Waarschijnlijk hoef ik niet te herhalen wat rapper Boef heeft gezegd en wat het teweeg heeft gebracht, maar ik doe het toch even. De auto van Boef was stuk, hij en Nasr de Barber kregen een lift van drie meiden. Hij noemde ze kechs, straattaal voor hoeren. In een vlog daarop maakte hij het voor velen alleen maar erger toen hij uitlegde waarom deze meiden volgens hem kech zijn: ‘ze gaan naar nachtclubs en dragen korte rokjes. Een goede vrouw zit thuis en luistert naar haar ouders.’ Zelf is hij bij een oom opgegroeid, maar dat terzijde. Daarna bood hij zijn excuses aan, dat niemand serieus nam. Het riep nogal wat op in Nederland en het één na het andere optreden werd uit verontwaardiging afgelast.

Het is van de zotte wat hij zei en ook mij raakte het diep hoe respectloos hij spreekt over vrouwen, notabene zijn redders in nood. Hij zou ze als helden moeten prijzen, omdat ze twee mannen meenamen. Ik persoonlijk had het niet aangedurfd.

Oproep tot boycot

Maar wat mij ook raakt is de hetze, de oproepen tot boycot. Ik vind het eng, het publiekelijk uitkotsen van mensen. Het doet me denken aan de schandpaal, aan steniging, aan heksenverbrandingen, enzovoort. Al die vormen van terechtstelling zijn in het Westen afgeschaft. Wij noemen dat beschaving. Sterker nog, het Westen laat zich daarop voorstaan. Maar het is blijkbaar maar een dun laagje, die Westerse beschaving. Shamen en blamen vinden online hun weg. Kennelijk zit het in de mens om daar met zijn allen genoegdoening uit te halen. Via sociale media, gaat het als een malle. Online meningen en verwensingen vallen over elkaar heen en versterken elkaar. Het groepsproces dat internet heet in volle actie. Geen gesprek, geen nuance, geen rust. Dat vind ik eng.

Terugpesten geen oplossing

Nu Eurosonic Noorderslag Boefs optreden niet heeft gecanceld, gaat er een oproep rond voor een ‘Boefbierdouche’. Los van het feit dat spontane bierdouches traditie zijn, vind ik een heuse oproep een bizarre wending. In mijn gastlessen pleit ik ervoor dat de pester niet teruggepest wordt. Het is geen oplossing, je draait de rollen alleen maar om. De oplossing zit niet in het probleem, maar daaronder. Ik onderzoek in de les wat de pester drijft, wat er nodig is om de veiligheid onderling te herstellen en daar kom ik altijd met de leerlingen uit. Helaas is de collectieve (online) verontwaardiging rondom Boef zo groot, zó zelfbevestigend, dat er voor rede geen ruimte lijkt, maar wel voor vergelding.

Maar hoe geef je nou wel grenzen aan? Hoe kom je wel tot rede? Hoe roep je dan wel iemand ter verantwoording?

Ruimte om te veranderen

Zijn management had zich direct moeten uitspreken en Boef ter verantwoording moeten roepen. Zijn ‘sorry’ was te slap om te accepteren. Boef had en zal zich beter uit moeten spreken. Hij zou aan tafels aan kunnen schuiven, bij DWDD, Jinek of De Nieuwe Maan. We willen zien dat hij bereid is om nader tot ons inzicht te komen en wij, het publiek, moeten hem die ruimte geven. Want als wij dat niet doen, worden de verschillen alleen maar groter. Er moet ruimte zijn om te veranderen. Want anders draait de situatie zich om en is het publiek degene die ter verantwoording geroepen moet worden. En met zijn allen passen we niet om die tafel.

‘Wat je kecht ben je zelf’

De sterkste quote over dit gebeuren zag ik op twitter. Van @MerelMorre, voormalig stadsdichter van Eindhoven: ‘Wat je kecht ben je zelf’. En zo is het maar net, welke doktoren, politieke kopstukken hebben zich in studentenverenigingen niet laatdunkend over vrouwen uitgesproken? Waarschijnlijk en naar ik mag hopen, zijn zij nu een andere mening toegedaan. En kennelijk hebben zij daar ruimte voor gekregen. Toch? Enfin. Ik kan zelf er maar één ding op zeggen, voor de optredens waar Boef niet geweerd is: ‘Wie zonder zonde is, werpe het eerste bier.’

P.S. En voor Boef en Nasr: Luister eens naar Bert en Ernie, die hebben een fantastisch nummer:
“Panne panne panne,
pech pech pech,
als we niet geholpen worden
komen we hier nooit meer weg.”