Hoe verging het de zes projecten die in 2021 een stimuleringsbijdrage kregen van Netwerk Mediawijsheid als onderdeel van de Challenge All Inclusive? Van co-creatie met studenten tot inclusief ontwerp van AI: de zes initiatieven zetten ieder op eigen manier in op inclusief ontwerp, inclusief bereik of inclusieve media. Ze blikken terug op de lessen die ze leerden tijdens hun project en geven tips aan het netwerk. Vandaag: Janko Bartelink over Inclusief is níet speciaal

De missie van Netwerk Mediawijsheid is: iedereen mediawijs. Hiermee bedoelen we ook echt iedereen: dus ook mensen die in de mediasamenleving soms over het hoofd worden gezien, mensen die moeite hebben om mee te komen – of mensen die de kans daarvoor niet krijgen. Daarom organiseerde Netwerk Mediawijsheid de Challenge All Inclusive 2021. Netwerkpartners werden uitgedaagd om samen (eerste) stappen te zetten om inclusie te vergroten.

Inclusief is níet speciaal is een inzending van Studio Z en leerkrachten van De Linde VSO. Het is een educatief project met focus op inclusiviteit. Leerlingen worden uitgedaagd om na te denken over de rol die ze zelf kunnen spelen in het inclusiever maken van de samenleving. Dat krijgt de vorm van een zelfgemaakte webpagina. De leerlingen vragen de bezoeker hiermee om met beeld, tekst, video en storytelling een inclusiviteit-issue te helpen oplossen.

Bekijk hier het videoverslag van Inclusief is níet speciaal, gemaakt door Vso De Linde

Hoe zijn jullie op het idee voor dit project gekomen?

“We hebben de afgelopen jaren veel samengewerkt met de Linde VSO in Deventer. Hier hebben we mooie successen behaald met de leerlingen en met het docententeam. Bijvoorbeeld in het creatief leren werken met digitale media.” vertelt Janko. “We werkten onder andere met animatie, game design en video productie. Tegelijkertijd merkte ik de afgelopen jaren dat ik steeds meer behoefte had aan het ontwikkelen en uitvoeren van creatieve projecten met een maatschappelijk doel.”

“Toen ik de challenge van Netwerk Mediawijsheid voorbij zag komen triggerde me dat om hier iets mee te doen. Ik zag een kans om de behoefte aan maatschappelijke relevantie en een voortzetting van onze samenwerking met De Linde VSO in één project te realiseren. Ik heb toen meteen contact gezocht met Annemarie Oeseburg van De Linde en met Mick Botterweg. Mijn in speciaal onderwijs gespecialiseerde collega bij Studio Z en ik zijn samen in een brainstorm uitgekomen op het concept voor Inclusief is niet speciaal.”

Wat vind je de belangrijkste les die je van dit project geleerd hebt?

“De kern van het project draaide om mijn vermoeden dat het bij dit soort inclusie vraagstukken belangrijk is niet zelf het antwoord te zoeken of formuleren. Maar om dit juist samen te doen met de mensen die sterk in het dagelijks leven geraakt worden door de problematiek. In dit geval jongeren uit het speciaal onderwijs. Als docent heb je soms de neiging te denken dat je alles moet weten over een thema voordat je mensen er iets over kunt leren.”

“We hebben in dit project juist niet bij de start alles helemaal inhoudelijk ingevuld. Maar de leerlingen zelf verantwoordelijk gemaakt voor hun eigen meningsvorming en inhoudelijke keuzes bij het kiezen en onderzoeken van hun thema en het maken van hun webpagina’s. Dit voelde als een risico. Want je hebt niet alles onder controle, maar het werkte geweldig. Wat ik heb geleerd is dat ruimte geven aan leerlingen bij hen een groot gevoel van trots en eigenaarschap oplevert over het traject en het eigen resultaat. En dat ze die verantwoordelijkheid aankunnen, met de juiste begeleiding.”

Wat is het advies dat je aan netwerkpartners mee wilt geven als ze zelf met inclusie aan de slag willen?

“Een inclusieve samenleving begint bij zelfreflectie, het (h)erkennen van vooroordelen en bij empathie voor de ander. Dat zijn dingen die je moet oefenen, waar dialoog voor nodig is, waar je je eigen mening over moet vormen. En waarvoor een simpele uitleg niet volstaat. Dus ga de dialoog aan met de leerlingen. En maak ze eigenaar van hun eigen verantwoordelijkheid voor een inclusieve klas, school en samenleving.”

Lees ook:

» Deze 6 initiatieven ontvangen de stimuleringsbijdrage om werk te maken van inclusie
» De Taalversterker maakt complexe teksten automatisch eenvoudig
» “Om effect te creëren, moet je een kiezel in het water gooien”
» “Tijdens onze samenwerking hebben we echt nieuwe dingen van elkaar geleerd”
» “Inclusie kan een lastig thema zijn, maar ieder stapje helpt”
» De Cyberbank helpt mensen met een digitale achterstand verder