In dit blogartikel gaat het over de vraag hoe om te gaan met die geweldige hoeveelheden informatie die je iedere dag over je heen krijgt. Nu er zoveel media zijn die we zo intensief gebruiken, hebben we wijsheid nodig om die informatie te verwerken. Multitasken werkt niet, slapen wel.

Dit blogartikel is onderdeel van mijn serie Wegwijs in informatie voor mediacoaches, het onderwijs en vooral jonge mensen (of netwerkpartners die zich richten op jonge mensen).

In Een opgeruimde geest van de psycho- en neuroloog Daniel Levitin worden belangrijke uitkomsten opgesomd van recent hersenonderzoek op het gebied van informatieverwerking. Hierin staan zinnige tips voor iedere mediacoach, media- of bibliothecaris.

Wat is informatie en hoe kom je eraan?

Informatie is alles dat onzekerheid doet afnemen. Er zijn drie manieren waarop we informatie tot ons kunnen nemen;

1. We kunnen die impliciet opnemen.
2. Ze kan ons expliciet worden verteld.
3. We kunnen er zelf achter komen.

Hoeveel informatie kun je aan?

De verwerkingscapaciteit van de bewuste geest wordt geschat op maximaal honderdtwintig bits per seconde. Multitasken vraagt dan ook simpelweg teveel van onze hersenen. Die kunnen zich maar op één ding tegelijk richten. Proberen we toch twee dingen tegelijk te doen, dan worden we doodmoe.

Als je studeert en ondertussen naar de tv kijkt, gaat hetgeen je probeerde te leren naar het Striatum, een deel van je hersenen waar die informatie niet verder verwerkt wordt. Als het goed is zal de informatie die je wil verwerken naar de Hippocampus gaan. Vanuit hier kan de informatie later wél op de juiste plekken ondergebracht worden.

Ander onderzoek laat zien dat je hersenen grote problemen hebben om informatie waar je niets aan hebt, te negeren.

Voor degenen die zeggen dat zij een uitzondering op de regel zijn: iets waar je hersenen nou juist wel goed in zijn is jezelf voor de gek houden.

Technieken om je hoofd “op te ruimen”

De mens is al vele eeuwen bezig zijn geheugen te externaliseren, denk aan de bibliotheek van Alexandrië. Eigenlijk is iedereen een bibliothecaris in eigen hoofd en daarbuiten. Door actief te sorteren gebruik je de fysieke wereld om je geest te organiseren. De informatie die je nodig hebt, ligt in de fysieke stapel daar en zit niet in je overvolle hoofd hier.

Een politicus op verkiezingstournee die op straat met een kiezer praat en een succesvolle muzikant die een nieuw nummer schrijft, hebben één ding gemeen: alle niet-direct-nodige informatie is geëxternaliseerd, die wordt beheerd door assistenten zodat zij hun aandacht totaal kunnen focussen.

Slaap is belangrijk voor geheugen en productiviteit

Wat je overdag geleerd of meegemaakt hebt, wordt tijdens je slaap ondergebracht in delen van je hersens waar ze thuishoren en worden ze met elkaar in verband gebracht. In je slaap verwerk je informatie op drie verschillende manieren:

1. Je voegt samen: bijvoorbeeld musici oefenen losse onderdelen van een muziekstuk. ’s Nachts smeden hun hersenen die onderdelen samen tot één stuk.
2. Je assimileert: nieuwe woorden die je hebt geleerd, zal je brein ’s nachts in zinnen gebruiken. Het zal ze onderbrengen bij woorden die je al langer kent.
3. Je abstraheert: je brein zal wetmatigheden ontdekken in wat je leert. Een kind dat “loopte” zegt, is een logische fout.

Slaap is belangrijk voor topprestaties, geheugen, productiviteit, de immuun-functie en stemmingsregelingen. Zelfs een kleine onderbreking van een vast slaapritme heeft negatieve consequenties.

Conclusie

Daniel Levitin zet met zijn boek “Een opgeruimde geest” twee bekende uitdrukkingen, een Engelse en een Nederlandse, in een ander daglicht: paying attention en er een nachtje over slapen.