doelgroep, ga er niet vanuit dat je het zelf allemaal weet! Wij hebben enorm veel geleerd van gesprekken met onze studenten, met onze collega’s, en professionals uit de praktijk. Zo test je of je daadwerkelijk met de juiste dingen bezig bent.
Lees meer
Netwerk Mediawijsheid faciliteert jaarlijks meerdere initiatieven voor de stimuleringsregeling. Benieuwd naar andere initiatieven die zijn voortgekomen uit de regeling?
Reacties worden eerst goedgekeurd door de redactie.