Spel helpt basisscholen bij vormen visie op mediawijsheid

maandag 8 december 2014

Hoe kunnen leerkrachten en bestuurders uit het basisonderwijs samen in gesprek gaan over mediawijsheid? Informeel, maar wel gestructureerd. Dat vormde het uitgangspunt voor het visiespel Slim met media. Toen ik door Mediawijzer.net werd gevraagd een blog te schrijven over de ontwikkelingen hiervan, twijfelde ik. Niet dat ik twijfels heb over het spel. Integendeel; de eerste reacties zijn positief en enthousiast. Nee, de twijfels zaten ‘m in het schrijven. Ik spreek liever voor een groep. Maar de kans om de kennis en ervaring van dit netwerk te gebruiken, kan en wil ik niet voorbij laten gaan. Met jullie input hopen we het spel nog rijker te maken.

Als mediacoach kom ik bij verschillende basisscholen en spreek ik met directeuren en leerkrachten. Het valt me elke keer weer op hoe weinig er onderling overlegd wordt. Ook over mediawijsheid. Een Facebook pagina is snel aangemaakt maar zonder gezamenlijke visie stokt het. Zo ontstond het het idee voor een visiespel over mediawijsheid.

Het competentiemodel als basis

Afgelopen augustus ben ik samen met Yola Hopmans gestart met de ontwikkeling van het spel. Eerst hebben we een analyse gemaakt van het Mediawijsheid Competentiemodel. Per competentie hebben we in kaart gebracht over welke vragen je als leerkracht en school moet nadenken om te komen tot een visie op mediawijsheid.

Voor de leerkracht vanuit de perspectieven:

  • Lesvoorbereiding
  • Lessen
  • Communicatie naar ouders

Voor de school vanuit de perspectieven:

  • Beleid (doel, middelen, tijd)
  • Scholing leerkrachten
  • Communicatie naar ouders

Voor de competentie Strategie ziet deze analyse er zo uit:

Competentie Strategie

Leerkracht

School

S1_Reflecteren op eigen mediagebruik

Welk voorbeeld geef ik mijn leerlingen als het gaat om mijn eigen mediagebruik? Ben ik een voorloper of volger? Wat breng ik mijn leerlingen bij als het gaat om een stuk zelfreflectie? Hoe inspireer ik mijn collega’s? En welk beeld geef ik aan ouders?

Wat is het online imago van de school? Hoe houdt de school hier grip op? Hoe ver willen we als school gaan in de ontwikkeling van kinderen als het gaat om reflectie op mediagebruik? Vanaf welke groep? Op welke wijze? Weten onze docenten dit? En kunnen zij dat ook?

S2_Doelen realiseren met media

Welke media zet ik zelf in om bijvoorbeeld mijn lessen te maken? Wat leer ik mijn leerlingen over het inzetten van media om hun doelen te bereiken? Welke media zet ik in om de betrokkenheid van ouders te verhogen?

Welke mediastrategie gebruikt de school voor haar eigen doeleinden? In hoeverre slaagt ze daarin? Wat verwacht de school van haar team op dit thema? En beschikt het team ook over de juiste vaardigheden om dat te doen?

Maar dit bleef te vaag en te theoretisch om voor te leggen aan een leerkracht of directeur. Er moest een vertaling komen naar concrete praktijkvoorbeelden. En dat hebben we gedaan.

Keuzes en dilemma’s uit de praktijk

Het spel wordt gespeeld met het hele team (leerkrachten onder- en bovenbouw, ict-coördinator & directie). In het spel krijgen de spelers praktische keuzes en dilemma’s voorgelegd. Twee voorbeelden uit Slim met media:

Voorbeeld 1 – Dilemma

Mediawijsheid competentie: S1_Reflecteren op eigen mediagebruik
De speler die dit dilemma krijgt voorgelegd, heeft 3 minuten de tijd om met het team te sparren over hoe zij hier mee omgaan. Hebben ze hier al afspraken over gemaakt of nog niet? Zijn ze het met elkaar eens over hoe ze hiermee om zouden moeten gaan? Na drie minuten moet de speler de dilemma-kaart spelen door de kaart in één van de drie actiebakjes te leggen: handhaven, investeren of parkeren.

Dilemma visiespel Wijs met media 

Voorbeeld 2 – Keuze

Mediawijsheid competentie: S2_Doelen realiseren met media
Het gesprek dat hierna ontstaat, gaat over de manier waarop Facebook wordt ingezet en onder welke voorwaarden.  Denk hierbij aan wel/niet besloten, welke foto’s wel/niet, welke berichten, beheer etc. Ook hiervoor krijgt de speler 3 minuten de tijd waarna de kaart gespeeld moet worden in één van de actiebakjes.

Naast deze keuzes en dilemma’s krijgen de deelnemers ook vragen om hun kennis te toetsen. Zo worden alle 4 de competenties verkend: begrip, gebruik, communicatie en strategie. We hebben gekozen voor een old-school bordspel omdat dat uitnodigt tot meer interactie. Uiteraard leiden we sommige vragen in met een passend filmpje. Of laten we voorbeelden zien van scholen die sociale media al actief inzetten.

Dilemma visiespel Wijs met media

Spannend! De eerste ervaringen & reacties

Tijdens een inspiratiedag hebben we een proefronde gespeeld met directeuren van verschillende basisscholen. Heel spannend, want blijkt het in de praktijk dan ook te werken?

Ja!

Men kwam direct in gesprek, deelde ervaringen en maakte keuzes voor hun eigen school waarin ze wel of juist nog niet wilde investeren. Enkele reacties die wij kregen: “Wanneer kan ik dit met mijn team spelen”, “goh, daar heb ik nog niet eerder over nagedacht” en “hoort dat ook bij mediawijsheid?”. Maar er waren ook wat vraagtekens: kun je alle keuzes en dilemma’s wel spelen, is er voldoende competitie in het spel en zijn de vragen niet te moeilijk? Op basis van deze ervaringen hebben we de spelregels hier en daar aangepast. En is er een nieuw competitie-element ingebracht.

Proeftuin fase: wil jij meedoen?

Momenteel bevindt het spel zich in een proeftuin fase. Dat wil zeggen dat we het spel in verschillende proefopstellingen spelen. Zo gaan we het spelen bij een pabo en op basisscholen.

Maar wellicht zien wij een belangrijke tuin over het hoofd? Of wil je jouw school als tuin aanbieden? Mocht je interesse hebben, meld je aan via onze website: www.slimmetmedia.nl.

Reacties 2

Laat een reactie achter

Vul je e-mailadres in om op de hoogte te blijven van reacties (je e-mailadres wordt niet gepubliceerd).

Reacties worden eerst goedgekeurd door de redactie.