De Mediawijsheid Kennisdag 2025 bestond uit vier inhoudelijke programmalijnen. Hieronder lees je het verslag van de programmalijn Samen rondom het kind. Klik hier om naar het overzicht van de complete dag te gaan.

Samen rondom het kind

Tijdens de programmalijn Samen rondom het kind staat de vraag centraal hoe we kinderen – van jonge leerlingen tot pubers – samen kunnen begeleiden in hun digitale ontwikkeling. In een fijne en betrokken sfeer trappen moderator Freek Zwanenberg en daggast Ben Hammer het plenaire deel af, samen met sprekers Susanne Lolkema (Bibliotheek Utrecht) en Jacotien Visser (Gemeente Utrecht).

De urgentie van mediawijsheid

Freek benadrukt dat mediawijsheid geen vrijblijvend onderwerp meer is: “We worden dagelijks geconfronteerd met de invloed van techbedrijven en digitale technologie. De urgentie is voelbaar. Bij ouders, leerkrachten én beleidsmakers.” Maar die urgentie brengt ook complexiteit met zich mee. Hoe voorkom je versnippering, als zoveel partijen zich hiermee bezighouden? Freek: “Het vraagt om samenhang, afstemming en het besef dat het echt een gezamenlijke opgave is. It takes a village to raise a child.”

De urgentie is voelbaar. Bij ouders, leerkrachten én beleidsmakers.” Maar die urgentie brengt ook complexiteit met zich mee

Praktijkvoorbeeld uit Utrecht

Susanne en Jacotien delen hoe de bibliotheek en de gemeente Utrecht elkaar hebben gevonden in hun gedeelde ambitie: de digitale weerbaarheid van jongeren versterken. Wat begon met een onderwijsbijeenkomst is uitgegroeid tot een structurele samenwerking waarin ook scholen, welzijnswerk en jongerenwerk betrokken zijn. Jacotien: “We verbinden wijkpartners en zorgen dat er niet óver jongeren gepraat wordt, maar mét hen.” Een belangrijk leerpunt: neem de tijd om elkaars taal te leren spreken. Niet elke partij bedoelt hetzelfde met termen als ‘mediawijsheid’ of ‘digitale opvoeding’. En vraag je steeds af: wie is waar verantwoordelijk voor? “Het is heel erg zoeken naar waar jouw stukje ophoudt en dat van een ander begint”, aldus Jacotien.

Samenwerken is mensenwerk

Samenwerkingsexpert Ben Hammer gaat dieper in op de voorwaarden voor succesvolle samenwerking. Zijn boodschap: samenwerking is méér dan het bundelen van ideeën. Het vraagt om een gedeelde ambitie, openheid over belangen en investeren in relaties. “Zonder eenduidige taal, duidelijke afspraken en het bouwen aan vertrouwen, loop je vroeg of laat vast”, stelt hij. Zijn advies: houd het organisatorisch licht, maak processen bespreekbaar en check continu of je nog op koers ligt.

Zonder eenduidige taal, duidelijke afspraken en het bouwen aan vertrouwen, loop je vroeg of laat vast

Leren van de praktijk: vijf voorbeelden

Na de lunch verdelen de deelnemers zich over vijf casustafels, waar praktijkvoorbeelden worden gedeeld en besproken:

1. Ambion (Friesland): scholenkoepel Ambion heeft een duidelijke leerlijn digitale geletterdheid ontwikkeld. Leraren geven zelf lessen, samen met ICT-coördinatoren. Ouders worden betrokken via QR-codes en korte video’s. De opzet is bewust simpel gehouden: een stevige basis die leraren naar eigen inzicht kunnen uitbreiden.
2. Gemeente Utrecht & Bibliotheek Utrecht: deze partners organiseerden vorig jaar een congres over mediawijsheid. Dit jaar volgt een vervolg: Samen digitaal opgroeien. Het brengt beleidsmakers en uitvoerders samen en biedt praktische tips voor het onderwijs. Er is extra aandacht voor jonge kinderen (0 – 4 jaar) en hun opvoeders.
3. GGD Noord- en Oost-Gelderland: de GGD werkt structureel samen met scholen. Jeugdverpleegkundigen, gastdocenten en digicoördinatoren helpen mee. Leraren worden zo weinig mogelijk belast, terwijl ouders actief betrokken worden via de MediaDiamant, een kletspot en ouderavonden. Er wordt gewerkt aan uitbreiding van deze aanpak.
4. Bibliotheek Eindhoven: hier wordt mediawijsheid gecombineerd met leesplezier. In samenwerking met welzijnsorganisaties, Halt en wijkagenten ontstaan netwerken waarin ook aandacht is voor veiligheid en preventie. Zo ontstaat een brede aanpak in de wijk.
5. Kennisnetwerk Samen Deskundiger Fryslân: dit netwerk helpt scholen bij het maken van goed beleid rond digitale geletterdheid. Daarbij is er ook oog voor ouders. Bijvoorbeeld met video’s of ouderavonden waar leerlingen zelf vertellen wat ze geleerd hebben.

Samenwerking

Aan het eind van de middag komen alle deelnemers weer samen. Ze delen hun belangrijkste inzichten: scholen moeten zelf de regie pakken en het is belangrijk om ouders al vanaf de basisschool actief te betrekken. Ook wordt besproken hoe mediawijsheid een plek kan krijgen binnen bestaande vakken, en hoe een gezamenlijke aanpak kan helpen. Eén ding is duidelijk: echte verandering vraagt om samenwerking.

De Mediawijsheid Kennisdag 2025 bestond uit vier inhoudelijke programmalijnen. Hierboven lees je het verslag van de programmalijn Samen rondom het kind. Klik hier om naar het overzicht van de complete dag te gaan.