Een actueel en veelbesproken onderwerp: online privacy. Google en Facebook krijgen de wind van voren omdat ze accountgegevens gebruiken voor reclamedoeleinden. De nieuwe cookiewetgeving verplicht websites hun bezoekers te vragen welke informatie over hen verzameld mag worden. Door de Europese privacywet (AVG) raakten onze mailboxen overvol met berichten van diensten die hun privacyverklaring hadden geüpdatet. Al deze aandacht voor onze privacy is goed, maar het blijft toch het beste om zelf de controle te hebben. Ik vertel je graag over manieren om je IP-adres onzichtbaar te maken. Er zijn namelijk enkele dingen om rekening mee te houden.
Minder anoniem dan je denkt
Ben je bekend met de ‘incognitomodus’? Veel mensen gebruiken deze als ze online even niet gevolgd willen worden. Dit heeft echter weinig zin. Het gebruiken van de incognitomodus van je browser is net zo effectief als een maskertje tijdens een gemaskerd bal: bijna iedereen kan nog zien wie je bent en wat je doet. De incognitomodus doet eigenlijk maar één ding: het maakt jouw surfgedrag onzichtbaar voor iedereen die dezelfde computer gebruikt. Cookies worden verwijderd zodra je de browser sluit, waardoor sites je voorkeuren niet onthouden. De incognitomodus verandert niets aan wat je internetprovider, de websites die je bezoekt en andere partijen kunnen zien. Je IP-adres is nog steeds zichtbaar. De incognitomodus is handig als je in het geheim cadeautjes wilt kopen voor familieleden (al zijn er zelfs dan manieren om je browsergeschiedenis te achterhalen), maar niet als je online anoniem wilt blijven.
Houdt een proxyserver mijn internetgedrag verborgen?
Ook proxyservers worden vaak gebruikt. Een proxyserver is een server die je toestaat jouw internetgedrag om te leiden. De aanbieder van de proxyserver kan dan zien wat je online uitvoert, maar andere partijen weten niet dat jij degene bent waar dit internetverkeer vandaan komt. Het IP-adres dat zij zien, is het adres van de proxy, vaak in een heel ander deel van de wereld. Je bent dus tot op zekere hoogte anoniem.
Naast het feit dat de eigenaar van de proxy kan zien wat je doet, is er nog iets om rekening mee te houden. Je dataverkeer wordt bij een proxy namelijk niet versleuteld. Hierdoor heb je dus wel wat anonimiteit, maar is je online gedrag niet beveiligd. Je bent nog steeds vatbaar voor hackers en andere online veiligheidsproblemen. Een goede, betrouwbare proxy kan een verstandige keuze zijn als je je niet héél erg bekommert om je internetveiligheid of anonimiteit. Maar weet dus dat het geen volledige bescherming geeft.
Houd je zoekgedrag privé
Gigantische internationale bedrijven met online services spelen een steeds grotere rol in ons leven. Deze services zijn vaak gratis en openbaar: denk aan Facebook en Google. Om toch winst te maken, verkopen ze daarom gegevens van hun gebruikers voor reclamedoeleinden. Niet zo fijn als je gesteld bent op je privacy. Gelukkig zijn er alternatieven. DuckDuckGo is een goede vervanger voor zoekmachines zoals Google. Deze zoekmachine slaat geen informatie over jou op. Je zoekgeschiedenis blijft privé en je behoudt zelf de controle over je persoonlijke gegevens. Wel werkt de anonimiteit van DuckDuckGo alléén binnen je zoekopdrachten.
Tor
Als het gaat om online privacy, moeten we het hebben over Tor. Misschien heb je weleens van de Tor-browser gehoord. Deze speciale browser versleutelt al jouw internetverkeer en stopt browser-fingerprinting (wanneer websites informatie van je browser en besturingssysteem gebruiken om je te volgen). Vervolgens worden de data omgeleid langs het grote Tor-netwerk. Al jouw internetverkeer wordt langs minimaal drie ‘nodes’ gestuurd. Dit zijn servers binnen het Tor-netwerk. Uiteindelijk kan alleen de laatste node (de exit-node) achterhaald worden. Deze is niet direct met jou verbonden, dus blijf jij veilig en anoniem.
Tor brengt een grote mate van anonimiteit en veiligheid. Klokkenluiders zoals Edward Snowden gebruiken deze browser om anoniem te blijven, al is het Tor-netwerk ook een populaire plek voor criminaliteit. Tor heeft veel voordelen: het is gratis en gemakkelijk te gebruiken. Het geeft je ook toegang tot het dark web, het deel van het internet waar je met andere browsers niet kunt komen. Ook zorgt het ervoor dat sociale mediaplatformen waarop je bent ingelogd, zoals Google en Facebook, je niet langer kunnen volgen. Tor is een belangrijke speler als het gaat om internetvrijheid. Maar: er is ook gebleken dat ook Tor niet helemaal veilig is: de browser is een aantal keer gekraakt door grote organisaties zoals de NSA.
VPN
Vanuit mijn werk weet ik vooral veel over internetten via VPN: nog een manier om zo afgeschermd mogelijk te surfen. Een VPN versleutelt al je gegevens. Zo ben je anoniem en beschermd tegen mogelijke aanvallen van bijvoorbeeld kwaadwillende hackers. Ook kun je met een VPN geografische blokkades omzeilen: dit kan bijvoorbeeld handig zijn bij internetten in het buitenland. Zoek wel altijd goed uit of het volgens de gebruiksvoorwaarden van de dienst of website mag, en of het gebruiken van VPN in een land is toegestaan.
Check trouwens ook even of de VPN die jij wilt gebruiken geen logs bijhoudt. In principe zou de VPN-aanbieder jouw gegevens namelijk kunnen inzien en opslaan. Zodra deze data bestaan, is er een risico dat ze in de verkeerde handen terechtkomen. Houd er ook rekening mee dat websites waar je bent ingelogd, zoals bijvoorbeeld Facebook, je nog steeds kunnen volgen. Om dit tegen te gaan, kun je je VPN in combinatie met de Tor-browser en DuckDuckGo gebruiken voor optimale bescherming en anonimiteit.
Ik hoop je met dit artikel een handig overzicht gegeven te hebben van de mogelijkheden om anoniem te internetten. Heb jij nog toevoegingen of andere tips? Laat het weten in een reactie.
Meer lezen over online privacy?
» Check, check, dubbelcheck: kinderen praten over online privacy
» Bewustwording is pas het begin. Het levensbelang en de paradox van privacy
» Speuren naar sporen van internetgebruikers: Open Source Intelligence (OSINT) uitgelegd
Reacties worden eerst goedgekeurd door de redactie.