Teksten kopiëren, muziek, foto’s en video’s gebruiken of delen. Het gebeurt dagelijks. Maar wat mag er eigenlijk wél en wat mag zeker niet? Kids (weg)wijs maken in de omgang met media; met dat doel is er door de Federatie Auteursrechtbelangen een modern lespakket gelanceerd: Wijs met media omgaan. Niet alleen maken kinderen kennis met auteursrecht en hoe dat werkt, ook leren ze achterhalen of nieuws nep of echt is. Heel relevant in deze tijd! Zo hebben we het aangepakt.

Natuurlijk is de Week van de Mediawijsheid voor leerkrachten een ideale aanleiding om in de klas met mediawijsheid aan de slag te gaan. Maar ook daarna valt er genoeg te doen! Daarom is er nu in samenwerking met KlasseTV en CED-groep nieuw onderwijsmateriaal over auteursrecht gecreëerd, primair gericht op groep 7 en 8 van het basisonderwijs. Moderne vlogs, modern lesmateriaal met uitleg en verdieping. Actuele thema’s die naadloos bij de dagelijkse activiteiten van kinderen in de bovenbouw aansluiten, slaan hierin de brug naar het belang van auteursrecht.

Het lespakket

De basis voor het huidige lespakket is beproefd lesmateriaal dat in de afgelopen twee jaar al is gebruikt en dat door een panel van leerkrachten inhoudelijk zeer positief is beoordeeld. Samen met enkele nieuwe lessen is dit materiaal nu omgevormd naar een nieuwe, meer interactieve opzet. Hierin wordt de belevingswereld van kinderen als uitgangspunt genomen voor de uitleg.

Helden duiken op

Er zijn vijf korte lessen, ingeleid door een video van vlogger Tobias die de aanzet vormt voor een groepsgesprek of discussie. De lesopdrachten gaan over nepnieuws, het maken van een werkstuk, foto’s delen en over beroemd worden (met DJ Armin van Buuren en actrice Stephanie van Eer). Deze aanpak zorgt ervoor dat kinderen hun eigen helden zien opduiken in het lesmateriaal. Daarmee wordt meteen een grotere relevantie gecreëerd dan wanneer de theorie het vertrekpunt is.

Verdieping

Daarbij worden drie verdiepingslessen aangeboden over de rechten van de maker, de rechten van de gebruiker en over portretrecht. Want het is goed om te laten zien hoeveel mensen er bij het maken van content betrokken zijn, of dit nu muziek is, film, boeken, illustraties of welke andere vorm van auteursrechtelijk beschermd materiaal dan ook. Het lespakket zal ook steeds geactualiseerd worden. Daarbij hoort ook dat er tenminste drie keer heel direct op de actualiteit zal worden ingespeeld met een nieuwe vlog om aandacht voor het lespakket te blijven vragen.

Nieuwsbegrip

Het gratis lesmateriaal is digitaal beschikbaar en uitermate geschikt voor digiborden en het is het hele jaar actueel. De lessen zijn behalve via de website ook toegankelijk gemaakt via het digibord platform van Gynzy, waar ongeveer de helft van de Nederlandse basisscholen bij aangesloten is. In samenwerking met CED-groep is een nieuwe extra les Nieuwsbegrip over auteursrecht gemaakt die gratis online beschikbaar is. Nieuwsbegrip maakt de door leerkrachten veelgebruikte en zeer gewaardeerde lessen begrijpend lezen die aansluiten bij actuele onderwerpen. De extra les over auteursrecht, die wordt aangeboden op niveau A en B, gaat over het maken van een vlog en het feit dat je als maker auteursrecht hebt.

MediaMasters: mediawijze opdrachten over auteursrecht

De Federatie heeft ook dit jaar weer vijf zogenaamde MediaMissies (opdrachten) over auteursrecht aangeleverd voor de serious game MediaMasters, die tijdens de Week van de Mediawijsheid door duizenden groepen 7 en 8 werd gespeeld. Er wordt gebruik gemaakt van gamification in het benaderen van kinderen uit de bovenbouw. Dit is een uiterst effectieve methode om materie die op het eerste gezicht wat moeilijker bij deze leeftijdscategorie gebracht kan worden, juist heel toegankelijk te maken.

En nu: spread the word

Tevens is de website auteursrechtvoorjou.nl, speciaal gemaakt voor kinderen in deze leeftijdsgroep, aangepast om beter aan te sluiten bij de nieuwe content. Hij is uiteraard ook uitgebreid om het nieuwe lesmateriaal daar een plaats te geven. Het nieuwe lesmateriaal wordt onder de aandacht van de leerkrachten gebracht via de gebruikelijke kanalen (sociale media, nieuwsbrieven) van KlasseTV en Gynzy, alsmede door het portaal basisonderwijs.online, en ondersteund door een eigen sociale mediacampagne die is opgezet en uitgevoerd door Striped Elephant. Op de Facebook- en Instagramkanalen ‘Tips voor Juf en Meester’ wordt aandacht besteed aan het lesmateriaal, onder andere in de vorm van video’s waarin basisschoolkinderen aan het woord komen over de verschillende thema’s zoals nepnieuws, werkstukken maken of beroemd worden. Tevens wordt er samengewerkt met het Facebookplatform van Meester Mark, een voormalig onderwijzer die blogt over onderwijs en meer dan 100.000 volgers heeft.

De nieuwe lesmaterialen zijn extra gepromoot in het kader van de Week van de Mediawijsheid, maar blijven het hele jaar gratis online beschikbaar. De ontwikkeling van het lesmateriaal wordt dit jaar deels gefinancierd met een Europese subsidie van EUIPO, het IE-bureau van de Europese Unie.

Meer lezen over auteursrecht en nieuwswijsheid:

» Feit of fake? Basisschoolleerlingen maken kennis met auteursrecht
» Burgerschap in de les: pak ’t aan met nieuwswijsheid!
» Meer nieuws in het onderwijs