Weinig ouders gebruiken media samen met hun kind. Vaker zijn kinderen zelfstandig bezig met media. En dat is jammer. Want samen bezig zijn met media heeft veel voordelen. Tijdens de Media Ukkie Dagen van 4 tot en met 11 april maken professionals ouders en opvoeders bewust van de rol van media in het leven van kinderen van 0 t/m 6 jaar. Het thema? ‘Samen met media’.
Om de Media Ukkie Dagen af te trappen organiseerde Netwerk Mediawijsheid op donderdag 30 januari 2025 een online kick-off voor professionals uit verschillende sectoren, zoals bibliotheek, opvoeding, onderwijs, uitgeverijen, cjg’s, onderzoek, zorg, gezondheid, social work en gemeenten.
- Wil je de kick-off terugkijken? Klik dan hier!
- Alle slides uit de powerpoint die tijdens de kick-off werd getoond zijn hier te zien.
Samen met media
Floortje Jansen, relatiemanager bij Netwerk Mediawijsheid, benoemt de missie van Netwerk Mediawijsheid: ‘iedereen mediawijs’. “Daar gaan we tijdens de Media Ukkie Dagen mee aan de slag.” Ze geeft het woord aan Geert van der Veen, communicatieadviseur bij Netwerk Mediawijsheid. Hij licht het thema van de campagne toe: “Vanuit het netwerk bestond de wens voor een verbindend thema. En uit ons Iene Miene Media-onderzoek van 2024 blijkt dat kinderen vaak alleen met media aan de slag zijn. Dat combineerden we tot ‘Samen met media’.”
Simone Koens, Communicatiespecialist Media & Educatie bij Netwerk Mediawijsheid, legt uit hoe je als organisatie kunt aanhaken bij de Media Ukkie Dagen. “Bij Netwerk Mediawijsheid organiseren we onderzoek, maken we tips en toolkits en genereren we aandacht. Maar het belangrijkst zijn jullie: organisaties die zélf aan de slag gaan. Samen hebben we een groot bereik!
- Bekijk onze landingspagina mediaukkiedagen.nl. Daar vind je een rijkgevulde toolkit met materialen die je vrij kunt gebruiken tijdens de campagne.
- Per werkveld bestaat er een pagina met tips en tools.
- Er is een activiteitenkalender met de activiteiten die door heel Nederland worden georganiseerd.
- We ontwikkelden acht laagdrempelige tips om samen aan de slag te gaan met media. Deze zijn in verschillende talen beschikbaar.
- Doe je mee aan de Media Ukkie dagen, dan lichten we dat graag uit op onze pagina’s, om anderen te inspireren.
Wil je sparren over de Media Ukkie Dagen? Neem contact op via: info@mediawijzer.net. Wil je op de hoogte blijven van wat Netwerk Mediawijsheid doet? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
Basispakket en webinar
Diverse professionals uit het veld vertellen hoe zij zich voorbereiden op de Media Ukkie Dagen en hoe ze dagelijks aan de slag zijn met mediaopvoeding. Andrea Berkelder van de Koninklijke Bibliotheek (KB) begint. Ze vertelt over een basispakket mediaopvoeding voor bibliotheken dat door verschillende partijen in de bibliotheeksector wordt gemaakt. “Het moet een praktische en laagdrempelige leidraad worden om mediaopvoeding in het bibliotheekaanbod op te nemen. Mijn oproep aan bibliotheken is dan ook: help mee dit basispakket te vullen. Met relevante materialen, gericht op mediaopvoeding.”
“Help mee dit basispakket te vullen. Met relevante materialen, gericht op mediaopvoeding.”
In het basispakket staan voorbeelden van lokaal aanbod, advies over geschikte materialen, links naar materialen rondom de Media Ukkie Dagen, relevante onderzoeken en trainingen en cursussen. “Daarnaast zijn er titellijsten, over digitale balans, nieuwswijsheid en binnenkort ook mediaopvoeding.”
Denise Bontje van Mediasmarties volgt: “Wij willen dat kinderen opgroeien met geschikte media, maar prikkelen opvoeders ook om die media samen te gebruiken. Al jaren ontwikkelen we wegwijzers en tips voor thuis, die via bibliotheken, onderwijs en opvang bij ouders en verzorgers terechtkomen.” Dit jaar organiseert Mediasmarties samen met 29 Nederlandse bibliotheken op 7 april een webinar voor (groot)ouders, verzorgers en professionals over het thema ‘Samen met media’. “We geven dan informatie en tips.” Organiseert een bibliotheek zelf iets voor ouders? Dan is dat juist goed, zegt Denise. “We proberen zoveel mogelijk ouders en verzorgers te bereiken, maar bereiken niet iedereen met het webinar. Lokale initiatieven zijn een prachtige aanvulling. De kracht van samen is essentieel, alleen dan bereiken we zoveel mogelijk mensen.
Vóór de start van de Media Ukkie Dagen is er een online kennissessie over ‘Samen met media’. Schrijf je nu alvast in.
Spelen en leren in de klas
Andrea Kramp van gro-up gaat verder: “gro-up is actief op het hele groeipad van het kind – vanaf zwangerschap tot aan volwassenheid. We brengen mediaopvoeding en mediawijsheid onder de aandacht bij kinderen, maar ook bij ouders en opvoeders. Laagdrempelige tools helpen daarbij, zegt ze. “Iedereen die weinig kennis heeft van media moet tóch het gesprek kunnen voeren over omgaan met media. Daarom ontwikkelden we het happertje; een spelletje voor ukkies van vier t/m zes jaar. Het is geschikt voor professionals die werkzaam zijn met jonge kinderen, bijvoorbeeld in de klas, op de bso en in de bibliotheek. Het happertje geeft diverse symbolen; activiteiten die kinderen kunnen doen of die het gesprek over media stimuleren. Daarbij horen ook een uitlegkaart voor medewerkers én een uitlegkaart voor thuis met de acht tips van Netwerk Mediawijsheid over samen aan de slag gaan met media. We zorgen zo voor een doorlopende lijn in mediaopvoeding; wat kinderen op de opvang of in het onderwijs krijgen aangereikt, kunnen ze thuis mee verder.”
Ga hier aan de slag met het happertje, of andere mooie materialen, van gro-up!
Een boterham met pindakaas
Leerkracht Heidi Linschoten van OBS Nijenoord vertelt hoe ze bij de kleuters samen aan de slag gaat met media. “Waarschijnlijk heb je in de klas al een stappenplan voor als kinderen naar het toilet gaan. Van de ketting meenemen tot de handen wassen; kinderen leren denken in stappen. Dat is eigenlijk al een soort programmeren”, zegt ze. Hetzelfde geldt voor de kralenplank, waarin kinderen door kralen op volgorde te leggen, leren coderen.
“Patronen maken helpt bij denken in ritme en continuïteit. De boterham met pindakaas is ook een leuk voorbeeld: je legt een boterham, een mes en een pot pindakaas neer en vraagt kinderen te vertellen hoe je de boterham smeert. Kinderen zeggen dan bijvoorbeeld: ‘Doe het mes in de pindakaas’. Ik ram dan het mes op het deksel. Want die moet er natuurlijk eerst af.” Ook met informatievaardigheden is ze samen met de kleuters bezig, vertelt ze. “Laat ze bijvoorbeeld meekijken als je online een plaatje zoekt. Of zet Jeugdjournaal van de dag ervoor op en kijk of de weersvoorspelling klopt.” Ze tipt om diverse media te gebruiken en die in de klas te laten zien. Van prentenboek tot gedicht, van kookboek tot podcast. “Leer kinderen dat ze op de fantasie in hun hoofd kunnen vertrouwen, er hoeft niet altijd een plaatje te zijn.”
Er werden mooie, interessante tips in de chat gedeeld voor in de klas. Benieuwd welke dat waren? Neem een kijkje op de speciale onderwijspagina en ga met de leerlingen aan de slag of ga in gesprek met opvoeders.
Elkaar versterken
Tot slot is het woord aan Anneke van Soest en Onno Klerk. Zij spreken namens JOGG – de organisatie die bouwt aan een werknet om samen de leefomgeving van kinderen en jongeren gezonder te maken. Onno: “In onze 240 JOGG-gemeenten proberen we de leefomgeving van kinderen gezond te maken op verschillende thema’s en in verschillende omgevingen, zoals de buurt, school én de online omgeving. Want we willen dat kinderen begrijpen wat er online gebeurt en kunnen reflecteren op hun eigen mediagebruik.”
Nieuw is dat JOGG niet alleen landelijk voor samenwerking zorgt, maar ook lokale samenwerking wil verbeteren, vertelt Onno. “De JOGG-regisseur werkt samen met bibliotheek, kinderopvang, buurtsportcoach, welzijnsmedewerker, mediacoach, jongerenwerk, onderwijs en schooladviseur. Door die aan elkaar te verbinden, bereiken we meer. Want we moeten het samen doen.” Anneke vult aan: “Onze missie is om een mininetwerk in elke gemeente op te zetten. We geven de JOGG-regisseurs de handvatten om het netwerk te verbinden. Zij zorgen er vervolgens voor dat organisaties weten welke initiatieven er al zijn, wat er speelt in het vakgebied, welke uitdagingen er zijn en welke doelen er lokaal gelden. Leren organisaties elkaar goed kennen, dan kunnen ze elkaar en elkaars aanbod versterken.”
Meer informatie
“Ieders noeste werk is hard nodig om mediaopvoeding overal op de kaart te zetten”, besluit Floortje. “Het is heel belangrijk dat verschillende werkvelden elkaar opzoeken, dan komen we tot een mooie kruisbestuiving.”
Netwerk Mediawijsheid
Netwerk Mediawijsheid is initiatiefnemer van de Media Ukkie Dagen en zet zich in om heel Nederland mediawijs te maken. Niet alleen, bij de netwerkorganisatie zijn meer dan 1000 organisaties aangesloten. Zoals bibliotheken, culturele instellingen, lesmateriaalontwikkelaars, uitgeverijen en onderwijsinstellingen. Ben je nog niet aangesloten? Meld je dan direct gratis aan.
Reacties worden eerst goedgekeurd door de redactie.