De Mediawijsheid Kennisdag 2025 bestond uit vier inhoudelijke programmalijnen. Hieronder lees je het verslag van de programmalijn Gezond schermgebruik. Klik hier om naar het overzicht van de complete dag te gaan.

Steeds meer organisaties maken zich zorgen over de invloed van schermen op kinderen. Ouders én professionals hebben behoefte aan duidelijke handvatten. Maar wat is gezond schermgebruik eigenlijk? En hoe kunnen ouders en professionals daar samen aan werken? De sessie Gezond schermgebruik wordt geleid door Helen Vossen (Universiteit Utrecht) en Ina Koning (Vrije Universiteit), beiden betrokken bij het opstellen van landelijke richtlijnen voor mediaopvoeding. Als wetenschappers én moeders spreken zij uit ervaring.

Kansen en risico’s per leeftijd

De sessie begint met een overzicht van wat we weten over schermgebruik per leeftijd:

• 0 – 2 jaar: weinig voordelen, wel risico’s voor taal, motoriek en ontwikkeling.
• 2 – 5 jaar: educatief gebruik kan, maar alleen als ouders actief meedoen.
• 6 – 11 jaar en 12 – 18 jaar: media kunnen helpen bij sociale ontwikkeling en zelfvertrouwen, maar brengen ook risico’s met zich mee, zoals slechter slapen of minder bewegen.

Helen benadrukt het belang van gezond schermgebruik: media die passen bij de leeftijd, samen gebruikt worden, positieve ervaringen geven en in balans zijn met offline activiteiten. De Handreiking Beleid Digitaal Mediagebruik wordt genoemd als nuttig hulpmiddel, maar mist nog concrete tips voor ouders. En juist daaraan wordt in deze sessie veel aandacht besteed.

De rol van ouders

Ouders willen het vaak goed doen, maar voelen zich soms overweldigd. Online informatie is er genoeg, maar die is vaak onpraktisch of te streng. Helen geeft een mooie vergelijking: mediaopvoeding is als leren oversteken – stap voor stap, samen. Maar dat vraagt tijd en energie, en die heeft niet iedereen. Een poll onder de deelnemers over een minimumleeftijd voor sociale media laat zien hoe verschillend mensen hierover denken. Sommigen willen liever geen advies geven, anderen pleiten voor dertien of zelfs zestien jaar als ondergrens.

In gesprek per sector

Na de lunch gaan de deelnemers in groepen uiteen. Per sector worden inzichten gedeeld:

• Zorg, welzijn & kinderopvang: zorg voor aantrekkelijke offline alternatieven.
• Onderwijs: stimuleer de 20-20-2-regel (na 20 minuten schermgebruik, 20 seconden wegkijken, 2 uur per dag buiten spelen), al is dat niet altijd makkelijk.
• Overheid: houd rekening met de draagkracht van ouders. Soms botsen goede bedoelingen met hun realiteit.
• Onderzoek: schermloos opvoeden is voor ouders vaak niet haalbaar. Wat wél werkt, moet centraal staan.
• Multidisciplinair: geef het goede voorbeeld, blijf in gesprek en wees positief.
• Bibliotheken: zet bestaande tools (zoals de MediaDiamant) breder in. Bibliotheken kunnen een brug slaan naar ouders die de richtlijnen anders niet bereiken.

De middag eindigt met interactieve theaterscènes. Twee actrices spelen herkenbare situaties na, zoals een gesprek tussen een bibliothecaris en een overbelaste moeder, en tussen een leerkracht en een oma die zich zorgen maakt. Het publiek denkt mee: hoe voer je een gesprek zonder belerend te zijn? Suggesties als “vraag eerst om toestemming om advies te geven” en “sluit aan bij de leefwereld van de ouder” komen naar voren. De rode draad: deel je zorgen op een open manier, en zoek samen naar oplossingen – want je wilt uiteindelijk allemaal het beste voor het kind.

De Mediawijsheid Kennisdag 2025 bestond uit vier inhoudelijke programmalijnen. Hierboven lees je het verslag van de programmalijn Gezond schermgebruik. Klik hier om naar het overzicht van de complete dag te gaan.