Wanneer kies jij om aan of uit te staan? Met die vraag werd op vrijdag 8 november de tiende Week van de Mediawijsheid afgetrapt. We kijken terug op een waanzinnige campagneweek met meer dan 200 activiteiten in het land en online. Hieronder vind je de highlights, foto’s én een leuke #AanofUit prijsvraag. 

Nieuw dit jaar was #WvdM Live, het liveblog waar je ook na de campagne veel mooie momenten terugvindt. Benieuwd wat er rondom de campagneweek verder werd gepost op Twitter, Facebook en Instagram? Terugblikken kan via de hashtags #WvdM, #AanofUit en #MediaMastersNL.

In een wereld vol media moeten we constant keuzes maken. Nog even je appjes checken of ga je vroeg slapen? Laat je je kind alleen op de tablet of lees je samen een boekje? Regel je zelf je online bankzaken of laat je dat doen door een ander? De Week van de Mediawijsheid 2019 had daarom als thema: ‘Aan of uit?’.

De oproep aan ouders, kinderen, opa’s, oma’s, vrienden, buren, verzorgers, leraren, maatschappelijke organisaties, bedrijven en de overheid luidde: laten we van elkaar leren en elkaar helpen. Om slim ‘aan’ te staan en mee te blijven doen met de wereld om je heen. Én om soms te kiezen voor de uitknop, omdat ook je offline leven aandacht vraagt.

Op de campagnewebsite waren naast een goedgevulde activiteitenkaart en campagnemateriaal ook uitgebreide tips te vinden voor jongeren, volwassenen, ouders en ouderen.

Foto’s: De Kleinste Privacyshow van Nederland (fotograaf Lucas Kemper), Opening Youseum

Activiteiten uitgelicht: in het land en online

Met meer dan 200 activiteiten op de kaart leefde de campagne en het thema ‘Aan of uit?’ in het hele land. Het zijn er te veel om allemaal te noemen, daarom lichten we er enkele uit:

• Twee mooie foto-exposities dit jaar: ON/OFF in het Rijksmuseum Amsterdam (zie ook de prijsvraag onderaan deze pagina) en ‘Myphone #Imhere’ bij DeDAKKAS in Haarlem.
• Emmeloord was het podium voor de Kleinste Privacyshow van Nederland: een luchtig programma over online veiligheid en privacy.
• Zorgorganisatie Middin organiseerde een middag voor begeleiders en cliënten over digitale vaardigheden en sociale mediagebruik voor mensen met een beperking.
• In Hoofddorp namen jongeren een kijkje in een utopische toekomst op het vijfde Mediafestival.
• In de gemeenten Waddinxveen, Bodegraven-Reeuwijk en Zuidplas werd in de bibliotheek een mediawijs debat met de plaatselijke burgemeester gehouden.
• Hoe maak je van de implementatie van digitale geletterdheid een succes? Uitgeverij Instruct hielp docenten op weg tijdens een bijeenkomst.
• Goochelaar Lars van Tuijl ging op pad met een speciale show om kinderen te helpen in het omgaan met internet en sociale media.
• Wat gebeurt er met je digitale accounts en gegevens na je overlijden? Biblionet Groningen zorgde in de Bibliotheek Veendam voor een lezing over digitale nalatenschap.
• In Den Haag vond het Jaarcongres ECP plaats, deze keer over de toekomst van de informatiesamenleving. Onderwerpen als filterbubbels, digitale inclusie, ethiek en privacy kwamen aan bod.
• In de OBA werd er gedanst: de voorstelling ‘Ik zie je’ van Stichting Tranz ging over onderling contact in een wereld vol computers, mobieltjes en emoticons.
• Bureau Jeugd & Media en acteurs van De Nieuwe Lichting gaven een rondleiding in de mediawereld van het kind met de oudervoorstelling ‘Mindful Media’ in de Bibliotheek in Woudrichem.
• Ook waren er creatieve events voor kinderen, waaronder een minicursus Robokids, een Radiodag, een virtuele escaperoom en een gameavond Fortnite.
• Iets nieuws leren? Dat kon volop in de bibliotheken. Denk aan een cursus e-mailen en workshops online bankieren of vloggen. In veel biebs was SeniorWeb aanwezig, of kon men aan de slag met het aanbod van Digisterker of Klik & Tik.

Lanceringen

Tijdens de #WvdM werden er mooie initiatieven en producten gelanceerd:

• Het nieuwe platform Kinderpodcasts.nl is bedoeld voor leuke, educatieve en verantwoorde content voor kinderen die, zonder scherm, tot de verbeelding spreekt.
• Voor professionals in het basisonderwijs startte de e-learning over digitale geletterdheid van Stichting FutureNL.
• Met de Emoji Voter van emoji-expert Lilian Stolk kun je je stem opeisen en door de emoji-voorstellen swipen die officieel bij het Unicode Consortium zijn binnengekomen.
• Eye Filmmuseum biedt de serie en interactieve schoolplaat Wat kijk je nou? over beeldtaal.
• In Amsterdam opende Youseum, niet zomaar een Insta-museum maar een mediawijze art experience.
• In het Platform Mediawijsheid Friesland werken organisaties samen aan events om inwoners én creatieve makers van Friesland mediabewuster te maken.
• De Autoriteit Persoonsgegevens lanceerde de webapp ‘Ben jij je telefoon de baas?’ om jongeren spelenderwijs bewust te maken van hun privacy.

Foto’s: Grijs en Wijs Mediafestival (Nico Alsemgeest)

Grijs en Wijs Mediafestival

Met 400 bezoekers was het eerste Grijs en Wijs Mediafestival in Beeld en Geluid op 9 november een groot succes. Jong en oud lieten zich tijdens dit kick-off event van de Week van de Mediawijsheid onderdompelen in de mogelijkheden van digitale media. Hard nodig, want uit recent onderzoek blijkt dat veel mensen die het meest van internetgebruik kunnen profiteren, er op dit moment het minst profijt van hebben. Hoog tijd dus voor wat extra aandacht voor ouderen online. Beeld en Geluid werd omgetoverd tot een plek waar zowel jong als oud zich konden vermaken. Een gezellig bruincafé met verse koffie en gelegenheid om vragen te stellen. Een telefooncel waarin bezoekers leerden skypen. En een kleurige verzameling ‘kiddy rides’ waarop bezoekers voor het eerst virtual reality konden ervaren. En wat dacht je van een rondleiding met Marga van Praag, ‘Swipe gym’ met Olga Commandeur en een discussiepanel met Marijke Helwegen? Een verslag vind je hier. Bekijk hieronder de aftermovie. 

» Om de digitale ongelijkheid onder ouderen te veranderen is een plan van aanpak nodig, maar ook een mentaliteitsverandering, schrijft programmadirecteur van Netwerk Mediawijsheid, Mary Berkhout-Nio. Lees het opiniestuk ‘Help ouderen met digitale koudwatervrees’ waarin zij met professor Alexander van Deursen (Universiteit Twente) pleit voor ruimte voor positieve verhalen en ervaringen én een goed vangnet

Het Grijs en Wijs Mediafestival was een initiatief van Netwerk Mediawijsheid en had niet kunnen plaatsvinden zonder de inzet van deze partijen: Samsung, VodafoneZiggo, SeniorWeb, het Nationaal Ouderenfonds, de Bibliotheek, Digisterker, het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De VR-installaties werden verzorgd door Dropstuff.

Special Media Awards & Overhandiging Mediawijsheidmanifest

(Foto’s: Angela Jutte)

Nog een groots evenement tijdens de #WvdM was de feestelijke uitreiking van de Special Media Awards op 9 november, een initiatief van Amerpoort. Die avond werden prijzen uitgereikt aan de beste mediamakers met een verstandelijke beperking. Of, zoals een van de winnaars het mooi zei, juist een verrijking in plaats van een beperking!

Voorafgaand werd het manifest ‘Ook jongeren met een licht verstandelijke beperking hebben recht op een leuk online leven’ met meer dan 500 handtekeningen namens zorgprofessionals, -organisaties en betrokkenen overhandigd aan Rick Brink, minister van Gehandicaptenzaken. Inmiddels staat de teller al op ruim 600! Heb jij al ondertekend?

Bekijk de aftermovie van de awarduitreiking:

MediaMasters: serious game voor het onderwijs

Aan het begin van de #WvdM stonden maar liefst 200.000 leerlingen in groep 7, 8 en de brugklas in de startblokken voor de serious game MediaMasters. Een recordaantal! Zoals ieder jaar werkten veel netwerkpartners mee aan de mediawijze opdrachten in het spel. Op maandag 18 november kregen enkele klassen in Nederland bijzonder bezoek, er viel op RKBS De Paradijsvogel in Den Haag en de Kentalis Prof. Huizingschool in Enschede namelijk een feestje te vieren:

Zoals ieder jaar werkten veel netwerkpartners mee aan de game: dit jaar droegen 42 partners bij, onder meer met 146 vragen voor de MediaQuiz en 16 opdrachten in MediaMasters Extra. Hartelijk dank!

» Leestip: Kennisnet sprak met programmadirecteur Mary Berkhout-Nio over de game en het belang van mediawijsheid en digitale geletterdheid in het onderwijs

In de media

Nieuw dit jaar: met #WvdM Live hielden we je gedurende de dag op de hoogte van het laatste nieuws, mediaberichten en de vele events. Er werd rondom de campagne ook weer flink gepost op Twitter, Facebook en Instagram. Terugblikken kan via de hashtags #WvdM, #AanofUit en #MediaMastersNL.

Een greep uit de berichten in de media:

• Een boos en futloos kind als de tablet uit moet, is dat te voorkomen? (Trouw)
• Vrouw snapt internet niet: ‘Ik geef altijd mijn DigID weg’ (Telegraaf)
• Tips van een jonge hacker: pas op met je koelkast die online is (AD)
• Swipegym op mediafestival voor pensionado’s (Metro)
• Oma geeft kleinkind 500 Insta-volgers voor een goed rapport (De Speld)
• Quiz: is je moeder gehackt of heeft ze per ongeluk een tabblad geminimaliseerd? (De Speld)
• ‘Grijs & Wijs Mediafestival’ in Beeld en Geluid; ‘Internet is belangrijk om mee te kunnen doen’ (Gooi en Eemlander, Noordhollands Dagblad)
• Deze 5 media-savvy senioren zijn het volgen waard (Human / NPO Radio 1)
• Prins Laurentien vertelt in Tijd voor MAX over Alliantie Digitaal Samenleven en de Week van de Mediawijsheid
• Column #WvdM ambassadeur Jan Slagter: Grijs en wijs (MAX magazine)
• Medialessen op school: vertrouw niet alles wat je op internet leest (Friesch Dagblad)
• ‘Meer hulp nodig om ouderen online verder te helpen’ (Digitaleoverheid.nl)
• ‘Angst en koudwatervrees is vaak de reden voor senioren om het internet links te laten liggen’ (NPO Radio 5)
• Prinses Laurentien: onze zoon hielp mijn moeder Netflix te installeren (LibelleTV)
• Interview met Sarah Hijmans, inhoudelijk producent en eindredacteur MediaMasters (Goedemorgen Gelderland, vanaf 20:50min)

Prijsvraag: win het fotoboek ON/OFF

Tot en met januari is de fototentoonstelling ‘ON/OFF’ te bezichtigen in het Rijksmuseum. Martijn van de Griendt fotografeerde de consumptiemaatschappij om zo te laten zien hoe ‘aan’ wij tegenwoordig staan.

In het kader van de Week van de Mediawijsheid mag Netwerk Mediawijsheid 3 ON/OFF fotoboeken weggeven. Wat is jouw beste aan- of uit-tip? Hoe zorg jij ervoor dat er balans is tussen je online- en offline leven? Stuur de tip in naar info@mediawijzer.net.

Bedankt!

Alle (netwerk)partners, deelnemers en andere betrokkenen: heel hartelijk dank! Heb je vragen of wil je weten hoe je volgend jaar als netwerkpartner kunt aanhaken? Neem contact op via info@mediawijzer.net. Nog geen netwerkpartner? Aanmelden kan hier.

Kijk voor meer informatie over de jaarlijkse campagne op weekvandemediawijsheid.nl. Op de hoogte blijven van toekomstige campagnes? Meld je aan voor de nieuwsbrief.

Inspiratie voor volgend jaar

Meedoen met de volgende editie van de #WvdM (6 t/m 13 november 2020), of wellicht met de Media Ukkie Dagen van 27 maart t/m 3 april? We spraken met verschillende netwerkpartners over de manier waarop zij hun campagne-activiteiten dit jaar aanpakten en vormgaven. Lees de interviews:

» De Data Detox voor jong en oud & mediawijsheid in Friesland
» Mediafestival biedt jongeren inkijkje in utopische toekomst
» Wat kijk je nou? Spelenderwijs leren over beeldtaal in MediaMasters