Meer dan 78% van de Nederlandse kinderen tussen de twee en zes jaar en bijna alle kinderen die ouder zijn dan acht gebruiken internet. 80% van hen gebruikt Google om informatie op te zoeken (Bron: Mijn Kind Online). Maar als een kind online naar informatie zoekt, vindt het vaak content die veel te moeilijk is. De content is niet gedifferentieerd naar leeftijd. Ook zijn de bronnen vaak volstrekt niet relevant.

De Nederlandse Start-up WizeNoze heeft een Innovatie Krediet ontvangen van het Ministerie van Economische Zaken om het internet geschikter te maken voor kinderen. Wizenoze is hiermee de de eerste Junior Zoekmachine ter wereld waarmee kinderen informatie op hun eigen leesniveau kunnen vinden.

‘Google het maar even’ is voor een kind vaak precies dezelfde opdracht als:
‘Je staat aan de rand van de stad – zoek hier ergens informatie over jouw onderwerp’

Wat is het verschil met de huidige zoekmachines?

De zoekmachine van WizeNoze helpt kinderen hun zoekvragen te formuleren en geeft ze leeftijdsspecifieke en betrouwbare resultaten. Zo krijgt een kind van zes jaar meer plaatjes en minder tekst dan een kind van twaalf. Geen enkele andere zoekmachine biedt leeftijdsspecifieke resultaten aan, terwijl dit wel van wezenlijk belang is. WizeNoze is bovendien een echte zoekmachine en geen linkmachine, zoals veel andere kinderzoekmachines zijn (bijvoorbeeld bij Davindi, Netwijs, Meester Sipke). Een zoekopdracht bij een linkmachine levert alleen hits naar pagina’s, zonder exacte aanwijzing over waar het zoekwoord te vinden is. Het is hier bovendien van cruciaal belang de links te controleren op houdbaarheid en dat is tijdrovend handwerk. Alleen de speciale vorm van Customised Search via Google die ik bij 8-12.info heb ingesteld geeft echte zoekresultaten met wekelijks geüpdatete bronnen. Maar Google geeft geen hulp bij de leesbaarheid van een tekst.

Naast zoekmachines is bij kinderen Wikipedia een populaire bron, vanwege de omvang en zeker ook door hoge ranking in Google. Maar het gebruik van deze encyclopedie resulteert vaak in vluchtig lezen of afhaken vanwege de complexiteit. Het aanbieden van begrijpelijke teksten van geschikte bronnen bespaart kinderen veel tijdverlies.

Hoe werkt de zoekmachine van WizeNoze?

De websites zijn door WizeNoze handmatig geselecteerd, gecrawld en via een classifier op leeftijd gecategoriseerd. Deze twee laatste stappen zijn technologische processen, waarbij natuurlijke taalverwerking een sleutelrol speelt. Het aanbieden van de resultaten in de zoekmachine wordt vervolgens op groep of op leesniveau gedaan. Mogelijk kiezen we voor een combinatie van beide, al willen we zeker geen eindeloze knoppenreeks. Dat zou een nieuw keuzeprobleem opwerpen. Duidelijk is dat niet elk kind van dezelfde leeftijd hetzelfde soort tekst aan kan, een onderscheid dat in de loop van de verschillende schoolloopbanen sterker wordt. We experimenteren met de labels om een kind optimaal te bedienen. We denken aan vijf tot zes niveaus voor de leeftijd zes tot zestien jaar.

Hoe brengen we WizeNoze onder de aandacht?

WizeNoze verspreidt haar technologie op scholen en thuis via hardware bedrijven, educatieve uitgevers en andere leveranciers. Een van de organisaties die de Junior Zoekmachine omarmt is de Steve Jobs School. Ook Kurio, producent van tablets voor kinderen, integreert de zoekmachine binnenkort in haar productaanbod.

“Deze nieuwe zoekmachine gaat kinderen helpen doordat de zoekresultaten afgestemd worden op de competenties van een kind. Dit is een mooie nieuwe ontwikkeling. We zijn van plan de zoekmachine na de zomer in onze scholen te introduceren”- Maurice de Hond, oprichter van de Steve Jobs School

Te weinig geschikte informatie voor kinderen

Tijdens het bouwen van de zoekmachine liep het WizeNoze team tegen een ander probleem op. Er is op het internet te weinig bruikbare leeftijdsspecifieke content voor kinderen. Om dit op te lossen maakt WizeNoze de Content Editor. Hiermee kunnen redacteuren en auteurs semi-automatisch een tekst voor volwassenen omzetten naar een leeftijdsspecifieke tekst voor kinderen. De Content Editor helpt organisaties zoals mediabureaus, sportverenigingen, musea, ziekenhuizen en anderen met het schrijven van relevante content voor kinderen. Hoe? Door automatisch verbetersuggesties te doen voor een eenvoudigere grammaticale structuur. En door een simpelere woordkeus te adviseren.

» Lees ook het blogartikel van Hanna Jochmann met 8 vuistregels om begrijpelijke teksten voor kinderen te schrijven.

De gratis zoekmachine testen?

We werken de komende weken nog heel hard aan een paar belangrijke verbeteringen (onder andere het toevoegen van meer nieuwe bronnen). Vanaf half augustus 2015 is een nieuwe versie van de zoekmachine gratis beschikbaar voor alle scholen. Scholen en leerkrachten die interesse hebben om de beta versie van de Junior Zoekmachine te testen kunnen zich hier aanmelden.

Update: De zoekmachine is te bezoeken via Web for Classrooms (voorheen Jouwzoekmachine.nl)